Huzurevinde ve Kendi Evinde Yaşayan Yaşlıların Beslenme Durumlarının ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Sayı: 7, 641 - 655, 30.04.2019

Halime Pulat Demir , Hatice Merve Bayram , Gülşah Yavuzel

https://doi.org/10.38079/igusabder.457552

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu
araştırmanın amacı; huzurevinde ve kendi evinde kalan yaşlıların beslenme
durumları ile yaşam doyumlarının incelenmesidir.

Yöntem:
Çalışma Kasım 2016-Şubat 2017 tarihleri arasında İstanbul’da özel bir
huzurevinde yaşayan 52 yaşlı (20 erkek, 32 kadın) ve kendi evinde yaşayan 54
(16 erkek, 38 kadın) yaşlı olmak üzere toplam 106 yaşlı üzerinde yapılmıştır.
Katılımcılara sosyo-demografik özellikleri, Mini Nutrisyonel Değerlendirme
(MNA) ve 24 saatlik besin tüketim kaydını içeren anket yüz yüze görüşülerek
uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi SPSS 23.0 programı ile yapılmıştır.

Bulgular: Huzurevinde
yaşayanların yaş ortalaması 77.52±9.51 yıl, kendi evinde yaşayanların
70.36±7.20 yıldır. Kendi evinde yaşayan yaşlıların %83.3’ünün ailesiyle,
%9.3’ünün yalnız, %7.4’ünün çocuğuyla yaşadığı görülmüştür. Ana öğünler
açısından gruplar arasında fark bulunmamış (p>0.05), ara öğünlerin tüketimi
huzurevinde kalanlarda daha az bulunmuştur (p<0.05). Huzurevinde kalan
yaşlıların %50’si malnütrisyon riski altında, %7.7’si malnütrisyonludur, kendi
evinde yaşayanlarda ise bu oranlar sırayla %20.6 ve %3.7’dir (p<0.05).
Huzurevinde kalanların enerji, protein, yağ, alımları daha düşük bulunmuştur
(p<0.05). Yaşam doyumları arasında ise farka rastlanmamıştır.

Sonuç: Huzurevinde
yaşayan yaşlıların malnütrisyon durumları daha yüksek, enerji ve makro besin
ögesi alımları daha düşük bulunmuştur. İki grupta da yaşam doyumlarının yüksek
olduğu saptanmıştır. Malnütrisyon oluşumunda besine ulaşmanın yanında
psikolojik yönün de değerlendirilmesi, düzenli olarak malnütrisyon taraması
yapılması, yaşam doyumuna etki eden nedenlerin birlikte değerlendirilmesi
önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, beslenme durumu, malnütrisyon

An Investigation of Nutritional Status and Satisfaction with Life of Elderly People Living in Nursing Homes and Their Own Homes

Öz

Aim: The
aim of this study is the investigation of the nutritional status and life
satisfaction of elderly people living in nursing homes and in their own homes.

Method: The
study was conducted on a total of 106 elderly people; 52 elderly people (20
men, 32 women) living in a private nursing home and 54 elderly people (16 men,
38 women) living in their own homes in Istanbul between November 2016 and
February 2017. Face to face interview method used; participant demographics,
Mini Nutritional Assessment (MNA) and 24-hour retrospective food consumption
were collected. The data were evaluated using the SPSS 23.0 program.

Findings: The
average age of people living in nursing homes is 77.52 ± 9.51 and 70.36 ± 7.20
years in people living in their own homes. 83.3% of the elderly living in their
own homes, 9.3% were living alone, and 7.4% were living with children. There
was no difference between the groups in terms of main meals (p>0.05), while
the consumption of snacks was found less in the living in the nursing home
(p<0.05). 50% of the elderly residents in nursing home are at risk of
malnutrition and 7.7% of them has malnutrition. These rates were 20.6% and 3.7%
in the elderly living in their own home respectively (p <0.05). The intake
of energy, protein, fat were found to be lower in nursing home residents (p
<0.05). No difference was found between satisfaction with life.

Conclusion: Elderly people living in nursing homes have higher malnutrition status
and lower energy and macro nutrient intake. In both groups, satisfaction with
life was found to be high. It is suggested that malnutrition can be assessed by
evaluating the psychological direction, regular malnutrition screening, and
factors affecting life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Elderly, nutritional status, malnutrition

Kaynakça

• Türkiye İstatistik Kurumu. 'İstatistiklerle Yaşlılar, 2016'. http://www.tuik.gov.tr/ Erişim Tarihi 18 Ocak 2019.
• Ter Borg S, de Groot LC, Mijnarends DM, et al. Differences in nutrient intake and biochemical nutrient status between sarcopenic and nonsarcopenic older adults-results from the Maastricht Sarcopenia Study. Journal of the American Medical Directors Association. 2016;17(5):393-401.
• Türkiye Sağlık Bakanlığı. “Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020, https://khgm.saglik.gov.tr/Dosyalar/6ba53a7de57d4184 a9b0100e1bc1daa1.pdf Erişim Tarihi 13 Şubat 2018.
• Montejano Lozoya R, Martínez-Alzamora N, Clemente Marín G, et al. Predictive ability of the Mini Nutritional Assessment Short Form (MNA-SF) in a free-living elderly population: a cross-sectional study. Peer J. 2017;18(5):3345. doi: 10.7717/peerj.3345.
• Saka B, Kaya O, Ozturk GB, et al. Malnutrition in the elderly and its relationship with other geriatric syndromes. Clin. Nutr. 2010;29(6):745-748.
• Rémond D, Shahar DR, Gille D, et al. Understanding the gastrointestinal tract of the elderly to develop dietary solutions that prevent malnutrition. Oncotarget. 2015;6(16):13858.
• Özer E, Kapucu S. Yaşlılarda görülen yetersiz beslenme ve risk faktörleri. Akad Geriatr. 2013;5:5-11.
• Özgüneş N. Huzurevinde yaşayan yaşlılarda beslenme durumunun taranması: tarama testleri kıyaslaması. [yüksek lisans tezi]. Ankara, Türkiye: Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2013.
• Figen Akça GŞ. A study comparing the quality of life and related psychological symptoms of the elderly living in nursing homes, with the ones living with their families. Turkish Journal of Geriatrics. 2008;11(4):190-199.
• Özer M, Özsoy Karabulut Ö. Satisfaction of life in elderly individuals. Geriatr. Turkish J. Geriatr. 2003;6(2):72-74.
• Eser S, Saatli G, Eser E, et al. Yaşlılar için dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları. Turk Psikiyatri Dergisi. 2010;21(1):37-48.
• Dağlı A, Baysal N. Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektron. Sos. Bilim. Derg. 2016;15(59):1250-1262.
• Vellas B, Guigoz Y, Garry PJ, et al. The Mini Nutritional Assessment (MNA) and its use in grading the nutritional state of elderly patients. Nutrition. 1999;15(2):116-122.
• Kondrup J, Allison SP, Elia M, et al. ESPEN Guidelines for Nutrition Screening 2002. Clin. Nutr. 2003;22(4):415–421.
• Sarikaya D, Halil M, Kuyumcu ME, et al. Mini Nutritional Assessment Test long and short form are valid screening tools in Turkish older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2015;61(1):56-60.
• Kucukerdonmez O, Koksal E, Rakicioglu N, et al. Assessment and evaluation of the nutritional status of the elderly using 2 different instruments. Saudi Medical Journal. 2005;26(10):1611-1616.
• Ardahan M. Yaşlılık ve huzurevi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2010;5(20):25-32.
• Yağcıoğlu R. Huzurevinde kalan 65 yaş üstü yaşlıların yaşam kalitesini etkileyen etmenlerin incelenmesi. [yüksek lisans tezi]. Konya, Türkiye: Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2013.
• Mukamel DB, Spector WD. Quality report cards and nursing home quality. The Gerontologist. 2003;43(suppl_2):58-66.
• Benzinger TL, Blazey T, Jack CR, et al. Regional variability of imaging biomarkers in autosomal dominant Alzheimer’s disease. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2013;110(47):4502-4509.
• Karakaya MG, Bilgin SC, Ekici G, et al. Functional mobility, depressive symptoms, level of independence, and quality of life of the elderly living at home and in the nursing home. J. Am. Med. Dir. Assoc. 2009;20(9):662–666.
• Soriano CAF, Sarmiento WD, Songco FJG, et al. Socio-demographics, spirituality, and quality of life among community-dwelling and institutionalized older adults: A structural equation model. Archives of Gerontology and Geriatric. 2016;66:176-182. doi: 10.1016/j.archger.2016.05.011.
• Kaya PS, Şahin G. Samsun’da evinde ve huzurevinde kalan 65 yaş ve üzeri bireylerin beslenme durumlarının değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilim. Enstitüsü Derg. 2015;5(1):22–27.
• Aksoy E. Yaşlılık ve beslenme. http://beslenme.gov.tr/content/files/arastirmalar /uyelik/beslenme_bilgi_serisi/Kitaplar/a/a_01_yaslilik_ve_beslenme_48.pdf Erişim Tarihi 13 Şubat 2018.
• Altay B, Avcı İA. Huzurevinde yasayan yaslılarda özbakım gücü ve yasam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Derg. 2009;36(4):275-282.
• Altıparmak S. Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu, sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler. F.Ü. Sağ. Bil. Tıp Derg. 2009;23(3):159-164.
• Borg C, Hallberg IR, Blomqvist K. Life satisfaction among older people (65+) with reduced self-care capacity: the relationship to social, health and financial aspects. J. Clin. Nurs. 2006;15(5):607-618.
• Keykhosravi Beygzadeh Z, Rezaei A, Khalouei Y. The relationship between social support and life satisfaction with happiness among home-dwelling older adults in Shiraz. Iran. J. Ageing. 2015;10(2):172-179.
• Monique M. Raats, Lisette C.P.G.M. de Groot, Dieneke van Asselt, ed. Food for the aging population. Woodhead Publishing; 2017.
• Ye M, Chen L, Kahana E. Mealtime interactions and life satisfaction among older adults in Shanghai. J. Aging Health. 2017;29(4):620–639.
• Nazemi L, Skoog I, Karlsson I, et al. Malnutrition, prevalence and relation to some risk factors among elderly residents of nursing homes in Tehran, Iran. Iranian Journal of Public Health. 2015;44(2):218-227.
• Kaiser MJ, Bauer JM, Rämsch C, et al. Frequency of malnutrition in older adults: a multinational perspective using the Mini Nutritional Assessment. Journal of the American Geriatrics Society. 2010;58(9):1734-1738.