İlköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin sosyal becerilerinin anne-baba tutumları açısından incelenmesi: Eyüp ilçesi örneği

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 52, 17 - 32, 31.03.2018

Mukaddes Mutlu Onuk Uğur Tekin

Öz

Bu araştırmada, ilköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin sosyal becerilerinin annebaba tutumları açısından incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemi, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinin Eyüp ilçesinde öğrenim gören ilköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin olduğu okullardan seçilen 747 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçekler, öğrencilerin anne-baba tutumlarını incelemek amacıyla Lamborn ve arkadaşları (1991) tarafından geliştirilen, Yılmaz (2000) tarafından Türkçeye uyarlanan Anne-Baba Tutum Ölçeği ve sosyal beceri düzeylerini incelemek amacıyla Avcıoğlu (2007) tarafından geliştirilen Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği (SBDÖ) dir. Araştırmada elde edilen verilerle ilgili yapılan analizler için PASW 20 programı kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda, ilköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin sosyal becerileri ile anne-baba tutumları arasında psikolojik özerklik boyutunda anlamlı bir ilişki vardır. Anne-babanın evli olması ile öğrencinin psikolojik özerklik boyutunda anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Annenin ve babanın eğitim durumuna göre, ortaokul ve üniversite mezunu olanların arasında üniversite mezunu olanların lehine anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Öğrencinin cinsiyetine göre ise kızların lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Diğer taraftan anne-babanın ekonomik durumuna, boşanmış olmasına ve öğrencinin kardeş sayısına göre anlamlı bir ilişki bulunamamış olup anne-baba tutumu olarak ihmalkâr, otoriter, müsamahakâr ve demokratik tutum sergilemesi açısından da anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyalleşme, sosyal beceri, anne-baba tutumu, aile

Kaynakça

• [1] Avcıoğlu, H., (2007). Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması (4-6 Yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101. [2] Aktı, S., (2011). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Medya Okuryazarlığı ile Sosyal Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Fırat Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ. [3] Genç, S. Z., (2005). İlköğretimde Sosyal Becerilerin Gerçekleşme Düzeyinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 41-54. [4] Kaya, M., (1997). Ailede Anne-Baba Tutumlarının Çocuğun Kişilik ve Benlik Gelişimindeki Rolü. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9(9), 193-204. [5] Özabacı, N., (2006). Çocukların Sosyal Becerileri ile Ebeveynlerin Sosyal Becerileri Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(16), 163-179. [6] Özyürek, A. ve Tezel Şahin, F., (2015). Anne-Çocuk İlişkisinin ve Baba Tutumlarının Çocukların Ahlaki ve Sosyal Kural Anlayışları Üzerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(177), 161-174. [7] Sarı, E., (2007). Anasınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Grubu Çocukların, Annelerinin Çocuk Yetiştirme Tutumlarının, Çocuğun Sosyal Uyum ve Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. Ankara. [8] Sezer, A., Kolaç, N. ve Erol, S., (2013). Bir İlköğretim Okulu 4. 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin Anne-Baba Tutumları ve Bazı Değişkenler ile İlişkisi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(4), 184-190. İlköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin sosyal becerilerinin anne-baba tutumları açısından incelenmesi: Eyüp ilçesi örneği 32 [9] Toktamış, A., (2008). Erinlik Dönemi Öğrencilerin Ebeveyn Tutumları ile Sosyal Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yeditepe Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. [10] Uzun, Ç., (2013). Anne-Babası Boşanmış ve Boşanmamış Çocuklarda Depresyon ve Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi. İstanbul Arel Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. [11] Yılmaz, A., (2000). Anne-Baba Tutum Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 7(3), 160-172. [12] Yurdakavuştu, Y., (2012). İlköğretim Öğrencilerinde Duygusal Zekâ ve Sosyal Beceri Düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.