Atatürk'ün Sivas'ı Ziyaretleri

Yıl 1996, Cilt: 12 Sayı: 36, 621 - 704, 01.11.1996

Hüseyin Yıldırım

Öz

İç Anadolu'nun doğusunda Kızılırmak ovasının dağlarla birleşen kuzey yamacında kurulmuş olan "Sivas” 1285 metre yüksekliğinde olup, isminin Roma dönemindeki ”Sebastia"dan geldiği kaynaklarda belirtilmektedir. Şehrin yerleşim açısından Selçuklu Sivas'ının, Roma Sebastia'sının yerinde mi veya başka yerde mi, kurulduğu kesin olarak tesbit edilememiş ise de şehrin, diğer Anadolu şehirleri gibi Türkler tarafından tamamiyle yeniden inşa edildiği şüphesizdir.

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Sivas, Gezi

Kaynakça

• Darkot, Besim, Sivas, İslam Ansiklopedisi, C X.
• Ceylan, Oğuz, Sur ve Kaleleri ile Tarihte Sivas, Sivas 1988.
• Turan, Osman, Selçuklular ve İslamiyet, 3. Basım, İstanbul 1980.
• Özgüç, Tahsin, Sivas Kale Kazısı, Ankara 1947.
• Sevigen, Nazmi, Anadolu Kaleleri, C I, Ankara 1959.
• Honigmann, Emst, Bizans Devletinin Doğu Sınırı, Çev. Fikret Işıltan, İstanbul 1970.
• Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul 1971.
• Cahen, Claude, OsmanlIlardan Önce Anadolu’da Türkler, Çev. Yıldız Moran, İstanbul 1979.
• Göde, Kemal, Eretnahlar (1327-1381), Ankara 1994.
• Nafiz, Rıdvan ve İsmail Hakkı, Sivas Şehri Anadolu Türk Tetkikatında, İstanbul 1928.
• Erdmann, Kurt, Das Anatolische Karavausaray Des 13. Jahrhunderts, Berlin 1961.
• Özergin, Kemal, Anadolu Selçuklu Kervansarayları, Tarih Dergisi, C XX, Mart 1965.
• İbn Battuta Seyahatnamesi, Çev. Mehmet Şerif, İstanbul 1333.
• Yücel, Yaşar, Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar II, 2. Baskı, Ankara 1991.
• Erdeşir-i, Aziz B., Bezm u Rezm, Çev. Mürsel Öztürk, Ankara 1990.
• Gökbilgin, Tayyib, 15. ve 16. Asırda Eyalet-i Rum, Vakıflar Dergisi, C VI, İstanbul 1965.
• İnancık, Halil, "Adâletnâmeler", Belgeler 3-5, 1965.
• Evliya Çelebi Seyahatnamesi, C III, Çev. Ahmet Cevdet, İstanbul 1314.
• Tahsin, Hasan, Sivas Vilayeti Sıhhi ve İçtimai Coğrafyası, İstanbul 1932.
• Polonyalı Simeon’un Seyahatnamesi 1608-1609, Çev. Hrand D. Andreasyon, İstanbul 1964.
• Sakaoğlu, Necdet, Anadolu Derebeyi Ocaklarından Köse Paşa Hanedanı, Ankara 1984.
• Sestini, Voyage De Constantınople a Bassora, Paris, L'AN VI, 1795.
• Moltke, Helmuth Von, Türkiye Mektupları, Çev. Hayrullah Örs, İstanbul 1969.
• Mordtmann, A. D., Anatolîen Skizzetı Ünd Reisebrıefe Aus Kleinasien, Der. Franz Babinger, Hannover 1925.
• Yıldırım, Hüseyin, Seyahatnamelerde ve Anılarda Sivas, Toplumsal Tarih, S 7, Temmuz 1994.
• Demirci, Ömer, II. Mahmut Döneminde Sivas'ta Esnaf Teşkilatı ve Üretim-Tüketim İlişkileri, Ankara 1989.
• Ortaylı, İlber, Tanzimat'tan Sonra Mahalli İdareler, Ankara 1974.
• Erdeha, Kamil, Milli Mücadele'de Vilayetler ve Valiler, İstanbul 1975.
• Varinli, Mehmet, Halil Rıfat Paşa "Eski Sivas Valilerinden", Sivas 1964.
• Birinci, Ali, Halil Rıfat Paşa'nın Tembihnameleri.
• Tengiz, Erdoğan, Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa'nın Tembihnameleri, Orman Mühendisliği Dergisi, S 11, 1984.
• Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, S 7, Kasım 1986.
• Tuncel, Lütfi, Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa ve Tembihnameleri, Sivas Valiliği Özel İdare Yayınları, Sivas 1987.
• Tuncel, Lütfi, Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa ve Tembihnameleri, İçişleri Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, yayın no. 425, Ankara 1987.
• Birinci, Alî ve A. Turan Alkan, "Halil Rıfat Paşa, Hayatı, Eserleri, Şahsiyeti", Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, S 7, Kasım 1986.
• Tuncel, Lütfi, Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa ve Tembihnameleri, Sivas.
• Kalaç, Ahmet Hilmi, Kendi Kitabım, Ankara 1960.
• Alkan, A. Turan, Birinci Dünya Harbi'nde Sivas'ın Bir Zabitin Hatıra Defterinden, Revak/91, Sivas 1991.
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, C l, İstanbul 1980.
• Reşit Paşa'nın Hatıraları, Yay. Cevdet R. Yularkıran, İstanbul 1939.
• Yıldırım, Hüseyin, İrade-i Milliye, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 23, Mart 1992.
• Baykal, Bekir Sıtkı, Milli Mücadele'de Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti, Ankara 1986.
• Yıldırım, Hüseyin, İstiklal Harbi'nde Sivas (19 Mayıs 1919-23 Nisan 1920), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 1986.
• Aşkun, Vehbi Cem, Yenihan (Yıldızeli) Ayaklanması, Sivas Kongresi, 2. Baskı, İstanbul 1963.
• Koçgiri Ayaklanması, İstiklal Harbinde Ayaklanmalar (1919-1921) Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Yayınları, Ankara 1974.
• Alkan, A. Turan, İstiklal Mahkemesi'nin Sivas Günleri ve Muhaliflerin Tasfiyesi I, Tarih ve Toplum, S 62, Şubat 1989.
• Paçaçıoğlu, Burhan, Sivas Basınında Harf İnkılâbı, Sivas 1990.
• Kızılırmak, 10 Şubat 1927 - 6 Haziran 1928.
• Yıldırım, Hüseyin, "Atatürk İnkılâpları ve Sivas", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 29, Temmuz 1994.
• Baybars, Ergün, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, 2. Baskı, İzmir 1986.
• Kansu, Mazhar Müfit, Erzurumdan Ölümüne Kadar Atatürk'le Beraber, C I, Ankara 1988.
• Dursunoğlu, Cevat, Milli Mücadele'de Erzurum, Ankara 1946.
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, C III, MEB, İstanbul 1967.
• Aydemir, Şevket Süreyya, Tek Adam, C II, İstanbul 1981.
• Bayar, Celal, Bende Yazdım, C VIII, İstanbul 1972.
• Yiğit, İbrahim Süreyya, ‘'Çardak Boğazı'nda Bir Gece", Dünya, 10 Kasım 1954, Ulus 10 Kasım 1939.
• Karat, Enver Ziya, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, İstanbul 1971.
• Metin, Ali, Atatürk'ün Şimdiye Kadar Yayınlanmamış Anıları, Alkan Matbaası, 1967.
• Çağdaş, Halûk, Sivas İdadisi: Geçmişten Geleceğe Uzanan Tarihi Bir Bina, Tarih ve Toplum, S 90, Haziran 1991.
• Günay, Muhlis, Sivas Kongresinin Son Tanığı Atatürk'ü Anlatıyor: "Mustafa Kemal'in Yüreğinde Korkunun Yeri Yoktu", Yıllar Boyu Tarih Dergisi, C X, S 6, Haziran 1983.
• Kılıç Ali, Kılıç Ali Hatıralarım Anlatıyor, Sel Yayınları, İstanbul 1955.
• İğdemir, Uluğ, Sivas Kongresi Tutanakları, Ankara 1969.
• Selek, Sebahattin, Sivas Kongresi Tutanaktan, "Refet, Rauf, Kara Vasıf, İsmail Hami, İsmail Paşa'nın konuşmaları", Anadolu İhtilali, C I, 3. Baskı, İstanbul 1966.
• Akgün, Seçil, General Harbord'un Anadolu Gezisi ve Raporu, İstanbul 1981.
• Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, S 33, Haziran 1970.
• Tevetoğlu, Fethi, Milli Mücadele'de Mustafa Kemal Paşa-General Harbord Görüşmesi, Türk Kültürü, S 76.
• Tevetoğlu, Fethi, Milli Mücadele'de Mustafa Kemal Paşa-General Harbord Görüşmesi, Türk Kültürü, S 77.
• Tevetoğlu, Fethi, Milli Mücadele'de Mustafa Kemal Paşa-General Harbord Görüşmesi, Türk Kültürü, S 80.
• Tevetoğlu, Fethi, Milli Mücadele'de Mustafa Kemal Paşa-General Harbord Görüşmesi, Türk Kültürü, S 81.
• Tevetoğlu, Fethi, Mustafa Kemal Paşa-General Harbord Görüşmesi Tanık ve Tercümanı: Prof. Hulûsi Y. Hüseyin (Pektaş), Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 10, Kasım 1987.
• Latimer, Fredrick, Sivas Kongresi'nde Amerikalı Bir Gazeteci, Hayat Tarih Mecmuası, S 9, Ekim 1965.
• Baykal, Bekir Sıtkı, Heyet-i Temsiliye Kararları, Ankara 1974.
• Karabekir, Kazım, İstiklal Harbimizin Esasları, İstanbul 1960.
• Yunus Nadi, Ali Galip Hadisesi, İstanbul 1955.
• Sungu, İlhan, Tarih Vesikaları Dergisi, C I, S 1, 1941.
• Genelkurmay Arşiv ve Askeri Tarih Daire Başkanlığı Arşivi Klasör No; 325, Dolap No (51) - 6 - 99, Göz No (21) - 2, Dosya No (7) - 14.
• Yıldırım, Hüseyin, İrade-i Milliye, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 23, Mart 1992.
• Yıldırım, Hüseyin, Cumhuriyet Döneminde Sivas Şehri (1923-1950), İzmir 1993.
• Gökbilgin, M. Tayyip, Mondros Mütarekesi 'ilden Sivas Kongresi'ne, I. Kitap, Ankara 1959.
• Kurat, Akdes Nimet, Sivas Kongresi ve Amerikalı Gazeteci Edgard Louis Browne, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, C XI, S 62, Kasım 1972.
• Atatürk İle İlgili Arşiv Belgeleri, Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgeleri Daire Başkanlığı, Ankara 1982.
• Zeybek, Şerafettin, "Amasya Mülakatı", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 14, Mart 1989.
• Rauf Orbay'ın Hatıraları, Yakın Tarihimiz, C III.
• Öztoprak, İzzet, Milli Miicadele'ye Tepki: Şeyh Recep Olayı, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, S 13, Kasım 1988.
• Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi (4 Eylül 1919 - 9 Kasım 1920), C II, Ks. 2, Ankara 1965.
• Goloğlu, Mahmut, Sivas Kongresi, Ankara 1969.
• Küçüka, Necip Ali, Atatürk'e Dair Bazı Hatıralar, Ulus 10.11.1939.
• Özkan, İbrahim, "Atatiirk'ün Şehrimizde Geçen Günlerinden Hatıralar", Sivas Postası, 12 Son Kanun 1942.
• Günay, Muhlis, "Sivas Kongresinin Son Tanığı Atatürk'ü Anlatıyor: Mustafa Kemal'in Yüreğinde Korkunun Yeri Yoktu (Talat TALAY)", Yıllar Boyu Tarih Dergisi, C X, S 6, Haziran 1983.
• Müderrisoğlu, Alptekin, Kurtuluş Savaşı'nın Mali Kaynakları, İstanbul 1981.
• Kansu, Mazhar Müfit, Erzurum'dan Ölümüne Kadar Atatürk'le Beraber, C II, Ankara 1988.
• Sivas'tan Ankara’ya, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1983.
• Aydemir, Şevket Süreyya, Tek Adam, C II, İstanbul 1981.
• Atatürk'ün Tamim Telgraf ve Beyannameleri, 1917-1938, Ankara 1964.
• Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Sonbahar Gezileri, Çev. Nuri Onat, İstanbul 1984.
• Önder, Mehmet, Atatürk'ün Yurt Gezileri, Ankara 1975.
• Günay, Muhlis, Atatürk'ün Boyacısı (Mehmet Temizer), Yıllar Boyu Tarih Dergisi, C IX, S 5, Eylül 1982.
• Hakimiyet-i Milliye, 14 Teşrin-i Evvel 1340.
• Yıldırım, Hüseyin, Cumhuriyet Döneminde Sivas Şehri (1923-1950), Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve inkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir 1993.
• Özerdim, Sami N., Yazı Devriminin Öyküsü, Ankara 1978.
• Ülkütaşır, M. Şakir, Atatürk ve Harf Devrimi, 2. Baskı, Ankara 1981.
• Atatürk ve Eğitim (Hazırlayan: Ahmet Bekir Palazoğlu), Ankara 1980.
• Başar, Ahmet Hamdi, Atatürk'le Üç Ay ve 1930'dan Sonra Türkiye, 2. Baskı, Ankara 1981.
• Geometri, 2. Baskı, TDK Yayınları, Ankara 1981.
• İstiklal Mahkemesi'nin Sivas Günleri ve Muhalifleri Tavsiyesi, I. Tarih ve Toplum, S 62, Şubat 1989.