1923 Yılı Ortalarında Uluslar Arası Kızılhaç Komi̇tesi̇nce Görevlendi̇ri̇len Heyeti̇n Anadolu’daki̇ Tefti̇ş Gezi̇leri̇ Ve Hazırladıkları Rapor
Öz
Türk Milleti, Millî Mücadele’de işgalci devletlere ve onlarla işbirliği içerisinde olan Ermeni ve Rumlara karşı doğu, güney ve batı cephelerinde savaşmak durumunda kalmıştı. Bütün bu cephelerde savaşan tarafların askerleri karşılıklı olarak esir alınmıştı. Yunan harp esirleri dışındaki esirlerin, Millî Mücadele içerisinde yapılan antlaşmalarla serbest bırakılmaları sağlanılmıştı. Yunan harp esirleri ise, Lozan Konferansı esnasında Yunanistan ve Türkiye arasında imzalanan esirlerin karşılıklı olarak serbest bırakılmasına ilişkin itilafnamenin uygulanmasına kadar oluşturulan garnizon ve üserâ taburlarında tutulmuşlardır. Biz bu çalışmamızda Türkiye’deki Yunan Harp esirlerinin durumuyla ilgili olarak “esirlere kötü davranıldığı ve esirlerin zor şartlar altında olduğuna ilişkin” Yunan Kızılhaç’ının iddialarının ne derece doğru olduğunu belirlemek amacıyla Cenevre Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından görevlendirilen “Bumier-Burckhardt” heyetinin Anadolu’da yaptıkları teftiş ziyaretlerini ve bununla ilgili olarak hazırlanan raporu ele alıp değerlendireceğiz.
Anahtar Kelimeler
Milli Mücadele Yunan Savaş Esirleri Uluslar arası Kızılhaç Komitesi Teftiş Rapor
Kaynakça
- Özdemir, Ahmet, Savaş Esirlerinin Millî Mücadeledeki Yeri, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı: 6 Kasım 1990.
- Yılmaz, İskender, Gümrü Antlaşması, Atatürk Araştırma Merkezi yay. Ankara 2001.
- Çapa, Mesut, Yusuf Akçura’nın Rusya Seyahati ve Türk Esirleri, Türk Kültürü, Yıl: XXXI, Sayı: 366.
- Yavuz, Bige, Kurtuluş Savaşı Döneminde Türk Fransız İlişkileri (Fransız Arşiv Belgeleri Açısından 1919-1922), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1994.
- Özdemir, Ahmet, Millî Mücadelede Yunan Harp Esirleri, Askeri Tarih Bülteni, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Yıl: 18, Sayı: 34, Şubat 1993.
- Özdemir, Ahmet, Millî Mücadelede Üserâ Taburları, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı: 5, Mayıs 1990.
- Şimşir, Bilâl N., Lozan Telgrafları I (1922-1923), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1990.
- Genelkurmay Başkanlığı, Türk İstiklâl Harbi II nci Cilt Batı Cephesi 6 ncı Kısım III üncü Kitap, Büyük Taarruzda Takip Harekatı (31 Ağustos-18 Eylül 1922), Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt başkanlığı Yayınları, Ankara 1995.
- Trikupis, Nikolaosı, General Trikupis’in Hatıraları, Çev. Ahmet Angın, İstanbul 1967.
- Yunan Asya-yı Suğra Ordusu Birinci Kolordu Kumandanı General “Trikupis”in Raporu”, Askeri Mecmua, Sayı; 8, Kununuevvel 1927.
- Akgün, Seçil ve Uluğtekin, Murat, Hilâl-i Ahmer ve Kurtuluş Savaşı, Askeri Tarih Bülteni, Genelkurmay Askerî Tarih ve Staratejik Etüt Başkanlığı Yay. Yıl: 20, Sayı: 39, Ağustos 1995.
- Çapa, Mesut, Lozan’da Öngörülen Türk Ahâlî Mübâdelesinin Uygulanmasında Türkiye Kızılay (Hilâl-İ Ahmer) Cemiyeti’nin Katkıları, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 1, Yıl: 1, Sayı: 2, Kasım 1988.
- Çapa, Mesut, Mübadelede Kızılay (Hilâl-İ Ahmer) Cemiyeti’nin Rolü, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Erciyes Üniversitesi Yay., Sayı: 10, Yıl: 2001.
- Çapa, Mesut, Millî Mücadele Yıllarında Anadolu’daki Yunan Savaş Esirlerini Ziyaret Eden Uluslar arası İlk Kızılhaç Heyeti, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı:6, Kasım 1990.
- Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmuası, (kısaltma THAM) 15 Teşrinievvel 1339 (1923), No: 26.
- Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar-Belgeler, İkinci takım Cilt II, Konferansta İmzalanan Senetler (30 Ocak ve 24 Temmuz 1923), Çev. Seha L. Meray, 3. Bs. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2002.
- Bıyıkoğlu, Tevfik, Trakya’da Millî Mücadele, C.I, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1987.
- Gülmez, Nurettin, Kurtuluş Savaşı’nda Yeni Gün, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara 1999.
Öz
Turkey had to fight on fronts in the west and east against invading States and their Colobarators. There were captive Soldiers from each warring siders on there fronts.
During the war some treaties ensured the release of most of the captives of war except the Greek Soldiers.The Greek captives of war were held at captive camps where they had to serve for the army till their release within the framework of the treaty for the exchange of the captives of war. The treaty was signed during negotiotions in Lauscanna. This study aims to elarify the truth in Greek Red Cross’ claim that the Greek captives of war were maltreated in very squalid cönditİons. To make the issue clear, the study anlarges on the visit by Bıimier-Burckhardt commitie commisioned by the Greek red Cross and their report on the issue.
Anahtar Kelimeler
Turkish war of Independance Greek captives of war the International Red Cross commitee the Inspection the report
Kaynakça
- Özdemir, Ahmet, Savaş Esirlerinin Millî Mücadeledeki Yeri, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı: 6 Kasım 1990.
- Yılmaz, İskender, Gümrü Antlaşması, Atatürk Araştırma Merkezi yay. Ankara 2001.
- Çapa, Mesut, Yusuf Akçura’nın Rusya Seyahati ve Türk Esirleri, Türk Kültürü, Yıl: XXXI, Sayı: 366.
- Yavuz, Bige, Kurtuluş Savaşı Döneminde Türk Fransız İlişkileri (Fransız Arşiv Belgeleri Açısından 1919-1922), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1994.
- Özdemir, Ahmet, Millî Mücadelede Yunan Harp Esirleri, Askeri Tarih Bülteni, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Yıl: 18, Sayı: 34, Şubat 1993.
- Özdemir, Ahmet, Millî Mücadelede Üserâ Taburları, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı: 5, Mayıs 1990.
- Şimşir, Bilâl N., Lozan Telgrafları I (1922-1923), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1990.
- Genelkurmay Başkanlığı, Türk İstiklâl Harbi II nci Cilt Batı Cephesi 6 ncı Kısım III üncü Kitap, Büyük Taarruzda Takip Harekatı (31 Ağustos-18 Eylül 1922), Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt başkanlığı Yayınları, Ankara 1995.
- Trikupis, Nikolaosı, General Trikupis’in Hatıraları, Çev. Ahmet Angın, İstanbul 1967.
- Yunan Asya-yı Suğra Ordusu Birinci Kolordu Kumandanı General “Trikupis”in Raporu”, Askeri Mecmua, Sayı; 8, Kununuevvel 1927.
- Akgün, Seçil ve Uluğtekin, Murat, Hilâl-i Ahmer ve Kurtuluş Savaşı, Askeri Tarih Bülteni, Genelkurmay Askerî Tarih ve Staratejik Etüt Başkanlığı Yay. Yıl: 20, Sayı: 39, Ağustos 1995.
- Çapa, Mesut, Lozan’da Öngörülen Türk Ahâlî Mübâdelesinin Uygulanmasında Türkiye Kızılay (Hilâl-İ Ahmer) Cemiyeti’nin Katkıları, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 1, Yıl: 1, Sayı: 2, Kasım 1988.
- Çapa, Mesut, Mübadelede Kızılay (Hilâl-İ Ahmer) Cemiyeti’nin Rolü, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Erciyes Üniversitesi Yay., Sayı: 10, Yıl: 2001.
- Çapa, Mesut, Millî Mücadele Yıllarında Anadolu’daki Yunan Savaş Esirlerini Ziyaret Eden Uluslar arası İlk Kızılhaç Heyeti, Atatürk Yolu, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Dergisi, C. 2, Yıl: 3, Sayı:6, Kasım 1990.
- Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmuası, (kısaltma THAM) 15 Teşrinievvel 1339 (1923), No: 26.
- Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar-Belgeler, İkinci takım Cilt II, Konferansta İmzalanan Senetler (30 Ocak ve 24 Temmuz 1923), Çev. Seha L. Meray, 3. Bs. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2002.
- Bıyıkoğlu, Tevfik, Trakya’da Millî Mücadele, C.I, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1987.
- Gülmez, Nurettin, Kurtuluş Savaşı’nda Yeni Gün, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara 1999.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2002 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2002 Cilt: 18 Sayı: 53 |
