Farklı Malzemeden Yapılmış Kovan Tiplerinin Balarısı Stres Proteini ve Arılı Çerçeve Sayısına Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 2, 48 - 54, 31.12.2019

Erkan Topal Nazmiye Güneş Aybike Sarıoğlu Mustafa Kösoğlu

Öz

Bal toplayıcılığı ile başlayan arıcılık faaliyeti kaya ve ağaç oyuklardan bal hasadı ile devam etmiş ve modern kovanın icadı ile yeni bir boyut kazanmıştır. Gelişen teknoloji ile değişik malzemelerden kovan imalatı gerçekleştiren insanoğlu arıcılık sektörünün gelişimine katkı vermeye devam etmektedir. Bu değişik kovan tipleri üretildiği malzemeden dolayı koloni verimliliği, arı biyolojisi ve arı sağlığı gibi birçok faktöre direk etki edebilmektedir.
Bu ön çalışma; ahşap, melez (plastik taban -ahşap gövde), plastik, strafor (köpük) kovan olarak 4 gruptan ve her grupta 8 kovan olmak üzere toplamda 32 kovandan oluşturulmuştur. Tüm kolonilere eşit şartlarda bakım ve besleme yapılmıştır. Farklı malzemeden yapılmış kovanlarda yetiştirilen bal arılarında arılı çerçeve sayısı değişimi ve stres proteinine olası etkisi belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre stres proteini (HSP70) açısından gruplar arasında istatistiksel olarak fark bulunamazken, arılı çerçeve sayısında farklı tarihlerde ve farklı kovan tiplerindeki değişimlerde istatistiksel farklılık tespit edilmiştir. Sonuç olarak zor şartlarda yaşamlarını devam ettirebilen bal arısı kolonilerinin deneme yapılan dönem şartları itibariyle kovan tiplerine bağlı olarak kovan içi ve dışı iklimin vermiş olduğu stresi bal arısının tolere ettiği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Bal arısı, Ahşap kovan, Strafor kovan, Stres proteini, Arılı çerçeve sayısı

The Effect of Beehive Types Made of Different Materials on Honeybee Stress Protein (HSP70) and Bee Frames

Öz

Beekeeping activity that has started with honey collection continued with honey harvesting from rock and tree cavities and gained a new dimension with the invention of modern hive. Humankind continues to contribute to the development of the beekeeping sector by manufacturing hives from different materials with the developing technology. Depending on the material used for manufacturing, different types of bee hives can have a direct impact on many factors such as colony productivity, bee biology and bee health.
This preliminary study consisted of four groups: wood, plastic, hybrid (plasticbase - wooden body), and styrofoam (foam). A total of 32 hives, eight hives from each group, were used. All colonies were maintained and fed under equal conditions. The aim of this study was to determine the possible effects of different hive materials on the number of bee frames and the stress protein in honey bees. According to the results of the research, while there was no significant difference among the groups in terms of stress protein (HSP70), we found a significant difference in the number of bee frames at different dates and in different hive types. In conclusion, honeybees, which can survive in climatically challenging conditions, may tolerate the stress caused by the climate inside and out side hives depending on the types of materials used to make hives.

Anahtar Kelimeler

Honey bee, Wood hive, Styrofoam hive, Stress protein, Number of bee frames

Kaynakça

• Anonim, 2019. Dünya koloni varlığı. Erişim Yeri: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QA. Erişim Tarihi: 13.05.2019.
• Ashburner, M. 1982. The genetics of a small autosomal region of Drosophila melanogaster containing the structural gene for Alcohol dehydrogenase. III. Hypomorphic and hypermorphic mutations affecting the expression of Hairless. Genetics 101: 447--459.
• Başaran, H., Sezer, O., Yeninar, H. 2019. Doğu Akdeniz Koşullarında Yetiştiriciliği Yapılan Bal Arısı (Apis Melllifera L.) Kolonilerinin Gezginci Arıcılık Koşullarında Ahşap, Plastik ve Strafor Kovanlarda Yaşama, Gelişme, Verim, Hastalık ve Zararlıların Gelişimi ve Kışlatma Üzerine Etkilerinin Araştırılması. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Kanatlı ve Diğer Küçük Evciller Araştırmaları Grubu Proje Değerlendirme Toplantısı, Antalya .230-253.
• Burğut, A. 2006. Çukurova Bölgesine Ve Gezginci Arıcılığa Uygun Bir Kovan Tipinin Geliştirilmesi, Kovan Tipi İle Koloni Gücünün Kışlatma, Koloni Gelişimi Ve Bal Verimi Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi), Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD, Adana.
• Bobrzecki, J., Gromisz, M. 1984. Usability Of Single-Walled hives İn Theolsztyn (Ne Poland) Region, Apic. Abst., 38 (3), 939/87.
• Doğaroğlu, M. 1981. Türkiye'de Yetiştirilen Önemli Arı Irk ve Tiplerinin "Çukurova Bölgesi" Koşullarında Performanslarının Karşılaştırılması. Çukurova Üni. Zir. Fak. Adana. Doktora Tezi Çukurova Üniversitesi Yıllığı. Yıl: 13. Sayı: 3-4. 46-60 s. Adana.
• Dülger, C., Dodoloğlu, A., Genç, F. 2003. Farklı Şekillerde Yemlenen Ahşap ve Strafor Kovanlardaki Balarısı (Apis mellifera L.) Kolonilerinin Bazı Fizyolojik ve Davranış Özellikleri. Atütürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 34 (1), 57-62.
• Fıratlı, Ç., ve M. Karacaoğlu. 1995. Anadolu Arısının Seleksiyonla Islahı Olanakları. Tübitak VHAG- 939 no’lu proje. Ankara, 80 s.
• Güneş N., Aydın L., Belenli D., Hranitz JM., Mengilig S., Selova S. 2017. Stress responses of honey bees to organic acid and essential oil treatments against varroa mites. Journal of Apicultural Research 56, 175-181.
• Goulson, D., E. Nicholls, C. Botıas, E. L. Rotheray. 2015. Bee declines driven by combined stress from parasites, pesticides, and lack of flowers. Science 347:1255957.
• Harris, J. W. 2015. Colony Growth and Seasonal Management of Honey Bees. Mississippi State University Extension.
• Heinrich, B. 1979. Keeping a cool head: honeybee thermoregulation. Science 205, 1269–1271.
• Heinrich, B. 1980. Mechanisms of body-temperature regulation in honeybees, Apis mellifera. II. Regulation of thoracic temperature at high air temperatures. J. Exp. Biol. 85, 73–87.
• Hightower, L.E. 1991. Heat shock, stress proteins, chaperones, and proteotoxicity. Cell 66: 191–197.
• Hranitz, J M., Abramson, C I., Carter, R P. 2010. Ethanol increases HSP70 concentrations in honey bee (Apis mellifera L.) brain tissue. Alcohol, 44, 275–282.
• Kumova, U. 2000. Bal arısı (Apis mellifera L.) kolonilerinde farklı besleme yöntemlerinin koloni gelişimi ve bal verimi üzerine etkilerinin araştırılması. Hayvansal Üretim, 41(1):55-64.
• Johansson, T.S.K., Johansson, M.P. 1979.Thehoneybeecolony İn Winter, Beewid., 60(4):155-170.
• Johnson, B. R. 2002. Reallocation of labor in honeybee colonies during heat stress: the relative roles of task switching and the activation of reserve labor. Behav. Ecol. Sociobiol. 51, 188–196.
• Karaca, Ü., Öztürk, A.İ., Alataş, İ., Özbilgin, N. 2000. Ahşap Ve Styrapor kovanların Arı Ailesine Etkileri Üzerine Bir Araştırma,Türkiye 3.Arıcılık Kongresi Bildiri Özetleri, P:17, Adana.
• Kobayaski, M. 1987. Year-Round beekeeping and profitable honey harvesting techniques in Cold climates. Apiacta, 4: 108-111.
• Lindauer M., Watkin M. B. 2015. Division of labor in the honeybee colony. Bee World. 34, 85–90.
• Marcinkowski, J. 1985. Estimation of the usability in apiculture of styrofoamed hives on platform carriage. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe (Poland).
• Peer, D.F. 1978. A Warm method Of Wintering honeybee colonies out doors İn Cold regions. 30(3), 983/79.
• Perry, C. J., E. Søvik, M. R. Myerscough, A. B. Barron. 2015. Rapid behavioral maturation accelerates failure of stressed honey bee colonies. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 112:3427–3432.
• Potts, S. G., S. P. Roberts, R. Dean, G. Marris, M. A. Brown, R. Jones, P. Nuemann, J. Settele. 2010. Declines of managed honey bees and beekeepers in Europe. Journal of Apicultural Research 49:15–22.
• Sanders, B. M. 1993. Stress Proteins in Aquatic Organisms: An Environmental Perspective. Critical Reviews in Toxicology, 23(1).
• Savile, N.M., Upadhaya, S.N., Shukla, A.N., Sushil, P. 1999. Effecet Of Hive Design On İnternal hive temperature: A New Application of Temperature data Loggers, Icımod, Kathmandu, Http://www.Beekeeping.Com/Articles/Us/Saville/Hive_Temperature.Htm, Nepal.
• Southwick, E., G. Heldmaier. 1987. Temperature control in honey bee colonies. Bioscience 37: 395-399.
• Öder, E. 2006. Uygulamalı Arıcılık. Meta basım Matbaacılık Hizmetleri. Bornova İzmir. ISBN 975-9944-62-243-5.
• Yücel, B., ve M. Kösoğlu. 2011. “Ege Bölgesi’nde Muğla Ekotipi ve İtalyan Melezi Bal Arılarının Kimi Performans Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması”, Kafkas Univ Vet Fak Derg17 (6):1025-1029.
• Zmarlicki, C. 1975. Preliminary Results Of Wintering bees İn Langstroth single-Walled hives, 27(4), 1098/76.