Gümrük Birliği Beyaz Eşya Sanayinde Buzdolabı Fiyatlarını düşürdü mü?

Yıl 2010, Sayı: 18, 82 - 94, 01.04.2010

Zelha Altınkaya

Öz

Klasik Ticaret Teorisinde, ülkelerin karşılaştırmalı üstünlüklerinin olduğu tam rekabetçi piyasalarda üretilen ürünleri ihrac ederlerse, tam rekabetçi piyasalardaki her iki ülkenin de ekonomik refahın artıracağı iddia edilmektedir.Ancak, son yıllardaki gelişmelere bağlı olarak, klasik ticaret teorisi eksik rekabetçi piyasaları da içine alan bir değişim göstermiştir. Bu “yeni ticaret teori” si eksik rekabet piyasalarında, uygulanacak stratejik politikalarla ülkelerin tam rekabetçi piyasalarda elde edilen karlardan daha çok kar elde edileceği ileri sürülmüştür. Öte yandan, yurtiçinde de bu eksik rekabet piyasa ürünlerinin ithalatında uygulanan tarifelerin kaldırılması ile artan rekabet de bu piyasalardaki olağanüstü karların disiplin edilmesini sağlayacaktır. Bu çalışmayla, Gümrük Birliği’nin, çok yüksek yoğunlaşmanın olduğu beyaz eşya sanayi üzerindeki etkisi ortaya konmak istenmiştir. Yapılan analizde, Gümrük Birliği sonrasında, beyaz eşya ürünlerinin tamamında, yurtiçi fiyatlar ile ithalat miktarları arasında beklendiği gibi negatif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmistir. Buna göre, Gümrük Birliği’nde her türlü tarife ve gümrük vergisinin kaldırılması sonucunda artan ithalat, Türk beyaz eşya sanayinde yurtiçi fiyatlarını azaltan bir etki yaratmıştır

Anahtar Kelimeler

Yeni Ticaret Teorisi, Stratejik Ticaret Politikası, İthalatın disiplin edici etkisi, Gümrük

Did costum union reduce the refrigerator prices in white good industry?

Öz

In the traditional trade theory, it has been argued that if countries export the products with comparative advantage, the countries gain from trade since their welfare increase under perfectly competitive markets. However, with regards to latest developments, the traditional trade theory has been challenged to include the imperfectly competitive markets. The “new trade theory” argues that the strategic policies may be more profitable in imperfectly competitive than in competitive markets. On the other hand, the removal of tariffs in imperfectly competitive markets may provide more competitive structure in domestic market and would discipline the extraordinary profits. In this study, effect of Customs Union on Turkey’s home appliance industry with high concentration ratio has been analysed. As a result of the analysis, it is found out that the relationship among domestic prices of home appliance products and the quantity of import is significant and negative as it was expected prior to study

Anahtar Kelimeler

The New Trade Theory, Import Discipline Hypothesis, Home appliance sector, Customs Union

Kaynakça

• Akşam,Haziran 24, 2005. “Arçelik Türkiye ye dar gelmeye başladı.”.Istanbul. http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2005/06/24/ekonomi/ekonomi2.html
• Arçelik. May,2003. “Annual Report of Arcelik”, http://www.arcelik.com.tr,
• Arçelik. May,2004 “Annual Report of Arcelik”, http://www.arcelik.com.tr,
• Arçelik.2005. “Annual Report of Arcelik”, http:// www.arcelik.com.tr,
• Arçelik.Presentation for Arçelik.(2007).
• TR/MedyaIliskileri/KurumsalSunus/?MENUID=3 htp://www.arcelikas.com.tr/Cultures/tr- Bosch Siemens Profilo.(2005)Annual Report 2005. http:// www.bshp.com. May 19,2007 http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200412aylik.htm./AXANFQVZ /tgv20042arclk (1)issued on 15.02.2005. May 15, 2006.
• Bosch Siements Profilo (2007).Annual Report for 2006. B/S/H. http:// www.bshp.com._new
• _pi_assetname_20075101482965179. May 19, 2007 3:51
• Ceritoglu, E.(2002).”The Cyclicality of Mark-Up Ratios: The Case of Turkish Industry”. The Central Bank of the Republic of Turkey. Research Department Working Paper No:4. http://www.tcmb.gov.tr, August 9, 2007
• Demir, I.(2001).”Türkiye Beyaz Eşya Sanayinin Rekabet Gücü ve Geleceği”. State Planning
• Institute.Ankara.http://ekutup.dpt.gov.tr/imalatsa/makina/demirbr/ beyazesy.January 15, 2002
• Dixit, A.(1986). “Trade Policy: An Agenda for Research’’Strategic Trade Policy and the New
• International Economics.ed. Paul Krugman. MIT Press.pp:283-289
• Erzan, R. A.Filiztekin and U. Zenginobuz. (2002). “Turkey’s Customs Union with the European Union? A Framework for Evaluating the Impact of Economic Integration” MPRA
• Paper No.382. http://mpra/ub/uni-muchen.de/382/: Nov 11,2006
• Erzan, R., A.Filiztekin and U. Zenginobuz.(2007) “Turkey’s Customs Union with the European Union and the Impact of Foreign Competition on the Structure and Performance of
• Turkish Manufacturing Industry” April 30, 2003 MPRA Paper No.381.http://mpra/ub/uni- muchen.de/381/: December 30, 2007
• Esen,B.(2007).Beyaz Eşya Sanayisi 2007, İhracatı Geliştirme Merkezi. Ankara. http://www.igeme.org.tr/Arastirmalar /ulke_sek/sektor.cfm?sec=ara, September 9, 2007
• İhracatı Geliştirme Merkezi, (1985). Dayanıklı Tüketim Malları İhracat Pazar Araştırması. Ankara.
• İhracatı Geliştirme Merkezi, (1973). Türkiye’de Buzdolabı Endüstrisi ve İhraç Olanakları. Yayın No.38. Ankara.
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(Eylul 21,1993). Arçelik Hakkında Duyuru .
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(Ocak 1,1995). Arcelik hakkında duyuru
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(Mart 03,1995). Arçelik hakkında duyuru
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(Haziran 03,1994). Arçelik hakkında duyuru
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası (2005) Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal Tablolar ,
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(2005). Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal
• Tablolar,Arçelik,http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200512aylik.htm/ tgv200512arcelik(1) 02/14/.2006. 6:11 May 15, 2006
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası.(2005). End notes of Balance Sheet of Arçelik For the Period of December 32,1997 and December 31,1998 http://www.imkb.gov.tr/bilanco/mtablodonem.htm 03/02/1999
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası (2005). Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal
• Tablolar,Bosch Profilo. http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200412 aylik.htm/tgv200112bspro(1)ssued on .02/14/.2005. May 15, 2006.
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası (2005). Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal
• Tablolar,Bosch Profilo. Bosch Profilo. http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200412aylik.htm/tgv200112bspro(1)ssued on.02/14/.2005. Mayıs 15, 2006
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası (2006).Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal Tablolar , Bosch Profilo. http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200512aylik.htm/tgv200112bspro(1)issued on /14/.2006. May 15, 2006
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası (2005). Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal
• Tablolar,Vestel.http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200412aylik.htm
• /tgv200412vestl.zip issued on 02/15/2005. May 15, 2006
• Istanbul Stock Exchange.(2006).Vergi Dairesine bildirilen yıllık Finansal Tablolar http://www.imkb.gov.tr/bilanco/gecicivergi200512aylik.htm/tgv200512vestl.zip(1)issued on /15/2005 on.02/14/.2006.Mayıs 15, 2006
• Istanbul Menkul Kıymetler Borsası. Finansal Tablolar (1992-1997), Hisse : ARCELK
• ARCELIK.Year:1992-1997;Period for 06-12. http://www.imkb.gov.tr/bilanco/ mtablo9297.htm.DIYX900S/tarclk[1]Datemodified:6/16/1998 10:29 AM. March 17, 2003
• Koç Holding. Activity Report for Koc Holding Corporation. 2001
• Kotan, Z. and M. Saygılı.(1999).“Estimating and Import Function for Turkey,” Central Bank of The Republic of Turkey, Discussion Paper, 9909, Ankara. http://www.tcmb.gov.tr/research/discus/dpaper40.pdf. December 14, 2007.
• Krueger, A.and B.Tuncer (1982). “An Empirical Test of Infant Industry Argument”, The American Economic Review, Vol.72, No.5.December. pp.1141-1152. http://links.jstor.org/sici?sici=0002-282(198212)72%3A5%3C1142%3AAETOTI%3E2.0. CO%3B2-5
• Levinsohn, J.(1993) ”Testing the Imports As Market Discipline Hypothesis” Journal of International Economics, 35.pp:1-22
• Bureau of Economic Research Incorporations Working Papers No.4972. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=226571. June 24, 2002
• Neyaptı, B., F.Taşkın and M.Üngör.(2004). “Has European Customs Union Agreement
• Really Affected Turkey’s Trade ?” Applied Economics vol.39.pp.1- http://wwww.ecomod.net/conferences/ecomod2003_papers/Neyapti.pdf. June 14, 2007
• Özcan,K.,E.Voyvoda and E.Yeldan.(2001).“On the Pattern of Trade Liberalization,
• Oligopolistic Concentration and Profitability: Reflection from Post-1980 Turkish
• Manufacturing”.Bilkent University, Department of Economics. http://ideas.repec.org/bil/ bilpap/012.html, November 15, 2004
• Özkale, L. and F. Karaman.(2006). “Static Effects of the EU- Turkey, Customs Union”,
• International Economics and Foreign Trade Policies. ITU. Istanbul. No.1.pp:117- www.etsg.org/ETSG2006/papers/KARAMAN.pdf, May14, 2007
• PEG Profilo Electrical Equiment Incorporations. (1995). “Activity Report for Profilo
• Electrical Equipment Industry Incorporations.” PEG Profilo Electrical Equiment Incorporations(1995).”Activity Report for Profilo
• Electrical Equipment Industry Incorporations”. Rekabet Kurulu, (Mart 09, 2003). Karar “ Beyaz Eşya Sanayinde, Arçeliğin hakim posizyonunu kötüye kullanma hakkında iddialar. http://www.rekabet.gov.tr/pdf/00-39-436- pdf. November 2,2007.
• Saatçi, M. and A. Aslan (2007). “ Türk İmalat Sanayinde İthalatın Piyasayı Disipline Edici
• Etme Hipotezinin Testi: Panel Veri Yaklaşımı”, Erciyes Universitesi İktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı : 29 Temmuz 2007,pp:1- http://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/sayi29/msaatci.pdf.On the publication process.
• Seymen, D.and U. Utkulu,(2006).“Trade and Competitiveness Between Turkey and the EU:
• Times Series Evidence,” Turkish Economic Association Discussion Paper, 8 Ankara. http://www.tek.org.tr/dosyalar/D.SEYMEN-U.UTKULU.pdf. December 25, 2007
• Smith, A.(1776). An Inquiry into The Nature and Causes of Wealth of Nations. With a life of the author, an introductory discourse, notes and Supplemental Dissertations by J.R.Mc Culloch.
• Esq. Edinburg:Adam and Charles Black, and William Tait, 1939.pp:198-208.
• Tıktık, A.(1997). Trade Liberalization Under Imperfect Competition A CGE Analysis on
• Turkey. Capital Markets Board of Turkey. Publication No. 97, Oct. 1997.
• Togan,S (1998).Foreign Trade Liberalization in Turkey during the 1980s.Adhgate Publishing Limited. England.
• Togan,S Nebioğlu H. and S.Doğan. (2005). ” Integration and The Manufacturing Industry”,
• Turkey : Economic Reform and Accession to the European Union. The International bank for Reconstruction and Development.Ed.by Bernard Hoekman and Subidey Togan.pp:87-123
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, (June 2002). “The Impact of Globalization On The Turkish Economy” TCMB.ISBN: 975-7589-72-1, Ankara. http://www.tcmb.gov.tr. November
• Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, 31 Aralık 1985 tarih ve 18970 sayılı.s.98,102, 124
• Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, 31 Aralık 1995 tarih ve 22510 sayılı, s. 194,620
• Vestel(2007).Annual Report for 2006. www.vestel.com.tr
• Yalçın,C.(2000).“Price,Cost Margins and Trade Liberalization in Turkish Manufacturing
• Industry: A Panel Data Analysis” Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Research Center, http://www.tcmb.gov.tr/research/discus/dpaper37.pdf, April 9, 2003
• Yüzal,S.(2006).Beyaz Eşya Sanayisi 2006,Report on White Good Industry 2006,
• İGEME..Ankara.http://www.igeme.org.tr/Arastirmalar/ulke_sek/sektor.cfm?sec=ara.; September 08, 2007
• Yüzal,S.(2005).Report on White Good Industry 2005,İhracatı Geliştirme Merkezi.
• Ankara.http://www.igeme.org.tr/Arastirmalar/ulke_sek/sektor.cfm?sec=ara.;14 Kasım 2006