KİLİSLİ/URFALI HÂKÎ VE ŞİİRLERİ

Yıl 2018, Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı, 187 - 194, 31.12.2018

Beyhan Kesik

https://doi.org/10.28981/hikmet.494592

Öz

Klasik
Türk edebiyatı döneminde şiir çok önemli bir yere sahiptir. Başta padişahlar
olmak üzere şehzade, şeyhülislâm, sadrazam, kazasker, kadı, müderris, kâtip,
mahkeme kâtibi, hattat, subay, memur, imam-vaiz-hatip, şeyh, defterdar, tüccar,
esnaf, arzuhalci, mektupçu gibi pek çok meslek grubuna mensup şairler
İstanbul’dan başlayarak Üsküp, Vardar Yenicesi, Konya, Diyarbakır, Urfa (eski
adı Ruha), Halep, Bağdat, Kerkük, Kırım gibi merkezlerde boy göstermişlerdir.
Padişah, şehzade, şeyhülislam ve sadrazam gibi üst kademelerde görev yapan
şair-devlet adamları tezkirelerde ve diğer kaynaklarda hak ettikleri yerleri
alırlarken alt kademedekiler hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu
şairlerden biri de bazı kaynaklarda Kilisli, bazılarında da Urfalı (Ruha)
olduğu belirtilen Mehmet Hâkî Efendi’dir. Hakkında bilgi bulunan kaynaklarda eserlerinden
bahsedilmezken tarih kıtalarındaki ustalığına dikkat çekilmiştir.

Bu
çalışmayla Kilisli/Urfalı Hâkî’nin iki şiir mecmuası ile hakkında bilgi veren
kaynaklardaki şiirleri tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şiir, mecmua, Hâkî, devlet adamı.

Kaynakça

• Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
• Arslan, Mehmet (2014). “Hâkî, Mehmed Hâkî” http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=4302 [erişim tarihi: 30.11.2018].
• Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı. Ankara: AKM Yay.
• Erdem, Sadık (hzl.) (2014). Tezkire-i Şu’arâ-Ârif Hikmet. Ankara: TTK Yay.
• Fatin Davud (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul: Taş Baskı. 81.
• Kaplan, Yunus (2014). “Milli Kütüphanede Bulunan 06 Mil Yz A 1793 Numaralı Şiir Mecmuası Üzerine”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi 12 (3): 188-226.
• Kesik, Beyhan (2012), “Bazı Şiir Mecmualarından Hareketle Basılı Divanlarda Bulunmayan Bâkî Mahlaslı Şiirler”. Adıyaman Üniversitesi SBE Dergisi 5 (9): 115-122.
• Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha, H. Koncu, M. Çakır (hzl.) (2017). Mehmed Tevfik Kâfile-i Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/56163,mehmed-tevfik-kafile-i-su39arapdf.pdf?0 [erişim tarihi 03.12.2018]. 281-282.
• Müstakîm-zâde Süleyman Sa’deddin Efendi (2000). Mecelletü’n-Nisâb (Tıpkıbasım). Ankara: KB Yay.
• Şemsettin Sami (1996). Kâmûsu’l-A’lâm, C.3. Ankara: Kaşgar Neşriyat.
• Yılmaz, Mehmet (2013). Kültürümüzde Ayet ve Hadisler. İstanbul: Kesit Yay.