TÜRK MEDENİ KANUNU (KOMŞULUK HUKUKU) AÇISINDAN MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANDIRILMASI

Yıl 2021, Cilt: 79 Sayı: 3, 1 - 32, 30.07.2021

Atakan âdem Selanik

Öz

Mülkiyet hakkı, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ile tanınan bir insan hakkıdır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası mülkiyet hakkının sadece yasal düzenlemeler ile sınırlandırılabilmesine izin vermektedir. Komşuluk hukuku tarih boyunca belirli kurallarla yönetilmiştir. Roma Hukuku döneminden günümüze gelen düzenlemelerde çok belirgin benzerlikler göze çarpmaktadır. Bu kuralların bugün dahi çözüm ürettiği görülmektedir. Dünyada artan nüfus, etkileşimin artması, teknolojinin ilerlemesi ile komşu kavramı genişlemektedir. Klasik anlamda komşuların birbirlerine karşı taşkın eylemleri kanunlarda belirtilmiştir. Bu belirtmenin sınırlı mı olduğu yoksa örnekleme mi olduğu hususunun tespiti gerekmektedir. Bu tespit gelecekte ortaya çıkacak taşkınlıkların çözümü açısından da yol gösterici olacaktır.
Bu çalışmada mevcut düzenlemelerin ileride ortaya çıkacak uyuşmazlıkları çözümleyebilme gücü tartışılmıştır. Mülkiyet hakkının Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen komşuluk hukuku kapsamında sınırlamalarını, Yargıtay ve doktrin görüşleri ile birlikte değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk Medeni Kanunu, Komşuluk Hukuku, Mülkiyet Hakkı, Mülkiyeti Hakkının Sınırlandırılması

Kaynakça

• Abik, Yıldız, ‘Taşınmaz Malikinin Olumlu Müdahaleler Nedeniyle Komşulara Karşı Sorumluluğu’ Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIV (3–4) 2010 (145-186).
• Akıntürk, Turgut, Ateş, Derya and Akipek, Jale, Eşya Hukuku (2nd edn, Beta 2018).
• Akipek, Jale G. and Akıntürk, Turgut, Eşya Hukuku (İstanbul, Beta 2009)
• Akipek, Jale G., ‘Mülkiyetin Anayasa Tarafından Korunması ile İlgili Bir Deneme’ Adalet Dergisi (5) 1967 (302-310)
• Akipek, Jale G., Türk Eşya Hukuku (Ayni Haklar), II (2nd edn, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1973).
• Aksaray, Buse, ‘Roma Hukukunda Mülkiyet Hakkının Komşuluk İlişkileri Bakımından Sınırları’ SDÜHFD, 9 (1) 2019 (61-100).
• Apaydın, Bahar Öcal, Roma Hukukundan Günümüze Taşınmaz Lehine İrtifak Hakları (Yetkin 2014).
• Ayan, Mehmet, Eşya Hukuku – I (Zilyetlik ve Tapu Sicili) (13th edn Seçkin 2016).
• Çağa, Tahir and Kender, Rayegan, Deniz Ticaret Hukuku: Navlun Sözleşmesi, II (9th edn, 12 Levha 2010).
• Çelebican, Özcan Karadeniz, Roma Eşya Hukuku, Yeni Medeni Kanun’a Uyarlanmış (5th edn, Turhan 2008).
• Çörtoğlu, İbrahim S., Komşuluk Hukukunda Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasının Çevreye Etki ve Sonuçları (TMK 661) (Ankara İktisadi ve Ticari İlimler 1982).
• De Coulanges, Fustel, Antik Site: Yunan’dan Roma’ya Kadar Tapınma, Hukuk ve Kurumlar Üzerine İnceleme, Çeviren: İsmail Kılınç (Epos Yayınevi 2011).
• Di Marzo, Salvatore, Roma Hukuku, Çeviren: Ziya Umur (İstanbul Üniversitesi Yayınları 1959).
• Erdoğmuş, Belgin, Roma Eşya Hukuku (7th edn, Der Yayınları 2018).
• Eren, Fikret, ‘Mülkiyet Kavramı’ Dr. A. Recai Seçkin’e Armağan (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No:351, 1974).
• Eren, Fikret, Mülkiyet Hukuku (4th edn, Yetkin 2016).
• Ertaş, Şeref, Eşya Hukuku (13th edn, Barış Yayınları 2017).
• Esener, Turhan and Güven, Kudret, Eşya Hukuku (8th edn, Yetkin 2019).
• Fendoğlu, Hasan Tahsin, Hukuk Tarihimizde Temel Haklar (Mimoza 1994).
• Gözübüyük, A. Şeref, Anayasa Hukuku (19th edn, Turhan Yayınevi 2013).
• Gözübüyük, A. Şeref, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları (39th edn, Turhan Yayınevi 2017).
• Güriz, Adnan, Teorik Açıdan Mülkiyet Sorunu (2nd edn, Siyasal 2018).
• Gürsoy, Kemal Tahir, Eren, Fikret and Cansel, Erol, Türk Eşya Hukuku (2nd edn, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1984).
• Hatemi, Hüseyin and Aybay, Aydın, Eşya Hukuku (4th edn, Vedat 2014).
• Hatemi, Hüseyin, Serozan, Rona and Arpacı, Abdülkadir, Eşya Hukuku (Filiz 1991).
• Hatemi, Hüseyin, ‘Eski Hukukumuzda Mülkiyet Kavramı ve Medeni Kanun Dönemi ile Karşılaştırılması’ Medeni Kanun’un 50. Yılı (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1977).
• Honig, Richard, Roma Hukuku, Çeviren: Şemseddin Talip (2nd edn, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1938).
• İmre, Zahit, Doktrinde ve Türk Hukukunda Kusursuz Mesuliyet Halleri (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1949).
• Karahasan, Mustafa Reşit, Yeni Türk Medeni Kanunu Eşya Hukuku (Seçkin 2007).
• Karahasan, Mustafa Reşit, Tazminat Davaları, (İstanbul Matbaası 1976)
• Kaya, Asım, ‘Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu’, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, 11 (113) 2016 (47-56).
• Kılıç, Halil, Son Değişikliklerle Gayrimenkul Davaları, Teori-Açıklama- Kararlar (5th edn, Adalet Yayınevi 2013).
• Koschaker, Paul, Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları Çeviren: Kudret Ayiter (Ankara Üniversitesi Yayınevi 1977).
• Küçükgüngör, Erkan, Roma Hukukunda İntifa Hakkı (Savaş Yayınları 1998).
• Oğuzman, M. Kemal / Seliçi, Özer / Oktay-Özdemir, Saibe, Eşya Hukuku (20th edn, Filiz Yayınevi 2017).
• Öktem, Niyazi and Türkbağ Ahmet Ulvi, Felsefe Sosyoloji Hukuk ve Devlet (7th edn Der Yayınları 2012).
• Petek, Hasan, Taşınmaz Malikinin Hukuka Uygun Taşkınlıklardan Sorumluluğu (Yetkin 2005).
• Rado, Türkan, Roma Hukuku Dersleri-Borçlar Hukuku (14th, Filiz 2019).
• Riccobono, Salvatore, ‘Roma Doktrininde Hakkın Suiistimali Nazariyesi’ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Çeviren: Ziya Umur, 22 (1-4) 1957 (350-397).
• Serdengeçti, Edip, ‘Mülkiyet Nehçinin Tekâmül Veçhesi’ İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1956 (1-4).
• Sirmen, A. Lâle, Eşya Hukuku (7th edn, Yetkin 2019).
• Sirmen, A. Lâle, Taşınmaz Mülkiyetinin Kullanılmasında Çevre Etkileri Yaratan Müdahalelerden Dolayı Malikin Sorumluluğu AÜHFD (40-1) 1988 (281-282)
• Tahiroğlu, Bülent, Roma Borçlar Hukuku, 1.07.2012’de Yürürlüğe giren Yeni Borçlar Kanunu ve 13.01.2011’de yürürlüğe giren Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Düzenlenmiş Yeni Baskı (Der, 2016).
• Tahiroğlu, Bülent, Roma Hukukunda Mülkiyet Hakkının Sınırları (3rd edn, Der 2001).
• Tandoğan, Haluk, Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku (Turhan 1981).
• Tandoğan, Haluk, Türk Mes’uliyet Hukuku (Akit Dışı ve Akdi Mes’uliyet) (Ankara Hukuk Fakültesi Yayınları 1961).
• Tekinay, Selahattin Sulhi, Akman, Sermet, Burcuoğlu, Haluk and Altop, Atilla, Tekinay Eşya Hukuku, II (7th edn, Filiz Yayınevi 1993).
• Tekinay, Selahattin Sulhi, Taşınmaz Mülkiyetinin Takyitleri (Filiz Kitabevi, 1988).
• Tekinay, Selahattin Sulhi, Türk Eşya Hukuku (Filiz Kitabevi 1989).
• Tuğrul, Saim, Kamu Hukuku Açısından Mülkiyet Hakkı ve Sınırlandırılması (Kazancı Yayınları 2004).
• Tunç, Sekip, “Mülkiyet meselesi” Türk Ekonomi Dergisi 1948-49 (65).
• Umur, Ziya, Roma Hukuku Ders Notları (1. Bası İstanbul, Beta 2010).
• Umur, Ziya, Roma Hukuku Eşya Hukuku (Ayni Haklar) (İstanbul, Filiz 1985).
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, ‘Mülkiyetin ve menfaatin mukaddesleşmesi ve hukuk kaideleri’ Sosyal Hukuk, 1949 (10).
• Yetik, Nurten, Eşya Hukuku (Ankara, Bilge 2003).
• Yılmaz, Yasemin, ‘Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu’ Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24 (2) Aralık 2018 (1146-1173).
• Zevkliler, Aydın, ‘Komşuluk Hukukunda Taşkın Bitki ve Ağaçlar’ Dokuz Eylül Hukuk Fakültesi Dergisi, (2) 1984 (113-131)
• Zevkliler, Aydın, ‘Mülkiyet Hakkının Yapısı ve Mülkiyetten Doğan Ödevler’ Bülent Nuri Esen’ e Armağan Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1977 (563-606).
• Zevkliler, Aydın, Gayrimenkul Sınır İhtilafları (Pars Yayınevi 1976) Zevkliler, Aydın, İmar Kurallarına Aykırı ve Zarar Verici İnşaat (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1982).