KARINCALARIN GÜNBATIMI: ORTAK KÜLTÜREL UNSURLAR

Yıl 2021, Cilt: 79 Sayı: 4, 241 - 268, 30.10.2021

İzzet Eroğlu

Öz

Karıncaların Günbatımı adlı roman İstanbullu Zaven Biberyan’a ait bir eser olup önce tefrika hâlinde gazetede yayınlanmış, ardından kitaplaştırılmıştır. Eser, “Mrçünneru verçaluysı” (Karıncaların Günbatımı) adıyla Ermenice Jamanak (Zaman) gazetesinde 294 gün yayımlanmıştır. Romanın Ermenice kitap olarak basımı 1984 yılında Zaven Biberyan’ın vefatından kısa süre önce gerçekleşebilmiştir. Eserin Türkçe yayımı ise 1998’de Silvart Malhasyan’ın tercümesiyle “Babam Aşkale’ye Gitmedi” adıyla yapılmıştır. Yılmaz Karakoyunlu’nun “Salkım Hanım’ın Taneleri” adlı eseri ve filminden hareketle Varlık Vergisi tartışmalarının yapıldığı bir atmosferde eser “Babam Aşkale’ye Gitmedi” adıyla yayımlanmıştır. 2013 ve sonrası yapılan baskılarda eserin esas adı olan Karıncaların Günbatımı kullanılmış ve bilinçli olarak ya da gözden kaçma sebebiyle esere alınmayan bazı kısımlar 2019’da esere eklenerek eserin birebir tercümesi herhangi bir eksiklik olmadan tamamlanabilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Karıncaların Gün Batımı, ortak kültürel unsurlar, Ermeni edebiyatı

Kaynakça

• Akar, Rıdvan, Aşkale Yolcuları Varlık Vergisi ve Çalışma Kampları, Doğan Kitap, 2009, İstanbul.
• Aktaş, Ceren, “Zaven Biberyan’ın Babam Aşkale’ye Gitmedi Romanı Üzerine Analiz”, https://www.academia.edu (Erişim Tarihi: 16.3.2020).
• Barutçu, Faik Ahmet, Siyasi Hatıralar Milli Mücadeleden Demokrasiye, Cilt 1, 21. Yüzyıl Yayınları, Ankara, 2001.
• Baykal Aybike, Babam Aşkale’ye Gitmedi Kitap İncelemesi, İstanbul, 2014 (lisans ödevi) s. 7, https://www.academia.edu/17283783/Babam_A%C5%9Fkaleye_Gitmedi_Kitap_%C4%B0ncelemesi (Erişim Tarihi: 16.3.2020).
• Berkes, Niyazi, Unutulan Yıllar, (Yayına haz. Ruşen Sezer), İletişim Yayınları, 7. Baskı, 2019, İstanbul.
• Biberyan, Zaven, Karıncaların Günbatımı, (Çev. Silvart Malhasyan), Aras Yayıncılık, İkinci Baskı, 2019, İstanbul.
• Çengelci, Gökçen Uzer, Türkiye’de Olağan Dışı Dönemlerde Vergilendirme –Anayasal Vergilendirme İlkelerine Uygunluk Açısından Bir İrdeleme-, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Vergi Hukuku) Anabilim Dalı, Ankara, 2010. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
• Danzikyan, Yetvart, “Karıncaların -bitmeyen- günbatımı ya da 'tutunamayan' bir Ermeni ailenin hikâyesi”, 11 Mart 2019, https://artigercek.com/yazarlar/yetvartdanzikyan/karincalarin-bitmeyen-gunbatimi-ya-da-tutunamayan-bir-ermeni-ailenin-hikayesi (Erişim Tarihi: 16.3.2020).
• Dirican, Gül, “Bu kitabı kolay unutmazsınız!", 23 Şubat 1999, https://www.milliyet.com.tr/pembenar/bu-kitabi-kolay-unutmazsiniz-5256242 (Erişim Tarihi: 7.3.2020).
• Georgelin, Herve, “Karıncalar Gibi Huzur Kaçıran: Zaven Biberyan”, (Çev. Ezgi Bilgin), Şerhh Şiir ve Eleştiri Dergisi, 2016, s. 3-4.
• Georgeon, François, II. Abdülhamid, İletişim Yayınları, 5. Baskı, 2018, İstanbul.
• Gökbunar, Ramazan; Çandır, Muzaffer; Arslan, Ahmet; Özcan, Pelin Mastar, “Varlık Vergisinin Türk Romanında Yansıması” Bilig, S. 75, Yaz 2016.
• Harmancı, M. Esat, “Klasik Türk Şiirinde Matem Şekilleri”, Osmanlı Araştırmaları, XXVI, (Prof.Dr. Mehmed Çavuşoğlu’na Armağan-II), 2005, İstanbul.
• Koptaş, Rober, “Çöpe Attıysanız Bir Şey Kaybetmezsiniz”, 28 Mart 2019, https://hyetert.org/2019/03/28/cope-attiysaniz-bir-sey-kaybetmezseniz/ (Erişim Tarihi: 7.3.2020).
• Koptaş, Rober, “Biberyan’a Bir Yer Lütfen”, 21 Şubat 2019, https://t24.com.tr/k24/yazi/karincalarin-gunbatimi,2170 (Erişim Tarihi: 7.3.2020).
• Millas, Herkül, Türk Romanı ve “Öteki” Ulusal Kimlikte Yunan İmajı, Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2000.
• Ökte, Faik, Varlık Vergisi Faciası, İstanbul, 1951.
• Özcan, Behiye Asude, “Türk ve Slav Kültüründe Siyah Renk”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 2018, C. 5 S. 18.
• Toker, Hülya Göğercin (2008), “Zaven Biberyan’ın ‘Baban Aşkale’ye Gitmedi’ Adlı Romanında Varlık Vergisi Kanunu ve Devrimsiz Gündelik Hayatlar”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, S. 27 (Güz).
• Türkeş, A. Ömer, “Umutsuzluğun Romanı”, 29 Haziran 2017, https://www.hurriyet.com.tr/kitap-sanat/umutsuzlugun-romani-40504441 (Erişim Tarihi: 16.3.2020).
• Varlık Vergisi Hakkında Kanun, Resmî Gazete, 12.11.1942, Sayı: 5255.
• Zileli, Irmak, “Okuyacağınız ayna gibi bir roman”, 3 Ağustos 2012, http://www.radikal.com.tr/kitap/okuyacaginiz-ayna-gibi-bir-roman-1096142/ (Erişim Tarihi: 7.3.2020).
• Yavuz, Yusuf Şevki, “Aşura”, İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/asura (Erişim Tarihi: 12.4.2020).
• 4305 Sayılı Varlık Vergisi Kanununun Çalışma Mecburiyetine Dair Hükümleri İhtiva Eden 12 ve 13 üncü Maddelerinin Tatbik Suretini Gösteren Talimatname Hakkında Kararname, Resmî Gazete, 12.1.1943, Sayı: 5302.