Atatürk's Reforms and Theories of Social Change

Yıl 1989, Cilt: 5 Sayı: 15, 523 - 538, 01.07.1989

Sulhi Dönmezer

Öz

The main subject of our study is to evaluate the reforms of Atatürk in terms of the data on the important concepts that Social Science defines as “social change, culture change”. For this purpose, we would like to answer the following questions and similar ones: are the reforms of Atatürk within the category of “social changes” or “cultural changes” defined by social science? What processes of social change are in question in Atatürk's reforms? In terms of the data of the famous Marxist theory on social change, how can revolutions dependent on Atatürk's principles be considered as social change? If we treat these revolutions as social change, do the resistances that show themselves in every social change continue to exist today? In terms of acceptance or rejection of the proposals for change, the principles determined by social science, what view do the data reflect in terms of Atatürk's reforms? In the face of the fact that some social reform-oriented change proposals are still not fully included in all sections of Turkish society, is it possible to consider them as innovation proposals that the society rejects?

Anahtar Kelimeler

Social Change, culture change, Atatürk's Reforms

Atatürk İnkılapları ve Sosyal Değişme Teorileri

Öz

İncelememizin esas konusu, Atatürk inkılâplarını, sosyal bilimin “sosyal değişme, kültür değişmesi” olarak tanımladığı önemli kavramlara ilişkin verileri itibariyle değerlendirmektir. Bu maksatla aşağıdaki sorulara ve bunların benzerlerine cevap vermek istiyoruz: Atatürk inkılâpları sosyal bilimin tanımladığı “sosyal değişmeler” veya “kültür değişmeleri” kategorisi içinde midir? Atatürk inkılâplarında hangi sosyal değişme süreçlerinin işleyişi söz konusudur? Sosyal değişme konusunda ünlü Marksist teorinin verileri bakımından Atatürk ilkelerine bağımlı inkılâplar sosyal değişme olarak nasıl değerlendirilebilirler? Bu inkılâpları sosyal değişme olarak mütalâa ediyorsak, her sosyal değişmede kendisini gösteren dirençler, bugün de varlıklarını sürdürmekte midirler? Değişme önerilerinin kabulü veya reddi bakımından sosyal bilimin belirlediği esaslar, veriler Atatürk inkılâpları bakımından ne gibi bir görünümü yansıtmaktadırlar? Sosyal reform niteliğindeki bazı değişme önerilerinin hâlâ tam olarak Türk toplumunun bütün kesimleri içinde yer tutmuş bulunmaması karşısında bunları toplumun reddettiği yenilik önerileri olarak saymak mümkün müdür?

Anahtar Kelimeler

Sosyal değişme, kültür değişmesi, Atatürk İnkılapları

Kaynakça

• Dönmezer, S. (1989). Atatürk inkılapları ve sosyal değişme teorileri. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 5(15), 523-538.