BİR ORTAOKULDA FARKLI İKİ YÖNTEMLE VERİLEN DİYABET EĞİTİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Year 2017, Volume: 48 Issue: 1, 1 - 7, 10.03.2017

Seda Sögüt Eda Cangöl

https://doi.org/10.16948/zktipb.296462

Abstract

Bu yazıyı silerek türkçe özeti bu boşluğa yapıştırınız. Ayrıca İngilizce başlık ve özeti de üst satırdaki En[isteğe bağlı] yazan yere tıklayıp o kısma ekleyiniz.(ingilizce başlık ve özet isteğe bağlı değil zorunludur)Amaç:
Kadınlarda ve kentsel bölgelerde
yaşayanlarda daha sık görülen diyabet mortalite ve morbiditeye yol açan kronik
bir hastalıktır. Yaşlanma, obezite, hipertansiyon, ailede diyabet varlığı,
eğitimsizlik, gelir düzeyi ve alışkanlıklar diyabet riskini artıran faktörler
arasındadır. Bireyin olumlu sağlık davranışlarının kazandırılması ve
sürdürülmesinde sağlık eğitimi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma
ortaokul öğrencilerine sunum yöntemi ve video eğitim  yöntemi ile verilen diyabet eğitiminin
karşılaştırılması amacıyla planlanmıştır.

 

Gereç ve Yöntem:
Yarı-deneysel
modellerden tek grup ön test-son test deneme
modeli ile tasarlanan araştırmanın evrenini bir ortaokulun 7. sınıf
öğrencileri (90 öğrenci) oluşturdu. Araştırmaya katılan öğrencilerin %51,6’sı kız,
%70,8’i 13 yaşındadır. Mart-Haziran 2015 tarihleri arasında, velileri
tarafından izin verilen ve çalışma dahil edilme kriterlerine uyan 90 öğrenci
randomizasyon yapılarak seçilen  video
eğitim  grubu (n=45) ve  sunum grubu (n=44) olmak üzere iki ayrı gruba
ayrıldı. Sunum grubuna araştırmacılar tarafından hazırlanan sunum yapıldı.
Video grubunda ise diyabet eğitim 
videosu  kullanıldı.  Araştırmanın verileri,  araştırmacılar tarafından hazırlanan  sosyo-demografik özellikler bilgi formu ve
öğrencilerin bilgi düzeylerini belirlemek için diyabet eğitimi bilgi formu
eğitimden iki hafta önce ve eğitimden iki hafta sonra olmak üzere her iki gruba
uygulandı. 
Elde edilen bulguların
istatistiksel analizleri için SPSS (Statistical Package for Social Sciences)
for Windows 17,0 programı kullanıldı. Çalışmanın verilerini değerlendirmek için
tanımlayıcı istatistik yöntemleri (ortalama, ortanca, sayı, yüzde);
eşleştirilmiş örneklem t testi, bağımsız örneklem t testi, ANOVA testi  kullanılmıştır. Sonuçlar
%95 güven aralığında, anlamlılık ise p<0,05 altında değerlendirilmiştir.

 

Bulgular: Öğrencilerin %51,6’sı
kız, %70,8’i 13 yaşındadır.  Ailesinde diyabet öyküsü olan öğrencilerin
olmayanlara göre diyabetle ilgili bilgi alma durumları incelendiğinde ailesinde
diyabet öyküsü olan olmayanlara göre daha fazla diyabetle ilgili bilgi alma
eğiliminde olduğu görülmüştür (p=0,003). Her iki sunum ve video grubundaki
öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrasında bilgi düzeyi değerlendirme testinden
aldıkları puanlar istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksektir (p=0,000).
Diyabet eğitiminde sunum ve video grupları arasında fark olmadığı görüldü
(p> 0,05).

 

 

Sonuç: Her iki eğitim
yönteminin  de öğrencilerin bilgi
düzeyini artırdığı saptanmıştır. Ancak iki farklı eğitim arasında anlamlı fark
olduğu bulunmamıştır. Bu nedenle Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin diyabet
eğitiminde her iki eğitim yöntemi de 
kullanılabilir.

Keywords

Öğrenci; diyabet; sunum eğitimi; video eğitimi

COMPARISON OF TWO DIFFERENT FORMS OF DIABETES EDUCATION GIVEN IN A MIDDLE SCHOOL

Abstract

Purpose: Diabetes is more
common in women and those living in urban areas is a chronic disease that
causes morbidity and mortality. Aging, obesity, hypertension, diabetes mellitus in the
family, education, income level and habits are among the factors that increase
the risk of diabetes. To gain and maintain positive health behaviors of individual
health education is of paramount importance. In this study, the middle school students with the
methods of presentation and video training methods are planned to compare the
diabetes education.

 

Method: The study universe comprised the seventh grade students of a middle
school (90 students). This study was designed using a
model with one group
pretest-posttest control group of quasi-experimental model. Of the
participating students, 51.6% were female, and 70.8% were 13 years of age.
Ninety students, who were allowed by their parents and met the study inclusion
criteria between March and June 2015, were divided into two groups using
randomization. The experimental group was the video training group (n=45), and was
the presentation group (n=44).  A
presentation prepared by the researchers was given to the presentation group. A
diabetes education video was used with the video group. A socio-demographic
information form prepared by the researchers and a diabetes education
information form developed to determine the students’ knowledge levels were
administered to both groups two weeks before and two weeks after the diabetes
education. Data analysis was performed using descriptive statistics tests,
paired sample t  test, independent sample
t test and the ANOVA test.

 

Findings: 51.6% of the students were female, 70.8% of 13 years old. This study
found that students who have diabetes history in their family were more likely
to get information about diabetes than those who do not (p=0.003). The
students’ scores on knowledge level assessment test before and after the
diabetes education were found to be statistically significantly high for both
groups (p=0.000). No difference was found between the presentation and video
groups after the diabetes education (p>0.05).

 

Result: This study determined that both educational methods increased the
students’ knowledge levels. However, no significant difference between the two
education methods was found. Therefore, both methods can be used in diabetes
education of seventh grade students.

 

Keywords

Students, diabetes, presentation education

References

• 1.World Health Organization; 2016. Diabetes. Erişim: 23.04.2016. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs312/en/.
• 2.Seçginli S, Erdoğan S, Demirezen E. Okul Sağlığı Tarama Programı: Bir Pilot Çalışma Örneği. STED 2004; 13 (12):462.
• 3.Sawtell M, Jamieson L, Wiggins M, Smith F, Ingold A, Hargreaves K. et.al. Implementing a structured education program for children with diabetes: lessons learnt from an integrated process evaluation. BMJ Open Diabetes Research and Care 2015;3:e000065. doi:10.1136/bmjdrc-2014-000065.
• 4.Türkiye Diyabet Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı. Ankara; 2011. Erişim: 23.04.2016
• 5.Satman I, Omer B, Tutuncu Y, Kalaca S, Gedik S, Dinccag N, Karsidag K, Genc S, Telci A, Canbaz B, Turker F, Yilmaz T, Cakir B, Tuomilehto J; TURDEP-II Study Group. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol. 2013;28(2):169-180.
• 6. Roglic G, Unwin N, Bennett PH, et al. The burden of mortality attributable to diabetes. Realistic estimates for the year 2000. Diabetes Care 2005;28:2130-5.
• 7. Wild S, Roglic G, Green A, et al. Global prevalence of diabetes: estimates for the year 2000 and projections for 2030. Diabetes Care 2004;27:1047-53.
• 8. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen Okulda Diyabet Programı Erişim: 23.02.2016. http://www.okuldadiyabet.org/.
• 9. Tosun AS, Zincir H. Tip 2 Diabetes Mellitus'ta sağlık davranış değişiminde Transteoretik Model temelli Motivasyonel Görüşme Tekniği. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2016; 8(1):32-41 doi: 10.5455/cap.20150626120351.
• 10. American Diabates Association (ADA).Standards of medical care in diabetes-2014. Diabetes Care.2014; 37(1): 14-80.
• 11. Lange K, Swift P, Pankowska E, Danne T. Diabetes education in children and adolescents. Pediatric Diabetes 2014; 15(Suppl. 20): 77–85. doi: 10.1111/pedi.12187.
• 12. Robinson C ve Thomas S. The interaction model of client health behavior as a conceptual guide in the explanation of children‟s health behaviors. Public Health Nursing, 2004; 21:73–84.
• 13. Haney M Ö ve Erdoğan S. Factors related to dietary habits and body mass index among Turkish school children: a Cox’s interaction model-based study. Journal of Advanced Nursing 2013; 69(6): 1346–1356. doi: 10.1111/j.1365-2648.2012.06126.x.
• 14.Sürücü HA. Diyabet Özyönetim Eğitimi, Grup Temelli Eğitim ve Bireysel Eğitim. DEUHYO ED. 2014;7 (1): 46-51.
• 15.Steinsbekk A, Rygg L, Lisulo M, Rise MB, Fretheim A. Group based diabetes self-management education compared to routine treatment for people with type 2 diabetes mellitus. A systematic review with meta-analysis. BMC Health Services Research 2012 ;12: 213-222.
• 16. Avdal EÜ. Web tabanlı verilen diyabet eğitiminin bakım sonuçlarına etkisi randomize kontrollü çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, İzmir 2010.