SANIĞIN VEYA HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ

Yıl 2023, Cilt: 81 Sayı: 3, 289 - 332, 11.08.2023

Ersin Şare

https://doi.org/10.30915/abd.1225017

Öz

Suçun işlenmesi ile birlikte birey ile devlet arasında ceza ilişkisi kurulur ve devletin cezalandırma hakkı doğar. Suçun birey tarafından işlenip işlenmediği bağımsız ve tarafsız mahkemelerce tespit edilir. Bireyin suç işlediği tespit edildiğinde birey ile devlet arasında kurulan ceza ilişkisi ancak mahkeme tarafından verilen cezanın infazı ile son bulur. Fakat bazı nedenlerle bu ceza ilişkisi, verilen ceza infaz edilmeden önce kesilebilir. Ceza ilişkisini kesen nedenlerden biri kişinin ölümüdür. Türk Ceza Kanunu’nda bir suçun failinin ölümü davayı ve cezayı düşüren neden olarak kabul edilmiştir. Ceza kanununda sanığın ölümü ile hükümlünün ölümü arasında ayrım yapılmıştır. Bu ayrım müsadere ve yargılama gideri yönünden önem taşır. Sanık öldüğünde yargılamaya devam olunarak hakkında beraat kararı verilip verilemeyeceği hususu tartışmalıdır. Bir görüşe göre, sanık ölse de “lekelenmeme hakkı”nın gereği olarak yargılamaya devam olunmalıdır. Toplanan delillere göre ölen sanığın suçsuz olduğu anlaşılıyorsa düşme kararı değil, beraat kararı verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, Düşme, Müsadere, Lekelenmeme Hakkı, Cezalandırılabilme, Death, Dismissal, Confiscation, Right to Good Reputation, Punishable

DEATH OF ACCUSED OR CONVİCT

Öz

When an individual commits a crime, a criminal relationship is engaged between the individual and the State, on such an occasion, right to punish of the State arises. The decision of whether the crime was committed by the individual is detected by independent and impartial courts. In the event that it is detected that the criminal relationship engaged between the individual and the State finalize only with the execution of the sentence given by the court. However, for some reasons, this criminal relationship may be terminated before the sentence is executed. One of the reasons that cuts off the criminal relationship is the death of the person. In the Turkish Penal Code, the death of the perpetrator of a crime has been accepted as a reason to remove the case and the sentence. In the Criminal Code, a distinction is made between the death of the accused and the death of the convict. This distinction is of vital importance in terms of confiscation and trial costs. It should be discussed whether a decision of acquittal can be given with the continuation of the trial of the accused in the event of a death. According to one view, even if the accused dies, the criminal proceedings shall be continued as a requirement of his "right to good reputation ". If, according to the collected evidence, it is understood that the deceased accused is innocent, the decision of acquittal should be given, not the decision of dismissal.

Anahtar Kelimeler

Death, Dismissal, Confiscation, Right to Good Reputation, Punishable

Kaynakça

• Akipek, Jale, Turgut Akıntürk ve Derya Ateş. Türk Medeni Hukuku Birinci Cilt Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku. İstanbul: Beta Yayınevi, 2018.
• Akyürek, Güçlü. Yargılamanın Yenilenmesi. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2018.
• Artuk, Mehmet Emin, Ahmet Gökçen, M. Emin Alşahin, Kerim Çakır. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2017.
• Aydın, Öykü D. “Malvarlığına İlişkin Bir Emniyet Tedbiri Olarak Türk Ceza Yasası’nda Müsadere.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 43, no. 1 (1993): 143-156. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000742.
• Beccaria, Cesare. Suçlar ve Cezalar Hakkında. Çeviren: Sami Selçuk, Ankara: İmge Kitabevi, 2020.
• Bettiol, Giuseppe. “Suç ve Cezanın Sukutu Meselesi.” Çeviren: Faruk EREM. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 12, no. 1, (1955): 1-15. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001248.
• Centel, Nur, Hamide Zafer. Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Yayınevi, 2012.
• Centel, Nur, Hamide Zafer ve Özlem Çakmut. Türk Ceza Hukukuna Giriş. İstanbul: Beta Yayınevi, 2020.
• Demirbaş, Timur. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2012.
• Dönmezer, Sulhi ve Sahir Erman. Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku III. İstanbul: Der Yayınları, 2020.
• Erem, Faruk, Ahmet Danışman ve Mehmet Emin Artuk. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 1997.
• Foucault, Michel. Hapishanenin Doğuşu. Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: İmge Kitabevi, 2019.
• Hafızoğulları, Zeki. “Türk Ceza Hukukunda Cezalandırma Hukuki İlişkisi ve İlişkinin Sona Ermesi Nedenleri.” Uğur Alacakaptan’a Armağan, editör Mehmet Murat İnceoğlu, 387-415. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2008.
• Hafızoğulları, Zeki ve Muharrem Özen. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. 10. Baskı, Ankara: US-A Yayıncılık, 2017.
• Hakeri, Hakan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2016.
• İçel, Kayıhan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Beta Yayınevi, 2016.
• Keyman, Selâhattin. “Türk Hukukunda Af.” Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, 1965.
• Kunter, Nurullah, Feridun Yenisey ve Ayşe Nuhoğlu. Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Yayınevi, 2010.
• Kunter, Nurullah. Suçun Kanuni Unsurları Nazariyesi. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1949.
• Oğuzman, M. Kemal, Özer Seliçi ve Saibe Oktay-Özdemir. Kişiler Hukuku -Gerçek ve Tüzel Kişiler-. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2016.
• Okuyucu Ergün, Güneş. “Suçta Kullanılmak Üzere Hazırlanan Eşyanın Müsaderesi.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi 33, no. 153 (Mart-Nisan 2021): 169-185.
• Öncel, Muallâ, Nami Çağan ve Ahmet Kumrulu. Vergi Hukuku I Genel Kısım. Ankara: Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1985.
• Önder, Ayhan. Ceza Hukuku Genel Hükümler II-III. İstanbul: Beta Yayınevi, 1992. Özbek, Veli Özer, Koray Doğan, Pınar Bacaksız. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2019.
• Öztürel, Adnan. “Ölüm Teşhisi Hataları.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13, no. 1 (1956): 343-349. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001281.
• Öztürk, Bahri ve Mustafa Ruhan Erdem. Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2013.
• Pisapia, Gian Domenico. İtalyan Ceza Hukuku Müesseseleri Genel Kısım. Çeviren Atıf Akgüç. Padova: 1965. Seneca, Lucius Annaeus. Ahlak Mektupları. Çeviren: Türkan Uzel. İstanbul: Jaguar Kitabevi, 2019.
• Soyaslan, Doğan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınevi, 2016. Tafran, Adem. “Türk Ceza Hukukunda Kazanç Müsaderesi.” Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 7, no. 13 (2016): 11-31.
• Taner, Tahir. Ceza Hukuku Umumi Kısım. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayımları, 1953.
• Tekinay, Selâhattin Sulhi. Medeni Hukukun Genel Esasları ve Gerçek Kişiler Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1992.
• Topaç, Tahir Hami. “Eşya Müsaderesi (TCK. 54).” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 2, no. 2, (2013): 47-70.
• Toroslu, Nevzat. Ceza Hukuku Genel Kısım. Ankara: Savaş Yayınevi, 2012.
• Türk Hukuk Kurumu. Türk Hukuk Lûgatı. Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Uğur, Hüsamettin. “5237 Sayılı TCK’ya Göre Kazanç ve Kaim Değer Müsaderesi.” Terazi Hukuk Dergisi 3, no. 28 (Aralık 2008): 31-44.
• Yılmaz, Zekeriya. “Müsadere Muhakemesi.” Terazi Hukuk Dergisi 4, no. 40 (Aralık 2009): 49-70.
• Yüce, Turhan Tufan. Ceza Hukukunun Temel Kavramları. Ankara: Turhan Kitabevi, 1985.
• Zafer, Hamide. Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m. 1-75. İstanbul: Beta Yayınevi, 2015.