İŞ SÖZLEŞMESİNDE EĞİTİM KARŞILIĞI BELİRLENEN CEZAİ ŞART

Yıl 2023, Cilt: 81 Sayı: 3, 381 - 399, 11.08.2023

Barış Karakurt

Öz

İş sözleşmesi, “Taraflardan birinin bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın ise ücret ödemeyi taahhüt ettiği, iki tarafa borç yükleyen sözleşmedir”. Ayrıca tarafların iş sözleşmesinin niteliğinden kaynaklanan başka borçları da vardır. Bunlar; işçinin rekabet etmeme borcu, işverenin talimatlarına uyma borcu, sadakat borcu; işverenin ise “ücret ödeme borcu, eşit işlem uygulama borcu” gibi borçları vardır. Taraflar bu yükümlülüklerini güvence altına almak için yaptıkları sözleşmeye cezai şart hükmü koyabilirler.
İşverenler işçilerinin alanlarında daha nitelikli hale gelmeleri için çeşitli masraflar yaparak onlara eğitim imkânı sunabilirler. İşveren tarafından sunulan eğitim ile nitelikli hale gelen işçinin başka işveren bünyesinde çalışmasını engellemek için iş sözleşmesinde belirli süre çalışma şartı düzenlenebilir. Bu çalışmayı da güvence altına almak için iş sözleşmesinde işçi aleyhine cezai şart belirlenebilir.

Anahtar Kelimeler

İş sözleşmesi, cezai şart, eğitim karşılığı cezai şart

Kaynakça

• Aksoy, Hüseyin Can. “Ceza Koşulunun Borçlunun Borca Aykırı Davranıştaki Kusura İle İlişkisi Nedir?” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 24, no. 2, (Aralık 2018).
• Alp, Mustafa. “Eğitim Giderleri Karşılığı Cezai Şart ve İş Akdinin Feshi.” Sicil İş Hukuku Dergisi, no. 19, (Eylül, 2010).
• Alpagut, Gülsevil. Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi. TÜHİS, Yayın No:24, Ankara, 1998.
• Aykaç, Hande Bahar. “Bireysel İş Sözleşmesinde Düzenlenen Cezai Şart.” Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 13, no. 50, (2016).
• Baycık, Gaye. “İş Hukukunda Cezai Şart.” İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar III. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Canbolat, Talat ve Erener Ebru. “Asgari Süreli İş Sözleşmelerinde Cezai Şart.” İş ve Hayat Dergisi 3, no. 5, (Haziran 2017).
• Cansel, Erol ve Özel, Çağlar. “Türk Borçlar Hukukunda Cezai Koşulu.” Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi 8, (Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan 2013).
• Çelik, Nuri, Nurşen Caniklioğlu ve Talat Canbolat. İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2018.
• Demir, Ömer Faruk. “İşe İade Davasında Yargılama.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 22, no. 37, (2017).
• Demir, Fevzi ve Gönenç Demir. “İş Sözleşmesinde Yer Alan Eğitim Karşılığında Çalışma Şartı.” Sicil İş Hukuku Dergisi, no. 17, (Mart 2010).
• Demirtaş, Sebla. “Cezai Şart.” İstanbul Barosu Dergisi 84, no. 2, (Mart 2010).
• Doğan Yenisey, Kübra. İş Hukukunda Cezai Şart. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş Hukukunda Güncel Sorunlar Semineri, İstanbul, 2012.
• Gündüz, Fehmi, Hizmet Akitlerinde Cezai Şart, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt:88, Sayı:3, Mayıs 2014.
• İnan, Ali Naim ve Özge Yücel. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. 4. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınevi, 2014.
• Karagöz, Veli. İş Sözleşmesinde Cezai Şart. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2006.
• Kayar, İsmail. Borçlar Hukuku. 9. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınları, 2014.
• Keser, Hakan. “İş Sözleşmelerinde Kararlaştırılan Cezai Şartlara İlişkin Bir Değerlendirme.” Sicil İş Hukuku Dergisi, no. 35, (2016).
• Kılıçoğlu, Ahmet M. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. 22. Baskı, Ankara: Turhan Kitapevi, 2018.
• Kılıçoğlu, Mustafa, İş Hukuku Esasları Yargıtay Uygulaması ve İş Hukuku Uyuşmazlıklarında Zorunlu Arabuluculuk. Ankara: Bilge Yayınevi, 2018.
• Kozak, Filiz, “Yargıtay Kararları Işığında İş Sözleşmesinde Eğitim Gideri Karşılığı Kararlaştırılan Cezai Şart Kayıtlarının Geçerliliği.” Yüksel Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, 2009.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi, Muhittin Astarlı ve Ulaş Baysal. İş Hukuku. Ankara: Turhan Kitapevi, 2014.
• Ocak, Uğur. Feshe Bağlı İşçilik Alacakları 1. Kitap. 6. Baskı. Gaziantep: Kalkan Matbaacılık, 2018.
• Oğuzman, M.Kemal ve Turgut Öz. Borçlar Hukuku Genel Hükümler I. 16. Baskı, İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2018.
• Ozan, Başak. “İş Sözleşmelerinde Kararlaştırılan Cezai Şart.” Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 7, no. 25, (2010).
• Özcan, Durmuş. Uygulamalı İş Davaları. Ankara: Adalet Kitapevi, 2016.
• Özdemir, Erdem. “İş Hukukunda Eğitim Karşılığı Öngörülen Cezai Şart.” Çalışma ve Toplum Dergisi, no. 4, (2005).
• Soyer, Polat. “Cezai Şart (Karar İnceleme).” Çimento İşveren Dergisi 14, no. 5, (2000).
• Süzek, Sarper. “İş Akdini Fesih Hakkının Sınırlandırılması.” Kamu-İş 6, no. 4 (Yargıç Dr. Aydın Özkul’a Armağan 2002).
• Süzek, Sarper. İş Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2017.
• Şahlanan, Fevzi. “İş Sözleşmelerine Konulan Cezai Şart Karar İncelemesi.” Türk Tekstil Sanayi İşverenler Sendikası Aylık Dergisi, no. 437, (Temmuz- Ağustos 2018).
• Tunçomağ, Kenan. “Cezai Şartın Hukuki Mahiyeti.” Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 1, no. 4 (Haziran 1962).
• Yorulmazer, Zeynep. “İş Sözleşmelerinde Eğitim Karşılığı Cezai Şart.” Bursa Barosu Dergisi 37. No. 93 (Nisan 2013).