IN TURKISH LABOUR LAW WORK-LIFE BALANCE REGULATIONS TO PREVENT PARENTAL UNEMPLOYMENT

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 210 - 223, 30.06.2019

Mehtap Yücel Bodur

https://doi.org/10.21492/inuhfd.558619

Cited By: 1

Öz

The responsibility for the children becomes at the top of a person’s
responsibilities towards his family. In Turkey, often mothers fall outside of
working life to look after their children. Especially in single-parent
families, harmonization of work and family life is difficult and this leads to
either unemployment or inefficiency. Work-life balance means for employees
achieving a balance between job responsibilities, personal and family
responsibilities. Work life and family life’s mutual intervention to each other
reduces the quality of life. It also reduces efficiency and performance. For
this reason, in order to prevent parental unemployment, arrangements to ensure
the work-life balance can help prevent staying home to look after their
children. In this regard, the government, trade unions and employers are all responsible.
In solving this problem, we should look for different perspectives on flexible
working; revise family friendly policies at the community level and must make
new arrangements in this issue. This chapter informs about concepts of
work-life balance and work-life quality which provide work and employee’s
productivity. Maternity leave, paternity leave and parental leave issues in
Turkish labour law are examined in this study. This is followed by
implementation recommendations to policy-makers.

Anahtar Kelimeler

work-life balance, family friendly policies, Parental unemployment, Turkish labour law

EBEVEYN İŞSİZLİĞİNİ ÖNLEMEDE TÜRK İŞ HUKUKUNDA İŞ-YAŞAM DENGESİ UYGULAMALARI

Öz

Çocuklarına karşı sorumluluk, bir
kişinin ailesine karşı sorumluluklarının en üstünde yer alır. Türkiye'de
sıklıkla anneler, çocuklarına bakmak için çalışma hayatının dışında
kalmaktadır. Özellikle tek ebeveynli ailelerde, iş ve aile yaşamının uyumu
zordur ve bu işsizliğe ya da verimsizliğe yol açar. İş-yaşam dengesi,
çalışanların iş sorumlulukları ile kişisel ve aile sorumlulukları arasında bir
denge kurması anlamına gelir. İş hayatı ve aile hayatının birbirine karşılıklı
müdahalesi yaşam kalitesini düşürür. Ayrıca verimliliği ve performansı azaltır.
Bu nedenle, ebeveyn işsizliğini önlemek için, iş-yaşam dengesini sağlayan
düzenlemeler, çocuklarına bakmak için evde kalmanın önüne geçebilir. Bu konuda
hükümet, sendikalar ve işverenlerin hepsi sorumludur. Bu problemin çözümünde
esnek çalışma konusunda farklı bakış açıları aramalı, aile dostu politikaları
toplum düzeyinde gözden geçirmeli ve bu konuda yeni düzenlemeler yapmalıyız. Bu
çalışma, işin ve çalışanın verimliliğini sağlayan iş-yaşam dengesi ve iş-yaşam
kalitesi kavramları hakkında bilgi vermektedir. Türk iş hukuku mevzuatında yer
alan analık izni, babalık izni, ebeveyn izni konuları çalışmada
incelenmektedir. Bunu, politika tasarlayanlara uygulama önerileri izlemektedir.

Anahtar Kelimeler

iş yaşam dengesi, aile dostu politikalar, Türk iş hukuku, Ebeveyn işsizliği

Kaynakça

• AKTAŞ, Alaattin:“OECD'nin saptamasını TİSK yorumladı”, https://www.dunya.com/kose-yazisi/oecd039nin-saptamasini-tisk-yorumladi-quotturkiye039de-erkek-is/13398, (Access Date: 10.01.2019)
• ARICI, Kadir: “Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Annelerin Korunması”, TBB, Special Issiue, 2017, 269-284.
• AYDIN, Ufuk: “Aile Dostu İş Hukuku Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, İstanbul 2011, 369-395.
• AYDIN, Ufuk/ DEMİRKAYA, Seher: “Çalışma Yaşamında Aile Dostu İş Hukuku Uygulamaları”, İş ve Hayat, 6, 2017, 72-104.
• BAKIRCI, Kadriye: “Hangi Çalışma Hukuku? Aile Dostu mu Kadın Dostu mu?”, Başka Bir Aile Anlayışı Mümkün mü, İstanbul 2013.
• BARNARD, Catherine: EU Employment Law, 4th Edition, Oxford 2012.
• BEŞPINAR, Fatma Umut/AYBARS, Ayşe İdil: Erken Yaşlarda Çocuk Refahı ve Kadın İstihdamı Politika Belgesi, 2013.
• BOZDEMİR, Bilal Semih: Çocuk ve Ergen Psikolojisi, ST Clementa University, 2015.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş ve Yarım Çalışma Ödeneği”, Emeğin Hukuku Kurultayı, Ankara 2016, 115-152.
• CENGİZ, İştar: “Kadın İşçilerin Hamilelik ve Analık Durumlarının İş Sözleşmesine Etkisi”, Kamu-İş, 2009, 10, (4), 21-53.
• CENTEL, Tankut: “6663 Sayılı Yasayla İş Kanunu’na Getirilen Değişiklikler-Analık Halinin Yeniden Düzenlenmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2016, 35, 9-16.
• CHRISTOFFERSEN, Mogens Nygaard: “Growing Up With Unemployment, A Study of Parental Unemployment and Children's Risk of Abuse and Neglect Based on National Longitudinal 1973 Birth Cohorts in Denmark”, Childhood: A Global Journal of Child Research, 7, (4), 2000, 421-438.
• Commission report: Her Alandaki Kadın İstihdamının Artırılması ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları, No: 12, November 2013.
• CROMPTON, Rosemary/ LYONETTE, Clare: Work-life ‘balance’ in Europe, London 2005.
• ÇELİK, Nuri/CANİKLİOĞLU, Nurşen/CANBOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, 31. Edition, İstanbul 2018.
• DOĞRUL, Burcu Şefika/TEKELİ, Seda: “İş-Yaşam Dengesinin Sağlanmasında Esnek Çalışma”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2, (2), 2010, 11-18.
• EFE, Haydar/ ULUOĞLU, Sevinç Arzu: “Dünyada Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede Gelinen Nokta ve Geleceğe Dair Bazı Öngörüler”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 13, (51), 2015, 46-72.
• EKİN, Ali/ KAYIRGAN, Hasan: “Uluslararası Alanda ve Türk Hukukunda Eşit Davranma İlkesi Bağlamında Ebeveyn İzni”, DEÜHFD, 15, 2014, 1045-1066.
• EKONOMİ, Münir: “Doğum veya Evlat Edinme Sonrası Çocuğun Bakımı ve Yetiştirilmesi Amacıyla Ücretsiz İzin ve Kısmi Süreli Çalışma Hakları”, Legal İSGHD, 14, (53), 2017, 21-58.
• ERDOĞAN, Seven: “İş ve Aile Hayatı Çatışması”, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı AB Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Bülteni, (53), March-April-May 2010.
• ERTÜRK, Şükran: Uluslararası Belgeler ve Avrupa Birliği Direktifleri Işığında Çalışma Hayatımızda Kadın Erkek Eşitliği, Ankara 2008.
• Eurofound 2009a: Social dialogue, working time arrangements and work–life balance in European companies, Establishment Survey on Working Time and Work–Life Balance 2004–2005, 2009, Dublin.
• Eurofound 2009b: Foundation Findings İş-yaşam dengesi- İkilemin çözümü, 2009, Dublin.
• Eurofound 2012: Working time and work–life balance in a life course perspective, 2012, Dublin.
• Eurofound 2013: Yaşam Seyri Bakış Açısıyla Çalışma Süresi ve İş-Yaşam Dengesi, Yönetici Özeti, 2013.
• Eurofound 2014: Yaşam kalitesi eğilimleri – Türkiye: 2003–2012, Luxembourg 2014.
• FRIEDMAN, Stewart D./ CHRISTENSEN, Perry/ DEGROOT, Jessica: “İş ve Yaşam Sıfır Toplamlı Oyunun Sonu”, İş ve Yaşam Dengesi, İstanbul 2001.
• ILO: Care work and care jobs for the future of decent work, Geneva 2018.
• JOSHI, Sunil/ LEICHNE, John/ MELANSON, Keith/et al.: Work-Life Balance… A Case of Social Responsibility or Competitive Advantage?, Dr. Parsons Georgia Institute of Technology, 2002.
• KAĞNICIOĞLU, Deniz: “Refah Devleti Modellerine Göre Avrupa Birliği’nde İş-Yaşam Çatışması ve İş-Yaşam Dengesi Politikaları”, Çimento İşveren, 27, January 2013, 22-39.
• KAMERMAN, Sheila B./ NEUMAN, Michelle/ WALDFOGEL, Jane/ BROOKS-GUNN, Jeanne: “Social Policies, Family Types and Child Outcomes in Selected OECD Countries”, OECD Social, Employment and Migration Working Papers No. 6, 2003.
• KÖSEOĞLU, Ali Cengiz: “Türk İş Hukukunda Analık”, İş ve Hayat, 4, 2017, 97-124.
• KUL PARLAK, Nurgün: “Avrupa Birliği’nde İş-Yaşam Dengesine Yönelik Uyumlaştırma Politikaları: Ebeveyn İzni”, Bilgi, (32), 2016, 56-91.
• KURT, Şenol: “İşsizliğin Psiko-Sosyal Sonuçları ve Türkiye Üzerine Muhtemel Etkileri, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 51, 2006, 357-379.
• LOTT, Yvonne/KLENNER, Christina: “Are the ideal worker and ideal parent norms about to change? The acceptance of part-time and parental leave at German workplaces,” Community, Work & Family, 21, (5), 2018, 564-580.
• METİN, Banu: “İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılmasına Yönelik Politikalar ve Kadın İstihdamı: İsveç, Almanya ve Birleşik Krallık Örnekleri”, TİSK Akademi, 23, 2017, 18-48.
• MILLER, Claire Cain; “When Family-Friendly Policies Backfire”, New York Times 26 May 2015.
• OCAK, Saim: “Doğum/Evlat Edinme Nedeniyle Ücretsiz İzin ve Yarım Çalışma Ödeneği Uygulaması”, İş ve Hayat, 5, 2017, 174-227.
• OECD: How does TURKEY compare? Employment Outlook 2017, http://www.oecd.org/turkey/Employment-Outlook-Turkey-EN.pdf (Access Date 20.2.2019)
• OECD: Work Life Balance, http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/work-life-balance/ (Access Date 10.2.2019)
• OECD: Netherlands, http://www.oecdbetterlifeindex.org/countries/netherlands/ (Access Date 10.2.2019)
• ÖZAYDIN, Mehmet Merve: “Cinsiyete Dayalı Refah Sınıflandırmaları Temelinde İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılması Sorunu”, GÜİİBFD, 15/3, 2013, 47-72.
• ÖZEN KAPIZ, Serap: “İş Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi”, DEÜSBED, 4/3, 2002, 139-153.
• POLAT, İsmet Yıldız: “Türkiye’de İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılması Çalışmaları”, İş ve Aile Yaşamının Uyumlaştırılması ve Kadın İstihdamı, 2014 Ankara.
• STRÖM, Sara: “Unemployment and Families: A Review of Research”, Social Service Review, 77, (3) 2003, 399-430.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 16. Edition, İstanbul 2018.
• TÜİK: Haber Bülteni, http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=30689, 15.02.2019, No.30689 (Access Date 18.2.2019).
• UĞUR, Suat/ YİĞİT, Yusuf: “İş Hukuku Açısından Doğum Nedeniyle Ebeveynin Kısmi Süreli Çalışma Hakkı”, TrakyaÜİİBF, E-Dergi, 2017, 6, (1), 71-100.
• ULUSOY, Tülay: “Bir Sosyal Koruma Aracı Olarak İş Kanunu’nda Gebe ve Yeni Doğum Yapan Kadın Çalışanlara Yönelik İzinler ve Kısmi Süreli Çalışma Hakkı Üzerine Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum, 53, (2), 2017, 741-766.
• UŞAN, Fatih: “Working Conditions of Women in the Turkish Labor Law”, A Comparative Study of Women Issues, Norderstedt 2018, 25-36.
• http://www.judiciaryofturkey.gov.tr/Labour-Law-is-available-on-our-website (Access Date: 20.11.2018)