Nursing Care of Demented Patient and Care Models

Yıl 2011, Cilt: 18 Sayı: 2, 79 - 88, 01.06.2011

Öğr. Gör. Dr. İmatullah Akyar

Öz

Parallel with rapid increase in elderly population, common problems seen in old age becoming a problem for community. A major health problem of aging society's dementia becomes due to vascular-degenerative changes and follows a progressive and irreversible process. The main objectives for dementia care is to protect the functionality and reduce disability of the patient, regulation of environment and the relations to maintain stability, to compensate the losses caused by disease, and to ensure the therapeutic environment to protect and ensure the quality of life. To achieve these goals nurses are expected to recognize the needs of patient with current and practical information, to choose the right tools and give appropriate care; and to support the caregivers in all stages of disease, diagnosis, treatment and care process.

Anahtar Kelimeler

Dementia, patient care, nursing, care models

Demanslı Hasta Bakımı ve Bakım Modelleri

Öz

Yaşlı nüfusun hızla artmasına paralel olarak yaşlılıkta sık görülen hastalıklar toplum içinde bir sorun haline gelmektedir. Yaşlanan toplumlarda büyük bir sağlık problemi olarak karşılaşılan, damarsal-dejeneratif değişimlere bağlı olarak gelişen demans hastalığı geri dönüşsüz ve ilerleyici bir süreç izlemektedir. Demanslı hasta bakımında temel hedefler hastanın fonksiyonelliğinin korunması, engelinin azaltılması, stabilitenin sürdürülmesi için çevre ve ilişkilerin düzenlenmesi, hastalık nedeniyle oluşan kayıpların kompanse edilmesi, hastanın bireyselliğini koruyacak ve yaşam kalitesini sürdürecek terapötik ortamın sağlanmasıdır. Bu hedeflere ulaşmak için hemşirelerden güncel ve pratik bilgiler ile hastaların gereksinimlerini tanımaları, doğru araçları seçmeleri ve uygun bakım vermeleri ve bakım verenlere tanı, tedavi, bakım ve hastalığın tüm evrelerinde destek olmaları beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Demans, hasta bakımı, hemşirelik, bakım modelleri

Kaynakça

• Şahin M, Özer C, Ölüç F, Tunç Z. Huzurevinde kalan yaşlılarda demans ve depresyon. Türk Geriatri Dergisi 2005; 8(1):249-51.
• Wimo A, Winblad B. Çev: Sevinçok J. Demans ve sağlık ekonomisi. Demans Dergisi 2003; 3:121-126.
• Ferri CP, Prince M, Brayne C. ve ark. Global prevalence of dementia: A Delphi consensus study. Lancet 2005; 9503: 2112-2117.
• Koçer B. Demans epidemiyolojisi. Demans Dizisi 1999;1:41-44.
• Hanağası H. Demans kavramı ve hastaya yaklaşım. Klinik Gelişim 2010;10(1):44-47.
• Erkol G. Kognitif bozukluklar ve demans. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Nörolog Olmayanlar İçin Nöroloji Sempozyum Dizisi Ocak 2005;42:237-248.
• Cankurtaran M, Arıoğul S. Demans ve Alzheimer Hastalığı. URL: http://www.teb.org.tr/images/upld2/ ecza_akademi/makale/20110113040255demans_alzheimer.pdf
• Gürvit H. Alzheimer ve Alzheimer dışı demanslar. URL: http://www.itfnöroloji.org/demans/demans. htm.
• Yazıcı K. Bilişsel Bozukluklar. URL: ytdk.mersin.edu.tr/uploads/288/files/BİLİŞSEL%20 BOZUKLUKLAR.doc.
• Möller HJ, Graeber MB. The case described by Alois Alzheimer in 1911. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 1998;248:111-112.
• Yavuz Balam B, Arıoğlu S. Yaşlıda demans, risk faktörleri ve tedavisi. İç Hastalıkları Dergisi 2008;15(1):14-23.
• Gürvit H, Baran B. Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi 2007; 44: 58-65.
• Daiello LA. Current issues in dementia pharmacotherapy. Am J Manag Care 2007;13 Suppl 8:198-202.
• Akyar İ, Akdemir N. Alzheimer hastalarına bakım verenlerin yaşadıkları güçlükler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2009; 16(3):32-49.
• Hermann N. Recommendations for the management of behavioral and psychological symptoms of dementia. Can J Neurol Sci 2001;28: Suppl 1:S96-107.
• Beck CK, Shue VM. Interventions for treating disruptive behavior in demented elderly people. Nurs Clin North Am 1994; 29:143-155.
• Rovner BW, Steele CD, Shuely Y, Folstein MF. A randomized trial dementia care in nursing homes. J Am Geriatr Soc 1996; 44:7-13.
• Ebersole P, Hess P, Touhy TA, Jett K, Luggen AS. Toward Healthy Aging Human Needs and Nursing Response. Mosby Elsevier Company. Canada:2008.
• Küçükgüçlü Ö, Akpınar B, Buckwalter KC. Demansı olan bireyde davranışsal problemleri azaltmada kanıta dayalı bir model: azalmış stres eşiği modeli. Dokuz Eylül Universitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011;4(1):41-47.
• Neal M, Barton Wright P. Validation therapy for dementia. The Cochrane Library, Issue 1, 2007.
• Nursing Management of Dementia. E-Books on Nursing. URL: http://www.nursingplanet.com/ dementia/
• Küçükgüçlü Ö. Alzheimer hastalığı ve hemşirelik bakımı. URL: www.cty.com.tr/files/journals/4/149. pdf