Adi Ortaklıklarda Sözleşmede Hüküm Bulunmaması Durumunda Haklı Sebeple Çıkarma Yapılıp Yapılamayacağı Meselesi

Yıl 2021, Cilt: 79 Sayı: 2, 171 - 192, 30.08.2021

Sarp Şahankaya

https://doi.org/10.30915/abd.978852

Cited By: 1

Öz

Adi ortaklıklarda bir ortağın çıkarılması, çıkma ile birlikte Türk Borçlar Kanunu’nun 633.maddesinde ele alınmıştır. İsviçre Borçlar Kanunu’nda adi ortaklıklarda ortağın çıkması ve çıkarılması kurumlarına yer verilmemiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun bu hükmü Alman Medeni Kanunu’nun çıkmaya ilişkin 736.maddesi ve ortağı çıkarmaya ilişkin 737.maddesinin tek madde olarak birleştirilmiş halidir. Buna karşılık; mehaz Alman Medeni Kanunu’nda yer verilen tek çıkarma sebebi olan “bir ortak şahsında haklı sebep gerçekleşmesine” TBK.md.633’te yer verilmemiştir. Diğer yandan; Alman Medeni Kanunu’nda bizden farklı olarak haklı sebeple fesih mahkeme kararı ile yapılmamaktadır ve bu hususun da yapılacak değerlendirmede göz önünde tutulması gerekmektedir. Bu çalışmada bir ortak özelinde haklı sebep gerçekleştiğinde çıkarma yapılıp yapılmayacağı ve hangi usulün benimsenmesi gerektiği üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Adi Ortaklık, Çıkarma, Haklı Sebep, Türk Borçlar Kanunu 633. madde, Haklı Sebeple Fesih

Kaynakça

• AKKANAT, H. (2004). “Adi Ortaklıkta Haklı Sebeple İhraç Mümkün müdür?”, İÜHFM, C. LXII, S.1-2, İstanbul.
• AKTAŞ, S. (2010). “Pozitif Hukukta Boşluk Kavramı”. Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, S. 1–2. Erzincan (http://hukukdergi.erzincan.edu.tr/wp-content/uploads/2015/10/2010-XIV_1-1.pdf. Erişim Tarihi: 20.02.2021).
• AKYAZAN, S. (1979). Kollektif, Komandit ve Adi Ortaklıklardan Oluşan Şahıs Şirketlerinde, Ortaklığın Fesih ve İnfisahı ve Ortaklıktan Çıkarma. Ankara Barosu Dergisi Yıl:1979 Sayı:5. Ankara.
• ALTHAMMER, C. (2012). Streitgegenstand und Interesse. Tübingen. Mohr Siebeck Verlag.
• BADAK AYBAR, Z. (2013). “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Adi Ortaklık Sözleşmesindeki Yenilikler ve Değişiklikler”. İstanbul Ticaret Üniverstesi Sosyal Bilimler Dergisi. Yıl:12 Sayı:24 Güz 2013/2. İstanbul.
• BERGER, B. (2018). Allegemeines Schuldrecht. (3. Auflage). Bern. Stampfli Verlag.
• BERGSMA, P. (1990). Auflösung, Ausschluss und Austritt aus wichtigem Grund bei den Personengesellschaften. Zürich. Peter Lang Verlag.
• BİLGE, N. (2007). Hukuk Başlangıcı Hukukun Temel Kavram ve Kurumları. (22.Baskı). Ankara. Turhan Kitabevi.
• BUZ, V. (2005). Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar. Ankara. Yetkin Yayınları.
• BOLLMANN, H. (1971). Das Ausscheiden aus Personengesellschaften. Zürich. Schultess Polygraphischer Verlag.
• CHRİST, B. (2015). Personengesellschaftsrecht (Art. 530-619 OR)- Art. 545. Herausgeber: Schütz, J.G.. Bern. Stampfli Verlag AG.
• ÇAMOĞLU, E. (1976). Kollektif Ortaklıkta Haklı Sebep Kavramı ve Ortağın Haklı Sebeple Çıkarılması. İstanbul. Fakülteler Matbaası.
• ÇELİK, A. (2017). Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma. (4.Baskı). Ankara. Seçkin Yayınları.
• ÇELİKBOYA, K. (2015). “Adi Ortaklıktan Çıkma ve Çıkarmanın Koşulları”. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. Sayı:2015/2. İstanbul. Beta Yayınları.
• DEMİRBAŞ, H. (2006). Yenilik Doğuran Haklar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• DOMANİÇ, H. (1968). Adi, Kollektif ve Komandit Şirketler. (2.Baskı). İstanbul. Fakülteler Matbaası.
• EDİS, S. (1993). Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri. (4.Baskı). Ankara. Dokuz Eylül Üniverstesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• FORTMOSER, P./VOGT. H. (2008). Einführung in das Recht. (4. Auflage). Bern. Stampfli Verlag.
• FRAEFEL, J. (1930). Die Auflösung der Gesellschaft aus wichtigem Grund. Diss. Zürich.
• GÖZLER, K. (2011). Hukuka Giriş. (8.Baskı). Bursa. Ekin Basın Yayın Dağıtım.
• HANDSCHIN, L. (2014). “Die Auflösung der einfachen Gesellschaft” . Gesellschafts- und Kapitalmarktrecht in Deutschland, Österreich und der Schweiz 2014. Seite: 215-254. Tübingen. Mohr Siebeck Verlag.
• HANDSCHIN, L./VONZUN, R. (2009). Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht - Die Einfache Gesellschaft Art.530-551 OR. (4. Auflage). Zürich. Schultess Verlag.
• HIZIR, S. (2011). “6098 Sayılı (Yeni) Borçlar Kanunu’nun 633’üncü Maddesine Göre Adi Şirketten Çıkmanın ve Çıkarılmanın Geel Şartları ve Usulü”. Sarper Süzek’e Armağan. İstanbul. Beta Yayınları.
• HUECK, G./WİNDBİCHLER, C. (2008). Gesellschaftrecht. (21. Auflage). München. Verlag C.H.Beck.
• JUNG, P. (2016). “Scheiden tut weh? Ausscheiden und Abfindung von Personengesellschaftern”. Entwicklungen im Gesellschaftsrecht XI. Editör: Kunz, P./Jörg, F./Arter, O. Bern. Stampfli Verlag.
• KARAHAN, S./AKIN, M.Y. (2013). Şirketler Hukuku. (2.Baskı). Konya. Mimoza Yayınları.
• KARAYALÇIN, Y. (1972). Ticaret Hukuku II. Şirketler Hukuku. (2.Baskı). Ankara. Sevinç Matbaası.
• SCHÄFER, C./ULMER, P. (2017). Gesellschaft Bürgerlichen Rechts und Partnerschaftsgesellschaft. (7.Auflage). München. Verlag. C.H. Beck.
• SCHELLHAMMER, K. (2004). Zivilprozess- Gesetz-Praxis-Fälle. (11.Auflage). Heidelberg. C.F.Müller Verlag.
• SCHÖNE, T. (1992). Gesellschafterausschluss bei Personengesellschaften. Münster. Verlag Dr. Otto Schmidt KG Köln.
• SIEGWART, A. (1938). Die Personengesellschaften, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch. Band V/4. Zürich. Schultess & Co.
• SOERGEL, H./HADDİNG, W/KİESSLİNG, E. (2011). Soergel Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch Band 11/1. (13. Auflage). Stuttgart. W. Kohlhammer Verlag.
• STAEHELİN, D./STRAUB, R.M. (2011). “Der Ausschluss aus einer Personengesellschaft ohne wichtige Gründe”. Aktuelle Juristische Praxis 01/2011. Zürich/St.Gallen. Dike Verlag.
• ŞENER, O.H. (2015). Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı. (2.Baskı). Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• TÜRKMEN, E. (2018). “Adi Ortaklıkta Haklı Sebeple Çıkarma Bağlamında TBK 633 Hükmüne Eleştirel Bir Bakış”. Terazi Hukuk Dergisi Cilt:13 Sayı:148. Ankara. Seçkin Yayınları.
• TÜRKMEN, E. (2020). Adi Ortaklıkta Çıkma ve Çıkarılma. Ankara. Seçkin Yayınları, s.196-197 (TÜRKMEN, ÇIKMA-ÇIKARILMA).