Ülkemizde Hayvancılığa ve Kaba Yem Sorununa

Yıl 2012, Sayı: 359, 32 - 37, 01.07.2012

Mehmet Arslan Cengiz Erdurmuş

Öz

Hayvancılıkta toplam girdilerin yaklaşık % 70’ini oluşturan yem maliyeti Türkiye hayvancılığının en temel sorunlarından biridir. Son yıllardaki istatistikler ülkemizde hayvan varlığının giderek azaldığını ve doğru orantılı olarak da et üretiminin de düştüğünü, özellikle kırmızı et fiyatlarının ise hızlı bir şekilde yükseldiğini göstermektedir. Yem bitkileri yetiştiriciliğinin yaygınlaşmamış olması, çayır-mera alanlarının otlatma kapasitelerinin üzerinde kullanılmaları ve hem vejetasyon olarak hem de ot üretimi miktarı açısından kötü duruma düşmesi gibi nedenler yüksek yem maliyetlerinin en başta gelen sebepleridir. Son yıllara kadar işletmeler ve üreticiler tarafından silaj yapımı ve kullanımına gereken önemin verilmemiş olması, hayvan besleme açısından diğer bir yüksek yem maliyeti sebebi sayılabilir. Bu çalışmada son dönemlerde yaşanmakta olan kırmızı et fiyatlarındaki hızlı artış hayvan besleme maliyetleri açısından değerlendirilmiş ve yem üretimini kaliteli ve ucuz hale getirebilecek öneriler sunulmuştur. Böylece, bahsedilen sorunun hayvan ithalatı gibi anlık ve geçici çözümler yerine tabana yayılan, bütün üreticileri ve tüketicileri rahatlatacak, sürdürülebilir çözümlerle son bulabileceği değerlendirilmektedir

Anahtar Kelimeler

Hayvancılık, kaba yem, yem bitkileri, mera, silaj

Kaynakça

• Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri.Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Ya- yın No: 182, Bursa
• Akman, N., 1993. Süt Sığırı İthalinin Sorunları ve Süt Sığırı Yetiştiriciliğinin Teşviki. 5. Türkiye Sütçülük Kongresi 20-21 Mayıs, Ankara, 41-51
• Akman, N., Özkütük, K., Kumlu, S. ve Yener, S.M., 2000. Türkiye’de Sığır Yetiştiriciliğinin Geleceği. Türkiye Zir. Mühen. V. Teknik Kongresi. 17- 21 Ocak 2000. 741-763.
• Altın, M., 1991. Yembitkileri Yetiştirme Tekniği. Trakya Üniversitesi Tekir- dağ Ziraat Fakültesi Yayınları No: 14, Ders Kitabı No: 3, 111 s.
• Alçiçek, A., Tarhan, F., Özkan, K., Adışen, F. 1999. İzmir İli ve Civarında Bazı Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yapılan Silo Yemlerinin Besin Mad- de İçeriği ve Silaj Kalitesinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Hay- vansal Üretim, 39-40: 54-63
• Alçiçek, A., Karaavaz, K., 2003. Sığır besisinde mısır silajı kullanımı. Ani- malia 203:68-76.
• Altın, M., Orak, A. ve Tuna, C., 2009. Yembitkilerinin Sürdürülebilir Tarım Açısından Önemi. Yembitkileri, Genel Bölüm, Cilt I, 11-28. T.C: Taım ve Köyişleri Bakanlığı, Tar. Üre. Ve Geliştirme Gen. Müd. Yayınları, İzmir.
• Arslan, M., 2008. Mısır (Zea mays L.) ve sorgumun (Sorghum bicolor L.) farklı bitkilerle birlikte yapılan silajlarının karşılaştırılmaları. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri A.B.D., Antalya
• Bingöl, N.T., ve Baytok, E., 2003. Sorgum silajına katılan bazı katkı madde- lerinin silaj kalitesi ve besin maddelerinin rumendeki yıkılımı üzerine etkileri, ı; silaj kalitesine etkileri. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 27: 15-20.
• Cullison, A.E., Lowrey, R. S. 1987. Feeds and feeding. Prentice-Hall Inc.,UK.
• Çakmakçı, S., Aydınoğlu, B., Arslan, M. ve Tetik, M., 2004. Effects of Diffe- rent Plant Species and Different Sowing Dates on Forage Yield, Grazing Capacity and Estimated Carcass Weight in the Continental Climate Zo- nes. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 28: 701-705
• Çerçi, H.İ., Erişir, Z., Gürdoğan, F., Seven, İ., Patır, B., Dikici A., Kılınç, Ü. ve Çiftçi, M., 2011. Taze Ot, Silaj ve Kuru Ot Şeklinde Yedirilen Yonca- nın Kuzularda Performans, Karkas ve Etin Duyusal Özellikler Üzerine Etkisi. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 17 (1):107-112
• Demirel, M., Cengiz, F., Çelik, S. ve Erdoğan, S. 2001. Van ekolojik koşul- larında yetiştirilen mısır ve Macar fiği karışımlarının silaj kaliteleri ve besin maddelerinin rumende parçalanabilirlikleri üzerine bir araştır- ma. Yüzüncü Yıl Üni. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(1): 69-78
• Demiroğlu, G. ve Avcıoğlu, R., 2010. Bazı yeni baklagil yembitkileri çeşitleri- nin Akdeniz iklim koşullarındaki performansları üzerine bir araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 47(2): 151-159
• FAO, 2010. Food and Agriculture Organization, www.fao.org.
• Filya, İ., 2001. Silaj Teknolojisi. Hakan Ofset, İzmir.
• Filya, İ., 2002. Laktik Asit bakteri ve laktik asit bakteri + enzim karışımı silaj inokulantlarının mısır silajı üzerine etkileri. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26: 679-687
• Filya, I., 2004. Nutritive Value and aerobic stability of whole crop maize si- lage harvested at four stages of maturity. Animal Feed Science and Technology, 116: 141-150.
• Karakuş, Ü., 2000. Hayvancılıkta Çayır-Mer’a ile Kaba Yem Gereksinimi ve Yem Sanayi. Türkiye 2000, Hayvancılık Kongresi. 31 Mart-2 Nisan 2000, Ankara.
• Kaya, A. ve H. Bilgen, 1995. Sığır Yetiştiriciliğinde Kaliteli Kaba Yem Elde Etme Olanakları. Bornova.
• Kılıç, A., 1986. Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri).; Bilge- han Basımevi, İzmir
• Kumlu, S., 1999. Damızlık ve Kasaplık Sığır Yetiştirme. Setma Matbaası, Ankara. 166 sayfa.
• Okuyucu, B.R. ve Okuyucu, F., 2006. Çayır-Meralarda Organik Tarım Uygu- lamaları ve Yararları. Hayvansal Üretim 47 (1): 54-61
• Özen, N., 1992. Türkiye Hayvancılığının Sorunları ve Bunların Çözümü için Öneriler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 7/1: 141
• Özen, N.F., Kırıkpınar, M., Özdoğan, M.M. ve Yurtman İ.Y., 2005. Hayvan Besleme. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, 2. Cilt: 753-771
• Özen, N., 1999. Süt Sığırlarının Beslenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fa- kültesi Yardımcı Ders Notu:3
• Serin, Y., Tan, M., Koç, A. ve Çomaklı, B., 2005. Doğu Anadolu Bölgesinde Yürütülen Mera Islahı ve İdaresi Uygulamaları. Türkiye VI. Tarla Bitki- leri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Cilt II, 825-828
• Serin, Y. ve Tan, M., 2009. Türkiye’de Yembitkileri Tarımının Bugünkü Du- rumu. Yembitkileri, Genel Bölüm, Cilt I, 29-33. T.C: Taım ve Köyişleri Bakanlığı, Tar. Üre. Ve Geliştirme Gen. Müd. Yayınları, İzmir.
• Tüik, 2010, 2012, 2013. Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr
• Yaylak, E., Alçiçek, A., 2003. Sığır besiciliğinde ucuz bir kaba yem kaynağı: Mısır Silajı. Hayvansal Üretim Dergisi 44 (2): 29-36.
• Yolcu, H. ve Tan, M., 2008. Ülkemiz Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. Ankara Üni. Ziar. Fak. Tarım Bilimleri Dergisi, 14 (3): 303-312.