Bosnia and Herzegovina’s Gaining Independence and Turkey (1990-1992)

Yıl 2018, Cilt: 34 Sayı: 98, 411 - 444, 27.11.2018

Tahir Kodal

Öz

    This study is concerned with Bosnia and Herzegovina’s gaining independence on 1th March in 1992 after the fall of Yugoslavia, the attitude of Turkey towards the independence. Therefore, to make the topic more understandable, there is information about the ending of cold war, the fall of Union of Soviet Socialist Republics and Yugoslavia in the introduction part of the study. The main body of the study lays emphasis on the process of Bosnia and Herzegovina’s independence and reveals information on what happened during this process and followed by Turkey’s foreign policy. The second part of the study sheds light on the attitude and reaction of Turkey towards the independence of Bosnia and Herzegovina. The last part of the study offers the conclusions drawn in light of the gathered information.

Anahtar Kelimeler

Bosnia and Herzegovina, Turkey, Turkish Public Opinion, The Balkans

Bosna-Hersek’in Bağımsızlığını Kazanması ve Türkiye (1990-1992)

Öz

    Bu çalışmada; Yugoslavya’nın dağılmasıyla Bosna-Hersek’in 1 Mart 1992’de bağımsızlığını kazanması, bağımsızlık karşısında Türkiye’nin tutumu konu edilmiştir. Bu nedenle, konunun daha iyi anlaşılması için çalışmanın giriş kısmında, soğuk savaşın sona ermesinden, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin ve Yugoslavya’nın dağılmasından söz edilmiştir. Çalışmanın esas kısmının ilk bölümünde; Bosna-Hersek’in bağımsızlığını elde ediş süreci üzerinde durulmuş, bu süreçte yaşananlar, Türkiye’nin takip ettiği dış politika ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde, Bosna-Hersek’in bağımsızlığını kazanması karşısındaki Türkiye’nin tutumu açıklığa kavuşturulmuştur. Çalışmanın son kısmında ise elde edilen bilgiler ışığında varılan sonuçlar ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bosna-Hersek, Türkiye, Türk Kamuoyu, Balkanlar

Kaynakça

• “ “Yugo” Cumhuriyetlerini Tanıyoruz”, Milliyet, 3 Ocak 1992.
• “Ecevit: “Balkanlar’da Yeni Dönem Başlıyor””, Milliyet, 8 Şubat 1992.
• “Ankara’nın Politikasına Övgü”, Milliyet, 24.01.1992.
• “Barışa Belgrad’dan Yeşil Işık”, Cumhuriyet, 14 Temmuz 1991.
• “Bosna’da Sırp’la Müslüman Karşı Karşıya”, Cumhuriyet, 5 Mart 1992.
• “Bosna-Hersek de Artık Bağımsız”, Cumhuriyet, 4 Mart 1992.
• “Bosna-Hersek’i Tanıyın”, Cumhuriyet, 3 Ocak 1992.
• “Bosna-Hersek’te Gerginlik”, Cumhuriyet, 17 Ekim 1991.
• “Bosna-Hersek’te İç Savaş Korkusu”, Cumhuriyet, 3 Mart 1992.
• “Dört Yeni Ülkeyi Tanıdık”, Milliyet, 7 Şubat 1992, s.3, 13.
• “Dört Yeni Ülkeyi Tanıdık”, Milliyet, 7 Şubat 1992.
• “Hırvatistan ve Slovenya’nın Bağımsızlık Kararları Sürpriz Olmadı”, Cumhuriyet, 27 Haziran 1991, s.11.
• “Müslüman-Hırvat İşbirliği”, Milliyet, 01.03.1992.
• “Savaşa 5 Var”, Milliyet, 5 Mart 1992.
• “Türkiye 4 Cumhuriyeti Tanıyor”, Cumhuriyet, 18 Ocak 1992.
• “Türkiye Erkek Kardeş”, Milliyet, 10 Şubat 1992.
• “Yedekler Silah Altına”, Milliyet, 9 Haziran 1991.
• “Yugoslavya da Öldü”, Milliyet, 16.01.1992.
• “Yugoslavya Elçisiz Kaldı”, Cumhuriyet, 6 Şubat 1992.
• “Yugoslavya’da Barış Zor”, Milliyet, 11 Ocak 1992.
• “Yugoslavya’da Silahlar Sustu”, Cumhuriyet, 30 Haziran 1991.
• Acar, İrfan C., Dış Politika, Sevinç Matbaası, Ankara, 1993.
• Alpman, Nazım, “Saraybosna, Bayram Yaşıyor”, Milliyet, 10 Şubat 1992, s.7.
• Azarkan, Ezeli, “Devletlerin Tanınmasında Dönüm Noktaları: Badinter Komisyonu ve Kosova’nın Tanınması”, İnönü Üniversitesi, Hukuk Fakültesi Dergisi, C 7, S 1, Malatya 2016.
• Berberakis, Taki, “Makedonya’yı Tanımamız Yunanistan’ı Üzdü”, Milliyet, 7 Şubat 1992.
• Bereketli, Mustafa, Berlin Antlaşması’ndan Günümüze Balkanlar, Rumeli Vakfı Yayınları, İstanbul 1999.
• Bora, Tanıl, Milliyetçiliğin Provokasyonu, Birikim Yayınları, İstanbul 1995.
• Calvocoressi, Peter, World Politics Since 1945, Newyork 1996.
• Cumhuriyet Gazetesi
• Çalış, Şaban, “Turkey’s Balkan Policy in the Early 1990s”, Turkish Studies, Vol:2, No:1, Published by Frank Cass, London, 2001.
• Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Bosna-Hersek İle İlgili Arşiv Belgeleri (1516-1919), Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayınları:7, Ankara 1992.
• Görgülü, İsmet ve diğ. Bosna-Hersek, Harp Akademileri Basımevi, İstanbul, 1992.
• http://saraybosna.be.mfa.gov.tr/
• http://www.ayintarihi.com
• http://www.resmigazete.gov.tr/
• Jelavich, Barbara, Balkan Tarihi 1 (18. ve 19. Yüzyıllar), (Ter.: İhsan Duru-Gülçin Tunalı-Haşim Koç), Küre Yayınları, İstanbul 2009.
• Jelavich, Barbara, Balkan Tarihi 2 (20.Yüzyıl), (Ter.: Zehra Savan-Hatice Uğur), Küre Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2013.
• Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, Islahat Fermanı Devri (1861-1876), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1988.
• Kırca, Coşkun, “Balkanlar ve Türkiye”, Milliyet, 20 Haziran 1990.
• Kodal, Tahir, “Makedonya’nın Bağımsızlığını Kazanması ve Türkiye”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XIV /29, İzmir, 2014.
• Kohen, Sami, “Çözülmenin Sonucu”, Milliyet, 04 Mart 1992.
• Kohen, Sami, “Sırp-Lavya” mı?”, Milliyet, 24.01.1992.
• Malcolm, Noel, Bosna’nın Kısa Tarihi, Om Tarih, İstanbul 1999.
• Milliyet Gazetesi
• Öymen, Altan, “ “Dolduruş”a Gelmemek”, Milliyet, 17 Şubat 1992.
• Predrag, Simic, “Yugoslavya Krizinin Dinamikleri”, Avrasya Dosyası, C 3, S 3, Ankara, Sonbahar 1996.
• Ramet, Sabrina P., Nationalizm and Federalizm in Yugoslavia, ABD, İndiana University Press, 1992.
• Safvet Beg Başagiç (Recepaşiç) (Mirza Safvet), Bosna Hersek Tarihi 1463-1850, Kastaş Yayınevi, İstanbul, ?.
• Sarı, Feyzullah, Türkiye’nin Makedonya ve Bosna-Hersek Siyaseti, Hacettepe Üniv. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
• Sipahioğlu, Bahtiyar, Dünden Bugüne Balkanlar, Akademi Matbaacılık, İstanbul 2010.
• Tekin, Cemile Haliloviç, Bosna-Hersek Devleti 1991-2011, Çizgi Kitabevi, Konya 2012.
• Tılıç, Doğan L., Milliyetçiliğin Pençesindeki Kartal Kosova, Ümit Yayıncılık, Ankara 1999.
• Türkeş, Mustafa, “Bosna-Hersek Problemi: 26-28 Ağustos 1992 Londra Konferansı ve Siyasi Sonuçları”, Prof. Dr. Abdurrahman Çaycı’ya Armağan, Hacettepe Üniv. Atatürk İlkleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yıldız Matbaası, Ankara 1995.
• Yurtsever, Ali Haydar, “Rumeli’den Selam Var -Makedonya ve Bosna-Hersek’teki Halkın Umudu Ankara”, Milliyet, 31.01.1992.