6 ŞUBAT 2023 DEPREMLERİNE MÜDAHALE MEVZUATININ VE SİLAHLI KUVVETLERİN MÜDAHALESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 81 Sayı: Özel Sayı - DEPREM ÖZEL SAYISI-II (ÖZEL HUKUK), 301 - 323, 15.10.2023

Erdi Mert Türk

Öz

Doğal afet gerçekleştikten sonra afet bölgesine yapılacak müdahale, zararı azaltmak adına çok kritiktir. Bu sebeple, devletler doğal afetlere müdahale husunda yasal düzenlemeler oluştururlar. Türkiye Cumhuriyeti Devleti de doğal afetlerle ve özellikle deprem tehdidiyle devamlı yüzleştiği için geniş bir doğal afetlere müdahale mevzuatına sahiptir. 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan merkezli sırasıyla 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana gelmiş olup, gerçekleşen bu depremler 13.5 milyon insanı ve 110 bin kilometrekarelik bir alanı doğrudan etkilemiş; binlerce vatandaşın hayatını kaybettiği, büyük bir yıkıma sebep olmuştur. Bu depremler sebebiyle meydana gelen zararı azaltmak ve deprem bölgesine müdahaleyi sağlayabilmek amacıyla hazırlanmış yasal düzenlemelerin uygulanmasında bazı sorunlar meydana gelmiştir. Çalışmamızda öncelikle depreme müdahalede uygulanacak mevzuat hükümleri belirlenmiş olup, daha sonrasında ise 6 Şubat depremlerinin gerçekleşmesinden sonra, kurum ve kuruluşlar ile kamu görevlililerinin kendilerine tevdi edilmiş vazifeleri yerine getirip getirmedikleri, deprem sonrasındaki zararı azaltmak için kullabilecekleri argümanları kullanıp kullanmadıkları ve silahlı kuvvetlerin deprem bölgesindeki müdahale hareketlerinin yeterliliği değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deprem, doğal afet, depreme müdahale, afet yönetimi, 6 şubat depremleri, silahlı kuvvetler

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdare Hukuku.15.baskı, Ankara:Savaş Yayınevi, 2022.
• Altun, Fatih. “Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme.” Sosyal Çalışma Dergisi 2, no.1 (2018): 1-15.
• Çıtak, Halim Alperen. İdare Hukukunun İçtihadi Karakteri. 1.baskı, Ankara: Oniki Levha Yayınları, 2020.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin. “Türk Anayasa Hukukunda Olağanüstü Hal Kavramı ve Bu Konuda İleri Sürülen Teoriler.” Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5, no.5 (1992): 179-203.
• İlhan, Ali Murat. “Afetler Ve İnsani Yardım Operasyonlarında Silahlı Kuvvetlerin Rolü.” Güvenlik Bilimleri Dergisi 2, no.1 (2016): 107-129.
• Kundak, Seda ve Mikdat Kadıoğlu. İlk 72 Saat. Ankara: T.C. Başbakanlık Afet Ve Acil Durum Başkanlığı, 2011.
• Tokmak, Mutlu. “Doğal Afetlerde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (Tsk) Etkin Kullanımı: Kocaeli ve Van Depremi Örneği” Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, 2012.
• Yavaş, Hikmet. Doğal Afetler Yönüyle Türkiye’de Belediyelerde Kriz Yönetimi. 1.baskı, Ankara: Orion Yayınevi, 2005.
• Yeşil, Candost. “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bağlamında Hakların Askıya Alınması ve Olağanüstü Hal.” Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2022.
• Yılmaz, Ayfer Genç. “The Missing Piece of the Puzzle: The EMASYA Protocol and Civil-Military Relations in Turkey.” Armed Forces & Society 49, no.1 (2022):1-19.
• Yılmaz, Dilşat. “Yetki Genişliği” İlkesi Üzerine Bir İnceleme.” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11, no.1 (2007): 1245-1254.