Ceza Muhakemesi Hukukunda Gözlem Altına Alma

Yıl 2015, Sayı: 3, 221 - 245, 01.05.2015

Elvan Keçelioğlu

Öz

Gözlem altına alma kurumu, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 74. maddesinde
düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre suçu işlediği konusunda kuvvetli şüphe
bulunan şüpheli veya sanığın akıl hastası olup olmadığının ve eğer akıl hastası
ise ne zamandan beri akıl hastası olduğunun ortaya çıkarılması gerekmektedir.
Ceza hukuku sistemi içerisinde yapılacak olan bu inceleme için, öncelikle
uzman bir hekimin bu konuda önerisi olmalı ve bu öneri üzerine hâkim veya
mahkeme, şüpheli veya sanığın resmi bir sağlık kuruluşunda kusur ehliyetinin
incelenmesine karar vermelidir. Bu inceleme süre ile sınırlanmıştır. Gözlem
süresi ancak üç hafta olabilecek, resmi sağlık kuruluşunun talebi üzerine bu
süre üç aya kadar uzatılabilecektir. Temel hakları kısıtlama özelliği dolayısıyla
kurum, bir koruma tedbiri olarak nitelenebilir.

Anahtar Kelimeler

Gözlem altına alma, kusur yeteneği, zorunlu bilirkişilik, koruma tedbirleri, yargılama koşulu

STATIONARY MENTAL EXAMINATION IN CRIMINAL PROCEDURE LAW

Öz

The stationary mental (state) examination is regulated by Article 74 of the
Criminal Procedure Code. According to this provision, if strong indications of
suspicion are present, which tend to show that the suspect or the accused committed
the criminal conduct; then it is required to expose whether the suspect
or the accused is mentally ill, and if so, the duration of the illness.
For this analysis to be performed, first of all there shall be a proposal of the
expert; and then upon this proposal the Justice or the trial court shall decide
that the suspect or the accused shall be stationed in a public medical center in
order his/her capacity to commit a crime to be examined.
The period of this examination is limited. The stationary examination period
may be three weeks. This period can be extended upon the motion of the public
medical center, but the period cannot exceed three months. The institution of stationary mental examination can be described as a (provisional)
measure of protection, as it restricts the fundamental rights.

Anahtar Kelimeler

Stationary mental examination, capacity to commit a crime/competence to stand trial, obligatory expert witness, measures of protection, condition to be tried.