DİJİTAL BANKACILIK YOLUYLA HUKUKA AYKIRI OLARAK PARA TRANSFERİ GERÇEKLEŞTİREN TÜKETİCİNİN KORUNMASI

Yıl 2025, Cilt: 83 Sayı: 4, 41 - 84, 08.12.2025

Selin Sert Sütçü

https://doi.org/10.30915/abd.1685836

Öz

Teknolojinin ilerlemesi ve yaygınlaşması, gündelik hayatta teknoloji kullanımını arttırmıştır. Teknoloji, hayatımıza kolaylıklar getirmiştir. Ancak teknolojinin kötüye kullanımına sebep olan yazılımların veya uygulamaların sebep olduğu güvenlik açıkları sebebiyle bankacılık uygulamalarında tüketicinin izni ve onayı olmadan hukuka aykırı para transferleri gerçekleşmiştir. Bankalar bu güvenlik açıklarına karşı, teknolojinin ilerlemesi karşısında önlemler alma, yeni yazılımlar yükleme gibi alternatif düzenlemelere başvurmaktadır. Çalışmamızda, bankacılık uygulamalarında para transferi uygulaması, para transferinin hukuka aykırı gerçekleşmesi ve bundan dolayı sorumluluk ile tüketicinin korunmasına ilişkin düzenlemeler inceleme konusu yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

dijital bankacılık uygulamaları , tüketici hukuku , para transferi , hukuka aykırılık , sorumluluk

PROTECTION OF CONSUMERS WHO TRANSFER MONEY UNLAWFULLY THROUGH DIGITAL BANKING

Öz

The advancement and spread of technology has increased the use of technology in daily life. Technology has brought convenience to our lives. However, due to security gaps caused by software or applications that cause misuse of technology, illegal money transfers have occurred in banking applications without the permission and approval of the consumer. Banks resort to alternative arrangements such as taking precautions against these security gaps and installing new software against the advancement of technology. In our study, the application of money transfer in banking applications, the illegal realization of money transfer and the liability for this and the regulations regarding the protection of the consumer will be examined.

Anahtar Kelimeler

digital banking applications , cunsomer protection , money transfer , liability , unlawfulness

Kaynakça

• Açıkgöz, Osman. “Banka Hesabının İnternet Bankacılığı Yoluyla Boşaltılması Sonucu Meydana Gelen Zarardan Dolayı Bankanın Mevduat Sahibine Karşı Sorumluluğu”, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 1 Sayı 12, Yıl 2015, s. 69-113.
• Adeyemi, Adebola. “A New Phase of Payments in Europe: the Impact of PSD2 on the Payments Industry”, Computer and Telecommunications Law Review, V. 25 (2), Year 2019, s. 47-53.
• Ahmadalinejad, Mehrpooya and Seyyed Mossen Hashemi. “A National Model to Supervise on Virtual Banking Systems through the Bank 2.0 Approach”, Advances in Computer Science An International Journal, Volume 4, Number 13, Year 2015, s. 83-93.
• Akçaal, Mehmet ve Alper Uyumaz. “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Bazı Hükümlerine (m.1-16) İlişkin Bir İnceleme”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, Yıl 2013, s. 241-276.
• Akipek Öcal, Şebnem. “Bankacılık Sektöründe Tüketici Hukuku ve Uygulamaları”, 2. Tüketici Hukuku Sempozyumu Ses Çözümleri ve Makaleleri, Ankara, Bilge, 2013, s. 53-62.
• Akipek, Jale, Turgut Akıntürk ve Derya Ateş. Türk Medeni Hukuku, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, İstanbul, 19. Baskı, Beta, 2024.
• Akkılıç, Emin. “Teknolojik Gelişmelerin Bankaların Dağıtım Kanallarının Yapısı Üzerine Etkileri”, Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, Yıl 2005, s.110-114;
• Alexey, Komarov and Vera Martyukova. “Neobanking as a Direction of Development of Modern Financial Technologies, House of the State University of Management”, Vestnik Universiteta Law Bulletin, Volume 3, Year 2020, s. 134-142.
• Altaş, Hüseyin. “Mevduat Hesabından Yetkisiz Para Çekilmesinde Bankanın Hukuki Sorumluluğu”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 3, Yıl 2001, s.37-45.
• Aral, Fahrettin ve Hasan Ayrancı, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara, Yetkin, 17. Baskı, 2024.
• Aydın, Samet ve Ecem Onaylı. “Bankacılıkta Dijital Dönüşümle Değişen Müşteri Deneyimi: Müşteri Sadakati, Memnuniyeti ve Tavsiye Eğilimine Yansımaları”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 27, Sayı 3, Yıl 2020, s. 645-663.
• Aydoğdu, Murat. Türk Borçlar Hukukunda Genel İşlem Koşullarının ve Tüketici Hukukunda Haksız Şartların Denetimi, Ankara, 1. Baskı, Adalet, 2014.
• Battal, Ahmet. Güven Kurumu Nitelendirmesi Işığında Bankaların Hukuki Sorumluluğu, Ankara, 1. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü, 2001.
• Centeno Clara. “Adoption of Internet Services in the Acceding and Candidate Countries, Lessons From the Internet Banking Case”, Telematics and Informatics, Volume 21, Year 2004, s. 293-315.
• Çabri, Sezer. 6502 Sayılı Kanun’a Göre Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Ankara, 1. Baskı, Adalet, 2016.
• Çeker, Mustafa. Hukuki Yönüyle Banka Mevzuatı, Adana, Karahan, 1. Baskı, 2006.
• Çınar, Ömer. Tüketici Hukukunda Haksız Şartlar, İstanbul, 1. Baskı, On İki Levha, 2009.
• Deoskar, Aruna and Monica Gadre. “Industry 4.0 – Digital Transformation, Challenges and Benefits. International Journal of Future Generation Communication and Networking”, Green Technologies and Sustainability, Volume 2, Year 2020, s.139- 149.
• Dural, Mustafa ve Tufan Öğüz. Türk Özel Hukuku, Kişiler Hukuku, Cilt II, İstanbul, 24. Baskı, Filiz, 2024.
• Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara, Legem, 29. Baskı, 2024.
• Erol, İbrahim, Serkan Çınar ve Selim Duramaz. “Bankaların Yeni Gelir Kaynağı: Elektronik Bankacılık İşlem Ücretleri, Türk Bankacılık Sektöründe Banka Karlılığı Üzerindeki Etkisi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, Yıl 2015, s. 1-21.
• Ertaş, Şeref. “Yeni Medeni Kanunumuzda Velinin Çocuk Malları Üzerindeki Tasarruf Yetkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, Cilt 9, Yıl 2007, s. 391-398. Gezder, Ümit. Mukayeseli Hukuk Açısından İnternet’te Akdedilen Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, İstanbul, 1. Baskı, Beta 2004. Gordon, Jeffrey and Wolf- Georg Ringe. “W. N. Bank Resolution in the European Banking Union: A Transatlantic Perspective on What It Would Take Essay”, Columbia Law Review, Volume 115, Year 2015, s. 1297-1357. Gümüş, Mustafa Alper. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Cilt 1, İstanbul, 1. Baskı, Vedat, 2014.
• Gümüş, Mustafa Alper. Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul, Vedat, 3. Baskı, 2014. Hassan Arif and Zarine Shukur. “Review of Digital Wallet Requirements, 2019 International Conference on Cybersecurity, ICoCSec 2019, 2019, s. 43–48, www.researchgate.com, E.T.: 10.04.2025.
• Hatemi, Hüseyin. Kişiler Hukuku, İstanbul, 9. Baskı, On İki Levha, 2021.
• İnal, Emrehan. “İnternet Dolandırıcılığı Eylemlerine Karşı Bankaların Eylemleri ve Sorumluluğu”, Banka ve Tüketici Hukuku Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 1. Baskı, On İki Levha, 2010, s.365-375.
• Kaban, İsmail, Serdar Karaca ve Mustafa Gül. “Bireysel Müşteriler ve Bankalar Arasındaki İlişkilerde Yeni Dönem: Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği Üzerine Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Yıl 2016, s. 227- 247. Kırca, Çiğdem. “İnternette Sözleşme Kurulması”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt 20, Sayı 4, Yıl 2000, s. 99-117. Navaretti, Giorgio Barba, Giacomo Calzolari, Jose Manuel Mansilla- Fernandez and Alberto Pozzolo. “FinTech and Banking. Friends or Foes?”, The Journal European Economy – Banks, Regulation, and the Real Sector, Volume I.2, Year 2017, s. 1-38.
• Oğuzman, Kemal, Özer Seliçi ve Saibe Oktay Özdemir, Kişiler Hukuku, Gerçek ve Tüzel Kişiler, İstanbul, 23. Baskı, Filiz, 2024.
• Omarini, Anna. “The Digital Transformation in Banking and The Role of FinTechs in the New Financial Intermediation Scenario”, Int. J Financ. Econ. Trade, 2017, www.researchgate.com, E.T.: 27.04.2025.
• Özboyacı, Alper. Kartlı Ödeme Sistemlerinde Kartın Kötüye Kullanılmasından Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk, Ankara, 1. Baskı, Seçkin, 2019,
• Öztürk, Muammer Fatih. “Hukuki Açıdan İnternet Bankacılığı”, Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, s. 11-19. Sağlam, İpek. Elektronik Sözleşmeler, İstanbul, 1. Baskı, Beta, 2007. Serozan, Rona. Medeni Hukuk Genel Bölüm/ Kişiler Hukuku, İstanbul, 1. Baskı, Filiz, 2015.
• Shih, Ya Yuheh and Kwoting Fang. “The Use of Decomposed Theory of Planned Behaviour to Study Internet Banking in Taiwan”, Internet Research, Volume 14, Number 3, 2014, s.213-223. Sözer, Bülent. Elektronik Sözleşmeler, İstanbul, 1. Baskı, Beta, 2002. Tenekeci, Cüneyt. “Bankacılık Hizmet Sözleşmesinin Hukuki Niteliği”, Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 23, 2024, s. 141-160.
• Wang, Gunawan, Alkoton Sutikno, Friska Ginting and Natasha Angelica. “Applying QR Code in Mobile Banking Use”, 2021 International Conference on Information Management and Technology (ICIMTech), 2021, s. 17-34, www.researchgate.com, E.T.: 12.04.2025.
• Yavuz, Cevdet, Burak Özen ve Faruk Acar, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul, Beta, 11. Baskı, 2022. Yıldırım, Abdülkerim. Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, İstanbul, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, 2009. Battal, Ahmet. Güven Kurumu Nitelendirmesi Işığında Bankaların Hukuki Sorumluluğu, Ankara, 1. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü, 2001.
• Voigt, Paul, Bussche, Axel von dem. The EU General Data Protection Regulation (GDPR): A Practical Guide. Springer 2024.
• Yılmaz, Süleyman. Hukuki Açıdan İnternet Bankacılığı, Ankara, 1. Baskı, Yetkin, 2010.
• Zevkliler, Aydın ve Emre Gökyayla. Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul, Vedat, 21. Baskı, 2021.
• Zeybek, Hasan. “Dijital Bankacılık