TÜRKİYE'DE YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ VE SURİYELİLER

Yıl 2018, Sayı: 9, 141 - 180, 31.12.2018

Oğuzhan Aslantürk Yusuf Erdem Tunç

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2011 yılında başlayan ve 2018
itibariyle halen devam eden iç savaş nedeniyle, yaşadıkları toprakları zorunlu
olarak terk eden ve kitleler halinde Türkiye’ye sığınan geçici koruma
statüsündeki Suriyeliler özelinde yabancıların çalışma izinlerini incelemektir.
Bu kapsamda çalışmada betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada
Suriyelilere statülerinin belirlenmesinde olduğu gibi, çalışma izinlerinin de
gecikmeli olarak verildiği hatta bir hak olarak değil de bir hizmet olarak
verilmesinin esasen yerinde olmadığı ve Suriyelilerin işgücü piyasalarına
kazandırılmasının önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik düzenlemelerin
yapılması gerektiği ileri sürülmektedir. Ayrıca geçici koruma altındaki
Suriyelilerin işgücü olarak yol açacağı dezavantajların yanı sıra hem nitelikli
iş gücü açığının hem yerel halkın istemediği işlerdeki işgücü açığının
kapatılması gibi pek çok alanda avantajlarının da olduğu vurgulanmıştır.  

Anahtar Kelimeler

İşgücü Piyasası, Çalışma İzni, Yabancılar, Suriyeliler

WORK PERMIT of FOREIGNERS in TURKEY and the case of SYRIANS

Öz

The aim of this study is to investigate the work
permits in terms of Syrians who are forced to leave their homes in massive
groups to Turkey on temporary protection status because of the civil war that
erupted in 2011 and still ongoing by 2018. In this context descriptive research
method is used. In the study, it is asserted that it is not right to delay work
permits for Syrians as it is done on determining their status, it is even not
right to grant work permits to Syrians as a service rather than as a right. It
is also asserted in this study that making legal arrangements to abolish the
barriers is a must for introducing Syrians to the labor market. In addition to
the disadvantages that Syrians under temporary protection will cause, there are
also advantages such as providing a qualified labor force and narrowing the
labor force deficit for jobs that are not wanted by the locals.

Anahtar Kelimeler

Labor Market, Work Permit, Foreigners, Syrians

Kaynakça

• AFAD. (2016). Başbakan Davutoğlu Suriye Donörler Konferansı'nda. Retrieved from https://www.afad.gov.tr/tr/2462/Basbakan-Davutoglu-Suriye-DonorlerKonferansi-nda
• AFAD (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları
• ÇSGB (2017), İstatistiki Konular, AFAD. (2016). Başbakan Davutoğlu Suriye Donörler Konferansı'nda. https://www.afad.gov.tr/tr/2462/Basbakan-Davutoglu-Suriye-Donorler-Konferansi-nda. (27.11.2017).
• Erdoğan, M. M. ve Ünver, C. (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye'deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri. Ankara: Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu.
• Erdoğan, M. Murat (2015), Türkiye’deki Suriyeliler Toplumsal Kabul ve Uyum, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Erdoğan, M. Murat (2018), Suriyeliler Barometresi, Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Erdoğan, M. Murat ve Ünver, Can (2015), “Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No: 353, Ankara.
• ILO (2015), The ILO Response to the Syrian Refugee Crisis, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/-exrel/documents/genericdocument/wcms_419408.pdf, (24.11.2017).
• İçduygu, A. (2003). Irregular Migration in Turkey (IOM Migration Research Series No. 12). Genava.
• İnsani Gelişme Vakfı. (2016). Capacity Building in Support of Young Refugees in Metropolitans. http://ingev.org/wp-content/uploads/2016/05/Capacity-building-in-support-of-Young-Refugees-in-Metropolitans.pdf
• Kaya, A. (2015). Farklı Göç Türlerini Yaşayan Ülke: Türkiye. In L. Körükmez & İ. Südaş (Eds.), Göçler Ülkesi (pp. 15–26). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kaygısız, İrfan (2017), Suriyeli Mültecilerin Türkiye İşgücü Piyasasına Etkileri, Friedrich-Ebert-Stiftung (FES) Yayınları,http://www.fes-tuerkei.org/media/pdf/D%C3%BCnyadan/2017/Du308nyadan%20%20Suriyeli%20Mu308ltecilerin%20Tu308rkiye%20I307s327gu308cu308%20Piyasasina%20Etkileri%20.pdf, (24.11.2017).
• Korkmaz, A. (2016). Suriyeli Sığınmacılardan Kaynaklanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Akademik Hassasiyetler, 3(6), 83–116.
• Krueger, Alan B. (1996), Observation on International Labor Standarts and Trade, National Bureau of Economic Research, Cambridge
• Orhan, O., & Gündoğar, S. S. (Ed.). (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye'ye Etkileri. ORSAM rapor: no. 195, Ocak 2015. Ankara: ORSAM.
• ORSAM. (2014). Suriye'ye Komşu Ülkelerde Suriyeli Mültecilerin Durumu: Bulgular, Sonuçlar ve Öneriler. Ankara.
• ORSAM. (2016). Türkiye'deki Suriyeli Mülteciler: Uzun Vadeli Entegrasyon İçin Fırsatlar ve Zorluklar. http://www.orsam.org.tr/files/T_Degerlendirme/1/1tr.pdf
• Oytun, Orhan ve Gündoğar Şenyecel, Sabiha (2015), Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri Raporu, ORSAM- TESEV Rapor No: 195, Ankara.
• Özpınar, E., Satır Çilingir, Y., ve Taşöz Düşündere, A. (2016). Türkiye'deki Suriyeliler: İşsizlik ve Sosyal Uyum. http://www.tepav.org.tr/upload/files/14617463167.Turkiye___deki_Suriyeliler___Issizlik_ve_Sosyal_Uyum.pdf
• Sunal, Onur (2011), “Gelir Düzeyi ve Çocuk Emeği Arasındaki İlişki: Ülkelerarası Bir Karşılaştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(1).
• The Wold Bank. (2017). Labor Force Participation Rate: Female. Retrieved from https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.CACT.FE.ZS?end=2016&locations=SY&start=2010
• TOBB (2017), Bilgi Erişim Müdürlüğü, Kulan/Kapanan Şirket İstatistikleri, (24.11.2017).
• Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci Davranışı ve Toplumsal Etkileri: Türkiye'deki Suriyelilere İlişkin Bir Değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29–63.
• TÜİK (2018), İşgücü İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=102&locale=tr, (19.09.2018)
• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık. (2015). Başbakan Davutoğlu, "Küresel Güç ve Forumu"na katılarak bir konuşma yaptı. http://www.basbakanlik.gov.tr/Forms/_Article/pg_Article.aspx?Id=6c75a41d-58ac-4f70-8a97-6fa6ed7eea26 (19.09.2018)
• UNHCR. (2017). Population Statistics: Person of Concern.http://popstats.unhcr.org/en/persons_of_concern
• UNHCR (2018), Population Statistics, http://popstats.unhcr.org/en/overview , (13.09.2018).
• United Nations. (2017). World Population Prospects The 2017 Revision: Volume II: Demographic Profiles. Newyork.