TÜRKİYE’DE AFET YÖNETİMİYLE İLGİLİ ÜNİVERSİTE DÜZEYİNDE EĞİTİM VE ÖĞRETİM GİRİŞİMLERİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 131 - 139, 31.10.2018

Mehmet Kozyel Cüneyt Çalışkan Hüseyin Koçak Bektaş Sarı

Öz

Amaç: Afet eğitimi ve öğretimi faaliyetleri, toplumun afetlerle ilişkili olumsuz durumlarını azaltmada oldukça önemlidir. Hyogo ve Sendai Çerçeve Eylem Planları, eğitim müfredatları içerisinde afet konularının işlenmesini önermektedir. Bu doğrultuda, afet yönetimiyle ilgili akademik derece veren Türkiye’deki üniversite bölümleri ve içerikleri araştırılmıştır.

Yöntem: Tanımlayıcı tipteki epidemiyolojik çalışmanın verileri Google arama motoru üzerinden “afet, ön lisans, lisans, lisansüstü, doktora” Türkçe anahtar kelimeler ile elde edilmiştir. Araştırmada “verilen diploma düzeyi, eğitim öğretim yöntemi, çekirdek disiplinler, müfredat tasarımı, hedef kitle, üniversite türü ve program içeriği” değişkenleri doğrultusunda ilgili bölümlerin tanımlayıcı istatistikleri verilmiştir.

Bulgular: Türkiye’de üniversite düzeyinde afet eğitimi ve öğretimi yapan 33 adet program yer almaktadır. Bunların 23’ü (%69.7) devlet, 10’u (%30.3) vakıf üniversiteleri bünyesindedir. Programların 10’u (%30,3) operasyonel, 8’i taktiksel (%24.2), 15’i (%45.5) stratejik düzeyde eğitim ve öğretim faaliyetlerini yürütmektedir. Programların 15’i (%4.5) multidisipliner bir afet eğitim ve öğretimi yapmaktadır. 33 programın 22’si (%66.7) sağlık, 9’u (%27.3) eğitim, 13’ü (%39.4) mühendislik alanında bir afet eğitimi ve öğretimi sunar. Programların 10’u (%30.3) eğitim ve öğretim ücreti almaktadır.

Sonuç: Araştırma sonucunda ulaşılan programların birçoğu yeterliliğe dayalı bir müfredat tasarımı ile sağlık temelli bir eğitim sunmaktadır. Her programın kendi içerisindeki müfredat standardizasyonu sağlanarak afet profesyonellerinin yeterlilikleri belirlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Afet Eğitimi, Afet Yönetimi, İnsani Yardım

Kaynakça

• Aslan, R., Akdağ, G., Yalçın, E., ve Çalışkan, C. (2013). Türkiye’nin Ulusal Öneme Sahip Afetleri: Epidemiyolojik bir Analiz 1900-2013. Ulusal Afet ve Afet Eğitimi Kongresi, 14-17 Kasım 2013. Antalya.
• Centre for Research on the Epidemiology of Disasters. (2015). The human cost of natural disasters 2015: a global perspective. EMDAT. http://emdat.be/human_cost_natdis. (Erişim Tarihi:17.04.2018).
• Collander, B., Green, B., Millo, Y., Shamloo, C., Donnellan, J., Deatley, C. (2008). Development of an ‘‘all-hazards’’ hospital disaster preparedness training course utilizing multi-modality teaching. Prehospital and Disaster Medicine. 23(1): 63-69.
• Coppola, DP. (2011). Introduction to international disaster management. 2nd ed. Elsevier. China.
• CRED (2013a), Center for Research on the Epidemiology of Disasters: Emergency Events Database. Natural Disasters Trends (world 1975-2011). EMDAT. http://www.emdat.be/natural-disasters-trends (Erişim Tarihi:11.11.2013).
• CRED (2013b), Center for Research on the Epidemiology of Disasters: Emergency Events Database Techonological Disasters Trends. EMDAT. http://www.emdat.be/technological-disasters-trends (Erişim Tarihi: 11.11.2013).
• Eisenman, D., Chandra, A., Fogleman, S., Magana, A., Hendricks, A., Wells, K., vd. (2014). The Los Angeles county community disaster resillience project-a community-level, public health initiative to build community disaster resillience. Int J Environ Res Public Health. 11(8): 8475-90.
• Farra, SL., Miller, ET., Hodgson, E. (2015). Virtual reality disaster training: Translation to practice. Nurse Education in Practice. 15. 53-57. http://dx.doi.org/10.1016/j.nepr.2013.08.017. (Erişim Tarihi:07.02.2016).
• Frank, JR., Snell, LS., Cate, OT., Holmboe, ES., Carraccio, C., Swing, SR., vd. (2010) Competency-based medical education: theory to practice, Medical Teacher. 32(8):638-645, DOI: 10.3109/0142159X.2010.501190.
• Hyogo Framework for Action 2005-2015: Building the Resilience of Nations and Communities to Disasters (Report No: A/CONF.206/6). Report of the World Conference on Disaster Reduction. 2015, Kobe, Hyogo, Japan. IDNDR. (1992). International Glossary.
• Ingrassia, PL., Foletti, M., Djalali, A., Scarone, P., Ragazzoni, L., Della Corte, F., vd. (2014). Education and training initiatives for crisis management in the European Union: a web-based analysis of available programs. Prehosp Disaster Med. 29(2):115-126.
• Koçak, H., Çalışkan, C., Yavuz, Ö., Öztürk, G. (2016). II. Acil Yardım ve Afet Yönetimi Eğitim Çalıştayı. Çanakkale 2016. Web: http://dosya.ayayder.org/calistay_sonuc_raporu.pdf (Erişim Tarihi: 01.10.2016).
• Maya, İ. ve Çalışkan, C. Evaluating Disaster Education and Training Programs at the Level of Undergraduate Degree in the World and Turkey Sample. TURKISH STUDIES, 2016;11/9:579-604. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies. (Erişim Tarihi:07.02.2016).
• Prevention Web. Disaster Statistics: Europe. http://www.preventionweb.net/english/countries/statistics/index_region.php?rid=3. (Erişim Tarihi:07.02.2016).
• Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015-2030 (Report No: A/CONF.224/CRP.1.).
• Sinha, R., Mahendale, V., Singh, YK., Hedge, G. (2007). Disaster Education. Building Research Institute, National Graduate Institute for Policy Studies. PreventionWeb. 1-22. https://www.preventionweb.net/files/3442_DisasterEducation.pdf. (Erişim Tarihi:17.04.2018).
• Subbarao, I., Lyznicki, JM., Hsu, EB., Gebbie, KM., Markenson, D., Barzansky, B., vd. (2008). A consesus-based educational framework and competency set fort he discipline of disaster medicine and public health preparedness. Disaster Medicine and Public Health Preparedness. 2(1):57–68.
• Walsh, L., Subbarao, I., Gebbie, K., Schor, KW., Lyznicki, J., Strauss-Riggs, K., Cooper, A., Hsu, EB., King, RV., Mitas, JA., Hick, J., Zukowski, R., Altman, BA., Steinbrecher, RA., James, JJ.(2012). Core competencies for disaster medicine and public health. Disaster Med Public Health Preparedness. 2012;6:44-52.