Greek Targets on Anatolia and the Activities of the Fener Greek Patriarchate in the Armistice Period

Yıl 1994, Cilt: 10 Sayı: 28, 211 - 256, 01.03.1994

Adnan Sofuoğlu

Öz

Since Greece became independent, it started to pursue a policy to revive the Byzantine-Greek Empire in Central Istanbul, which they called “Megali Idea”. The Megali idea, which was set as Greek targets, was essentially the aim of the imperialist policies of the Greeks who pursued this ideal since 1798. As a matter of fact, Panayatis Pipinellis, a Greek historian and statesman, describes this idea as follows: “The meaning of the Greek presence forced Greece to become the core of a united national state that would gather the entire Greek race within a border, and everybody lost itself in the dream of reviving the Byzantine Empire.” Another researcher writer; The Greeks' Megali Idea says it was a romantic force to revive the Byzantine-Greek Empire, headquartered in Istanbul. Also in a speech he made in January 1844, Greek Prime Minister J. Kollettis said: “The Kingdom of Greece is not the whole of Greece. Only a part of Greece is the smallest and poorest part. Greek is not only living in the kingdom. At the same time, those who live in Ioannina or Thessaloniki, Serres or Edirne, Constantinople (Istanbul) or in Trabzon, Crete or Samos Island and other places connected to the Greek history or Greek race are also Greek. ments. Hellenism has two major centers: Athens and Constantinople. Athens is the capital of the Kingdom alone. Constantinople, the big capital, is the dream and hope of all Hellenism. ” It is also possible to see this in the program of the Ethnic-i Ethere Society, which was established to realize the Greek Megali Idea.

Anahtar Kelimeler

Anatolia, Greek, Fener Greek Patriarchate

Anadolu Üzerindeki Yunan Hedefleri ve Mütareke Dönemi Fener Rum Patrikhanesinin Faaliyetleri

Öz

Yunanistan bağımsız olduktan itibaren “Megali Idea” diye adlandırdıkları Merkezi İstanbul’da olan Bizans-Yunan İmparatorluğu’nu canlandırmaya yönelik politika izlemeye başlamıştı . Yunan hedefleri olarak belirlenen Megali idea esasen 1798 yılından itibaren bu ideal peşinde koşan Yunanlıların emperyalist politikalarının amacıydı. Nitekim Yunan tarihçi ve devlet adamı olan Panayatis Pipinellis bu ideayı şöyle tanımlıyor, “Yunan varlığının anlamı Yunanistan’ı tüm Yunan ırkını bir sınır içinde toplayacak birleşik ulusal bir devletin çekirdeği haline gelmeye zorluyordu herkes kendisini Bizans İmparatorluğu’nu yeniden canlandırma hayaline kaptırmıştı.”
Bir başka araştırmacı yazar ise; Yunanlıların Megalİ Ideası, merkezi İstanbul’da olan Bizans-Yunan İmparatorluğu’nu canlandırmağa yönelik romantik bir güçtü demektedir. Yine Yunanistan Başbakanı J. Kollettis Ocak 1844 tarihinde yaptığı bir konuşmasında, “Yunanistan Krallığı bütün Yunanistan değildir. Yunanistan’ın sadece bir parçası en küçük ve en yoksul bir parçasıdır. Grek sadece krallık içinde yaşayan değildir. Aynı zamanda Yanya’da ya da Selanik’de, Serez’de ya da Edirne’de, Constantinople (Istanbul)’da ya da Trabzon’da, Girit ya da Sisam Adasında Grek tarihine ya da Grek ırkına bağlı başka yerlerde oturanlar da Grek’dirler. Hellenizmin iki büyük merkezi vardır: Atina ve Constantinople. Atina yalnız Krallığın başkentidir. Constantinople büyük başkent bütün Hellenizmin kendi düşü, umududur.” Ayrıca Yunan Megali İdeasını gerçekleştirmek için kurulan Etnik-i Eterya Cemiyetinin programında da bunu görmek mümkündür

Anahtar Kelimeler

Anadolu, Yunanistan, Fener Rum Patrikhanesi

Kaynakça

• Michael Lewelyn Smith: Anadolu Üzerindeki Göz, İstanbul 1978 s. 11-12
• Salahi R. Sonyel; Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, C. 1 Ankara 1973, s. 30
• Süleyman Kocabaş; Tarihte ve Günümüzde Türk-Yunan Mücadelesi, İstanbul 1984 s. 87-88
• M. Salih Mercan; “Türk-Yunan ilişkileri ve Devletlerarası Tutum” Kıbrıs’ın Dünü-Bugünü Uluslararası Sempozyumu, Ankara 1993 s. 135
• Nuri Köstüklü; Milli Mücadelede Denizli-Isparta ve Burdur Sancakları, Ankara 1990 s. 11
• Murat Hatipoğlu; “Elefterios Venizelos’un 1910 Yılında iktidara Gelmesiyle Megali Idea’nın Kazandığı Yeni Karakter” 3. Askeri Tarih Semineri s. 460-461
• Tevfik Bıyıklıoğlu; Trakya’da Milli Mücadele, C. 1 Ankara 1987 s. 92-93.