Determining the Value Levels of Children According to Parents Views

Yıl 2019, Sayı: 13, 423 - 448, 26.06.2019

Hakan Şahin

https://doi.org/10.16947/fsmia.582417

Cited By: 2

Öz

This descriptive study aims to determine the value levels of children in the age group

of five-six attending official kindergartens according to teacher views. Target population

of the study consisted of 14.218 children in the age group of five-six attending official

kindergartens in Ankara. Study group consisted of 172 children from the age group of

five, 202 children from the age group of six and a total of 374 children who were selected

with stratified sampling method, which is among random sampling methods. “Family Information

Form” that was developed by the researcher and “Family’s Form for Preschool

Values Scale” that was developed were used in the study. Differences between the groups

were examined by using Mann Whitney U and Kruskal Wallis-H tests for normally distributed

variables. Groups that had significant differences in the Kruskal Wallis-H Test

were determined by using Post-Hoc Multiple Comparison Test. Relations between the

variables that were not normally distributed were examined by using Spearman’s Correlation

Coefficient.

As a result of the study; it was determined that children respectively adopted the

values of; Responsibility, Respect, Cooperation, Honesty, Friendship and Sharing respectively.

The Middle/median and the youngest children value scores were significantly

higher than their first child. The Children with higher educated parents have higher value

scores than the children with lower educated parents. The scores of children in the high

and middle income groups were significantly higher than the scores of the children in the

low income groups. As the children grow older the level of value acquisition increases.

There was no significant relationship between the number of siblings and their parents’

age.

Anahtar Kelimeler

Value, values education, pre-school education

Anaokuluna Devam Eden Çocukların Değer Düzeylerinin Ebeveyn Görüşüne Göre Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma, anaokuluna devam eden beş-altı yaşındaki çocukların ebeveyn görüşlerine

göre değer düzeylerinin belirlenmesini amaçlayan betimsel bir araştırmadır.

Çalışmanın evrenini Ankara ilinde resmi anaokullarında eğitim gören beş-altı yaş gurubu

14.218 çocuk oluşturmuştur. Çalışma grubunu seçkisiz örnekleme yöntemlerinden

tabakalı örneklem yöntemiyle seçilen beş yaştan 172, altı yaştan 202, toplamda

374 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada, araştırmacı tarafından geliştirilen “Aile Bilgi

Formu” ve “Okul Öncesi Değerler Ölçeği Ebeveyn Formu” kullanılmıştır. Gruplar arasındaki

farklılıklar incelenirken normal dağılımdan gelmeyen değişkenler için Mann

Whitney U ve Kruskal Wallis-H testlerinden yararlanılmıştır. Kruskal Wallis-H Testinde

anlamlı farklılıkların görülmesi durumunda Post-Hoc Çoklu Karşılaştırma Testi ile

aralarında farklılık olan gruplar belirlenmiştir. Normal dağılımdan gelmeyen değişkenler

arasındaki ilişkiler incelenirken Spearman’s Korelasyon Katsayısından yararlanılmıştır.

Sonuçlar yorumlanırken anlamlılık düzeyi olarak 0,05 kullanılmış olup; p<0,05

olması durumunda anlamlı bir ilişkinin olduğu, p>0,05 olması durumunda ise anlamlı

bir ilişkinin olmadığı belirtilmiştir.

Araştırma sonucunda; çocukların sırasıyla en fazla sorumluluk, saygı, işbirliği, dürüstlük,

dostluk/arkadaşlık ve paylaşım değerlerini edindikleri saptanmıştır. Ortanca ve

son çocukların değer puanları ilk çocuklardan anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Öğ-

renim düzeyleri yüksek olan ebeveynlerin çocuklarının değer puanları, öğrenim düzeyi

düşük olan ebeveynlerin çocuklarının değer puanlarından yüksektir. Yüksek ve orta gelir

grubunda olan çocukların puanlarının düşük gelir grubunda yer alan çocukların puanlarından

anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Çocukların yaşı arttıkça değer edinim

düzeyleri artmaktadır. Kardeş sayısı ve ebeveynlerin yaşlarıyla değer edinim düzeyleri

arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değer, değerler eğitimi, okul öncesi eğitim

Kaynakça

• Acun, İ., Yücel, C., Önder, A. & Tarman, B., “Değerler: Kim Ne Kadar Değer Veriyor?”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 2013. Alpöge, G., Okulöncesinde Değerler Eğitimi, İstanbul, Bilgi Yayınevi, 2011. Aydın, M. Z., “Ailede Ahlak Eğitimi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt VII 1 2, 2003. Bakan, T., “Değerler Eğitim Programının Anasınıfına Devam Eden Çocuklarının Değer Kazanımları Üzerine Etkisinin İncelenmesi”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2018. Balat, G. U., Yalçın A., Yemenici, F., Sabancı, H., Kalaycı, K.K., Halisdemir, M., Bakülü, N., Hazar, R. G., Köse, S., Ünsal, Y., Okul Öncesinde Değerler Eğitimi ve Etkinlik Örnekleri, Ankara, Pegem Akademi, 2012. Bonnic, F., A Caring and Sharing Environment Helps Teach Values in Kindergarten Students, Master’s Action Reseach Project, Saint Xavier University And Skylight Professional Development Field Based Master’s Programme, 2000. Çankırılı, A., Ailede ve Okulda Değerler Eğitimi, İstanbul, Zafer Yayınları, 2015. Çetingöz, D., “Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Değerler Eğitiminde Öğretmenin Rolüne İlişkin Görüşleri”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19 (3), 2015. Ekşi, H., “Temel İnsani Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları”, Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 2003. Eskicumalı, A., ve Eroğlu, E., “Ailenin Sosyo-Ekonomik ve Eğitim Düzeyleri İle Çocukların Problem Çözme Yetenekleri Arasındaki İlişki”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 2014. Erikli, S., “Okul Öncesi Çocukları İçin Bir Değerler Eğitimi Programının Geliştirilmesi ve Uygulanması”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2016. Güngör, E., Değerler Psikolojisi, Amsterdam, Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları, 1993. Hatunoglu, A., Halmatov, M., & Hatunoglu, B. Y., “Ailelerin Sosyo Ekonomik Düzeylerine Göre Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Ahlaki Ve Sosyal Kural Bilgilerinin İncelenmesi”, Akademik Bakış Dergisi, 32, 2012. Karasar, N., Bilimsel Araştırma Metodu, Ankara, Hacetepe Taş Kitapçılık, 1984. Kutlutürk, G., Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 2 Ders Notu, Ankara, MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Yayınları, 2012. Neslitürk S., Çeliköz N., “Okul Öncesi Değerler Ölçeği aile ve öğretmen formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 24, 2015. Ogelman, G. H. & Sarıkaya, E. H., “Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Değerler Eğitimi Konusundaki Görüşleri: Denizli İli Örneği”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 2015. Sapsağlam, Ö., Okul Öncesi Dönemde Karakter ve Değerler Eğitimi, editör Prof. Dr. Esra Ömeroğlu, Ankara, Pegem Akademi Yayınları, 2016. _________, “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Değer Algılarının Çizdikleri Resimler ve Sözlü Anlatımlarına Göre İncelenmesi: Sorumluluk Değeri Örneği”, Eğitim ve Bilim, 42 (189), 2017. Şahin, H., “Resmi Anaokuluna Devam Eden Çocukların Öğretmen Görüşlerine Göre Sahip Oldukları Değer Düzeylerinin Belirlenmesi”, Turkish Studies Dergisi, 12/28, 2017. Tatlı, S., Aytar, F. A. G., “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Değerlere İlişkin Algıları ve Bunları İfade Etme Biçimlerinin İncelenmesi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (2), 2017. Tekşan, K., “Türkçe Dersi Değerler Eğitiminde Kutadgu Bilig‘in Kullanımı”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (3), 2012. Uyanık, Balat, G., Özdemir Beceren, B. & Adak Özdemir, A., “The Evaluation of Parents’ Views Related To Helping Pre-School Children Gain Some Universal Values”, Procedia Social and Behavioral Sciences, (15) 2011. Yaka, Ş., Yalçın, D. & Denizli, E., “Okul Öncesi Eğitimde Verilecek Öncelikli Değerlere İlişkin Veli Görüşleri”, Değerler Eğitimi Dergisi, cilt 12, no 28, 2014. Yazar, T., & Erkuş, S., “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okul Öncesi Eğitim Programındaki Değerler Eğitimine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 2013. Yılmaz, H., “Çocuğun Ailede Kazanacağı Önemli Bir Değer: Kanaatkârlık”, Eğitime Bakış Dergisi, (18), 2010. Yörükoğlu, A., Çocuk Ruh Sağlığı, 5. basım, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1983.