ALAŞEHİR YÖRESİ NİNNİLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 294 - 310, 24.08.2019

Günnur Korkusuz Erhan Solmaz

Öz

Sözlü geleneğe ait bir tür olan ninni,
ait olduğu milletin, toplumun kültüründen izler taşır. Her kültürde anneler sık
sık bebeği uyutmak, avutmak amacıyla ninnilerden yararlanmıştır. İlk söyleyeni
bilinmediği için anonim halk edebiyatı ürünü olarak nitelendirilir. Toplumun en
küçük birliği olan ailenin bireylerinden anne ve bebeğin arasındaki iletişimi
sağlayan en etkili yollardan biridir. Bu çalışmada, Alaşehir‘de derlenmiş olan
ninniler üzerine bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Öncelikle
ninnilerin yapı ve şekil özellikleri üzerinde durulmuştur. Ardından konu ve
içerik özellikleri ve işlevleri hakkında değerlendirmeler de bulunulmuştur. Son
olarak maddeler halinde sonuç kısmına yer verilmiştir. Bu çalışmanın temel
amacı, sözlü gelenekte önemli bir değeri olan ninnilerin kültür aktarımındaki
rolünü ve çocuğun dünyasındaki yerini belirlemektir.

Anahtar Kelimeler

Alaşehir, Ninni, çocuk, anne

Kaynakça

• Akyol, P. K. (2014). “Kültürel Değişme ve Teknolojinin Etkisiyle Şekillenen Günümüz Ninnileri ve Ninni Dinletme Geleneği”. Bilig, S. 69, 127-142.
• Artun, E. (1989). Tekirdağ’da Söylenen Ninnilere Örnekler, Türk Folklorundan Derlemeler 1989 (Ninni Özel Bölümü). Ankara: KTB Mifad Yay.
• Baker, F. ve Mackinlay, E., (2006). Sing, Soothe And Sleep: A Lullaby Education Programme For First-Time Mothers. British Journal of Music Education, 23 (2), 147-160.
• Coşkun, N. Ç. (2013). Türk Ninnilerine İşlevsel Yaklaşım, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume. 8/4 Spring, 499-513.
• Çelebioğlu, A. (1995). Türk Ninniler Hazinesi. İstanbul: Kitapevi Yayınları.
• Dönmez, N. B., Abidoğlu, Ü., Dinçer, Ç., Erdemir, N. ve Gümüşçü, Ş. (2000), Okul Öncesi Dönemde Dil Gelişimi Etkinlikleri, İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Gökalp, Z. (1975). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Sebil Matbaacılık.
• Güneş, F. (2010). “Ninnilerin Çocukların Dil ve Zihinsel Gelişimine Etkisi”. Journal of World of Turks, 2 (3), 27-38.
• Kabadayı, A. (2009). “Ninnilerin Çocuğun Gelişim Alanlarına Katkılarının İçerik Açıdan İncelenmesi: Konya Örneği”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C.6, S.1.
• Kurnaz, C.(1997). “Ninnilerin Şiirli Dünyası” Türk Kültürü 35 (413), 540-542.
• Leydier, K. (2007), Le Rôle des berceuses dans le développement psychique du nourrisson, Université de Franche-Comté.
• Mahmud, K. (2007). Divânü Lugâti’t- Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Oğuz, M. Ö. (1993). “Halk Şiirinde Tür ve Şekil Meselesi”. Millî Folklor, S.19.
• Özdemir, E. (1977) “Değiniler- Düzeltiler: Anadili Duyarlığı” Türk Dili Dergisi, 35 (307), 339-342.
• Şahin, V. (2013). Kültürel Bellek Mekânı Olarak Türküler, Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri, Sivas - 22-25 Ekim 2011,103-112.
• Şimşek, E. (1989). “Çukurova (Kadirli-Kozan) Ninnileri Üzerine Bazı Düşünceler”. Millî Folklor, Y.1, C.1, S.2, 18-19.
• Şimşek, E. (2016). “Anonim Halk Şiiri İçerisinde Ninnilerin Yeri”. Akra Kültür Sanat Ve Edebiyat Dergisi, S. 8, 33-64.
• Temizkan, M. ve Solmaz, E. (2018). “Anadolu ve Özbek Sahası Ninnilerinin Yapı-Şekil, Konu-İçerik ve İşlevi Bağlamında Karşılaştırılması Üzerine Bir Deneme”. Türk Dünyası / Dil ve Edebiyat Dergisi, S. 45, 239-255.
• Ungan, S. (2009). İşlevsel Yönleriyle Ninniler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• ASSMAN, J. (2001). Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, (Çev. Ayşe Tekin), İstanbul: Ayrıntı Yay.