Çinko ve Bor Düzeyi Düşük Kilce Zengin Toprağa Verilen Azotlu Gübre Çeşitlerinin Buğday ve Mısırın Kuru Madde, B ve Zn İçeriğine Etkisi

Year 2011, Issue: 356, 58 - 60, 01.01.2011

İlhan Kızılgöz Erdal Sakin

Abstract

Yüzey topraklarının kilce zengin olmasıyla alkali karakteri, bitkilerin çinko ve bordan yararlanmasını azaltır. Bu nedenle killi topraklarda Zn ve B miktarı düşüktür 1 ve 2 . Primer ve sekonder mineraller toprak çözeltisindeki Zn kaynaklarıdır. Toprak çözeltisindeki Zn, kil, mikrobiyal biomass ve organik bileşikler tarafından adsorbe edilir. Yapılan araştırmalar Fe, Mn, Cu gibi metal katyonların Zn ile rekabet halinde bulunduğunu göstermektedir 2 ve 3 . Kökler aracılığıyla absorbe edilen su ve besin elementleri bitkinin doku ve organlarından geçerek en yüksek tepe noktasına kadar taşınırlar 4 ve 5 . Azotun özellikle lateral yan kök gelişimini artırdığı 3 , çinkonun fosforun kök metabolizmasını etkilediği bildirilmektedir 6 . Azotlu gübreler bitki köklerinin gelişmesini önemli düzeyde artırırlar. Topraklarda azot noksanlığında köklerin uzun, ince ve az dallanmış olmasına karşılık azotun ortamda yeterli olması durumunda kökler kısa, kalın ve iyi dallanmış bir gelişme gösterir 7 .

References

• (1) Goldberg, S., 1997. Reactions of boron with soils. Plant and Soil. 193 (1-2): 35-48
• (2) Havlin, J. L., Beaton, J. D., Tisdale, S. L., and Nelson, W. L., 2005. Soil Fertility and Fertilizers (7th ed.). ISBN: 0-13-027824-6 Pearson Education Limited USA
• (3) Brady, N. C., Weil, R. R., 2008. The Nature and Properties of Soils. ISBN: 978-0-13-227938-3. Pearson Prentice Hal İnc., New Jersey USA
• (4) Kacar, B., Katkat, A. V., Oztürk, S., 2002. Bitki Fizyolojisi. Uludag Ü. Güçlendirme Vakfı Yayını. No: 198 Vipaş A.S. Yayın No: 74, ISBN: 975-564- 133-5 Bursa
• (5) Taiz, L., Zeiger, E., 2008. Plant Physiology. ISBN: 0-87893-823-0 (3. Baskıdan Çeviri). Çeviri Editorü: İ. Türkan. Palme Yayıncılık, Ankara
• (6) Loughman, B. C., Webb, M. J., and Loneragan, J. F., 1982. Zinc and the utilazition of phosphate in wheat plants. İn Proceedings of the nineth İnternational Plant Nutrition Colloquium, Warwick, England pp. 335-340.
• (7) Kacar, B., A.V., Katkat. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını. No: 127, Vipaş Yayınları No: 3, Bursa.
• (8) Bergmann, W., 1988. Ernahrungstorungen bei kulturpflanzen. Gustav Fischer Verlag – Stutgart- New York
• (9) Jones, J. B., Wolf, B., Mills, H. A., 1991. Plant Analysis Handbook. Micro-Macro Publishing İnc. USA
• (10) Aktaş, M., Ateş, M., 1998. Bitkilerde Beslenme Bozuklukları. Uğurer Yayıncılık ISBN: 975-320-033-1
• (11) Moraghan; T., Sims, A., Smith, L., 1999. Zinc in wheat grain as affected by nitrogen fertilization and available soil zinc. Jornal of Plant Nutrition 22: 709-716
• (12) Adiloğlu, A., Aydınoğlu, S., Gönülsüz, E., Öner, N., 2004. The effect of various nitrogen fertizers on zinc availability in non calcic brown forest soils. Archieves of Agronomy and Soil Science Vol. 50, Issue 6 pp. 601-606
• (13) Singh, J. P., Dahiya, D., J., and Narwal, R. P., 2005. Boron uptake and toxicity in wheat in relation to zinc supply. Nutrient Cycling in Agroecosystems. Volume 24, Number 2.
• (14) Adiloğlu, A.,Adiloğlu, S., 2006. The effect of boron application on the growth and nutritient contents of maize in zinc deficient soils. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 2(1): 1-4
• (15) Hakerlerler, H., Okur, B., Saatçi, E., İrget, E ve Yağmur, B., 1997. Gediz Havzasında Bağ Tarımı Yapılan Alüvyal Büyük Toprak Grubunda Alınabilir Çinko Yönteminin Belirlenmesi. 1. Çinko Kongresi, 287-294, Eskisehir
• (16) Cakmak, I., Sari, N., Marschner,H., Kalayci, M., Yilmaz, A., Eker, S. and Gulut, K.Y., (1996). Dry matter production and distribution of zinc in bread and durum wheat genotypes differing in zinc efficiency. Plant and Soil. 180: 173-181
• (17) Bouyoucos, G. J., 1951. A recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal 43, 434-437
• (18) Rhoades, J. D., 1982. Cation Exchange Capacity. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American Society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 149-158
• (19) Allison, L. E., Moodie, C. D., 1965. Carbonate. In: C. A. Black et all (ed). Methods of Soil Analysis, Part 2. Agronomy 9:1379-1400. Am. Soc. Of Argon., Inc., Madison, Wisconsin, USA
• (20) Lindsay, W.L. and Norwell, E.A., (1978). Development of DTPA Soil Test For Zinc, Iron, Manganese and Cupper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42: 421-428.
• (21) Nelson, D. W., Sommers, L. E., 1982. Total carbon, Organic Carbon, and Organic Matter. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American Society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 574-578
• (22) Bingham, F. T., 1982. Boron. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 431-447
• (23) Horneck, D. A., J. M. Hart, K. Topper and B. Koepsell, 1989. Methods of soil analysis used in the soil testing laboratory at Oregon State University. P 1-21. Agr. Exp. Sta. Oregon, USA
• (24) Tisdale, S., Nelson, W. L., Beaton, J. D., Havlin, J. L., 1993. Soil Fertility and Fertilizers. (5. ed.) MacMillan Publishing Company. New York USA ISBN: 0-02-420835-3