Adaptation Of Diabetes Self Management Questionnaire To Turkish Society: Validity and Reliability Study

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 3, 1 - 6, 31.01.2019

Nermin Eroğlu Necmiye Sabuncu

Öz

Background: This study was
carried out in a methodological manner for determining the validity and
reliability of the Diabetes Self-Management Questionnaire (DSMQ) by adopting it
to the Turkish society.

Methods: The study was
carried out at the endocrinology polyclinic of the Private Anadolu Health Center Hospital and Private
Anadolu Health Ataşehir Medical Center during the dates of July 2016-September
2016 with a sample group comprised of type-2 diabetes patients complying with
the sample selection criteria. The sample group was
comprised of n=189 patients which is more than 10 times the number of items in
the scale (16 items) in order to attain the validity and reliability of the
Diabetes self-management Questionnaire
(DSMQ). Diabetes self-management Questionnaire
was comprised of 16 items and 4 subdimensions as Glucose Management, Diet
Control, Physical Activity, and Healthcare Use. The 16^th item was
not included in any of the sub-dimensions and was evaluated using a 4-item
Likert type scale. 

Results:
DSMQ validity was assessed by language validity, construct validity (DFA) and
coverage validity. Cronbach’s Alpha was calculated as 0.85 for the internal
consistency analysis of DSMQ regarding its reliability which was quite high .
The scale was applied on 40 patients with 2 patient intervals for Test-Re-Test
Reliability, Inter Class Coefficient (ICC) was calculated and no difference was
determined between the two applications.

Conclusion:
DSMQ that has been adopted into Turkish for use on diabetic patients is a valid
and reliable tool. It is suggested to use it on different groups and cultures
in order to increase the evidence value.

 

Anahtar Kelimeler

Diabetes, self management, validity, reliability

Diyabet Öz Yönetim Skalası’nın (DÖYS) Türk Toplumuna Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Amaç: Bu araştırma, Diyabet Öz Yönetim Skalası’nı (DÖYS)
Türk toplumuna uyarlayarak geçerlik  ve
güvenirliğinin belirlenmesi amacıyla metodolojik olarak yapılmıştır.

Bulgular: DÖYS’nın geçerliği   dil geçerliği, yapı geçerliği (DFA) ve
kapsam geçerliği ile değerlendirilmiştir. DÖYS’nı güvenirliğinde iç tutarlılık
analizi (Cronbach’s Alpha) 0.85 oldukça yüksek bulunmuştur, madde toplam
korelasyonu incelenmiş ve herhangi bir maddenin skaladan çıkarılmamasına karar
verilmiştir ve zamana karşı değişmezliğin değerlendirilmesi için test tekrar
test güvenilirliği için 40 hastaya iki hafta ara ile skala tekrar
uygulanmıştır.

Yöntem: Özel Anadolu Sağlık Merkezi
Hastanesi  ve Özel Anadolu Sağlık
Ataşehir Tıp Merkezi endokrinoloji polikliniğinde Temmuz 2016-Eylül 2016
tarihleri arasında, tip 2 diyabet tanısı konulan madde sayısının 10 katının
üzerinde  (16 madde)  n=189 hasta ile gerçekleştirilmiştir. DÖYS
Glikoz Yönetimi, Diyet Kontrolü, Fiziksel Aktivite, Sağlık Hizmetlerinin
Kullanımı olmak üzere 4 alt boyuttan oluşmaktadır ve 4’lü likert tipi ölçek ile
değerlendirilmiştir.

Sonuç: Diyabetli hastalarda
kullanılmak üzere Türk toplumuna uyarlanan DÖYS geçerli ve güvenilir bir araçtır.
Kanıt değerinin arttırılması için farklı gruplarda ve kültürlerde uygulanması
önerilir.

Anahtar Kelimeler

Diyabet, geçerlik, güvenirlik, öz yönetim

Kaynakça

• Altınova, A.E., Yetkin, İ. (2011) Tip 1 diabetes mellitus’a yatkınlıkta rolü olabilecek genetik faktörler. Marmara Med J., 24:126-130.
• American Diabetes Association (ADA) (2016) Standards of medıcal care in diabetes care. Supplement 1, 39:22-28.
• Aslan, Ü., Korkmaz, M. (2012) Diyabetli bireylerin insülin uygulama bilgisi-beceri düzeyleri: doğru ve yanlışları. DEÜ Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8:1.
• Ayhan, D., Kahveci, R., Koç, E.M. (2012) Ceza infaz kurumlarında diyabet yönetimi. Ankara Medical Journal, 12:199-204.
• Davis, L.L.(1992) Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research, 5:194-197.
• Esen, A. (2004) Diyabetin tanımı, sınıflandırılması ve risk faktörleri, diyabet hemşireliği. Editör: Fadıloğlu, Ç., Meta Basım Matbaacılık, İzmir, 21-34. Esen, A. (2005) Diabetes mellitus’ta eğitimin önemi. III. Ege Diyabet Günleri Kursu Özet Kitabı, İzmir, 16-19.
• Funnell, M., Brown, T.L., Chılds, B.P. (2009) National standards for diabetes self- management education. Diabetes Care, Supplement 1, 32:587-594.
• Gündoğdu, A.S. (2013) Diyabetes mellitüs ve komlikasyonlarının tanı, tedavi ve izlem klavuz. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD), 6. Baskı, Grafik Tasarım ve Yayın Hizmetleri, Ankara, 216. Güzüm, S., Aksayan, S. (2003) Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 1:3-14.
• Inzuchi, S.E., Bergenstal, R.M., Buse, J.B. (2012) American diabetes association; management of hyperglycemia in type2 diabetes: a patient- centered approach. Diabet Care, 35:1364-1379.
• Kıng, D.K., Glasgow, R.E., Toober, D.J., Strycker, L.A. (2010) Self-efficacy, problem solving and social-environmental support are associated with diabetes self-management behaviors. Diabetes Care, 33:751–753.
• Lim, S., Kang, S.M., Shin, H., Lee, H.J., Yoon, J.W., Yu, S.H., Kim, S.Y., Yoo, S.Y., Jung, H.S., Park Jun, O.H., Ryu, K.S., Jang, H.C. (2011) Improved glycemic control without hypoglycemia in elderly diabetic patients using the ubiquitous healthcare service, a new medical ınformation system. Diabetes Care, 34:308-313.
• Mensing, C., Boucher, J., Cypress, M. (2003) National standarts for diabetes self management education. Diabetes Care, 25 (1):140-147.
• Olgun, N., Aslan, F.E., Coşansu, G., Çelik, S. (2010) Diyabetes mellitus içinde:dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. (Eds: Karadakovan, A., Aslan, F.E.) Adana: Nobel Kitabevi, Adana, 829-864.
• Özdamar, K. (2003) Paket programlar ile istatiksel veri analizi, 1. 4. Baskı, Eskişehir, Kaan Kitabevi, 662-664.
• Schmitt, et al. (2013) The diabetes self-management questionnaire (dsmq): development and evaluation of an instrument to assess diabetes self-care activities associated with glycaemic control. Health and Quality of Life Outcomes, 11:138.
• Shelağh, A., Mulvaney, C. (2009) Improving patient problem solving to reduce barriers to diabetes self management. Clinical Diabetes, 27( 3):99-104.
• Sturt, J., Whitlock, S., Hearnshaw, H., (2006) Complex intervention development for diabetes self management. Journal of Advanced Nursing, 54 (3):293-303.
• Tekeş, B., Hasta, D. (2015) Özgecilik ölçeği: geçerlik ve güvenilirlik çalışması, Nesne Psikoloji Dergisi (NPD), 3:3-6.
• Türkmen, E., Badır, A., Balcı, S,. Akkuş Topçu, S., (2011) Hemşirelik iş indeksi-hemşirelik çalışma ortamını değerlendirme ölçeği'nin türkçe'ye uyarlanması:güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2:5-20.
• Uçan, Ö., Ovayolu, N., Torun, S. (2007) Diabetes Mellitus’lu hastaların kan şekeri kontrolü ve insülin kullanımına yönelik bilgilerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1):89-96.
• Yılmaz, C.; Fadıloğlu, Ç. 2003) Diyabet hemşiresinin el kitabı. 2. Baskı, Asya Tıp Kitabevi, İzmir.