Mutfakta iş sağlığı ve güvenliği

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 53, 21 - 34, 31.03.2019

Zeynep Feride Olcay

Öz

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çalışma hayatının en önemli faktörlerinden birisi olup, temel amacı; tüm sektörlerde çalışanların bedensel-ruhsal-sosyal anlamda tam iyilik hallerinin sağlanması, geliştirilmesi, en üst düzeye taşınması ve işin çalışana, çalışanın yaptığı işe uyumunun sağlanmasıdır. Mutfaklarda, mutfak çalışanlarını fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, psikososyal faktörler açısından olumsuz etkileyebilecek mekanik ve mekanik olmayan birçok durum bulunmaktadır. Özellikle oteller, restoranlar, ticari mutfaklarda, kafelerde, fast food mağazalarında, yemek şirketleri, catering firmalarının mutfaklarında çalışan kişiler öncelikli olarak zamanla yarıştıkları için hızlı hareket etmek zorundadırlar. İşleri zamanında yetiştirebilmek adına, bazı iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri göz ardı edilmektedir. Restoran mutfaklarında yaşanan iş kazaların temelini çalışanların dikkatsizliği, iş yapım yöntemlerinin uygunsuzluğu ve bilgi eksikliği oluşturmaktadır. Oluşan kazaları en az düzeye düşürebilmek ve yaşanan kazaların tekrarının olmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Önlemlerin alınması ve iş sağlığı ve güvenliği risk faktörlerinin kontrol altına alınabilmesi için işveren de, çalışanlar da sorumluluklarının bilincinde olmalıdır. Bu çalışmada, mutfaklarda iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın amacı; mutfaklarda alınacak iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin işveren, İSG profesyonelleri hem de çalışanlar için rehber olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İş güvenliği, mutfakta iş güvenliği, iş kazaları

Kaynakça

• [1] Alagüney, M.E., Yıldız, A.N. ve Karkurt, Ö., (2016). Mutfak ve Yemekhanelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları, Türkiye Klinikleri Nutrition and Dietetics-Special Topics Toplu Beslenmede Gıda Sağlık ve Sektör İlişkisi Özel Sayısı, 2(3): 77-84.
• [2] Alamgir, H., Swinkels, H., Yu, S. ve Yassi, A., (2007). Occupational injury among cooks and food service workers in the healthcare sector. Am J Ind Med; 50(7): 528-535.
• [3] Coşar, Ş., (2012). Toplu çalışma alanlarında biyolojik ajanlar ve çalışan üzerine etkileri önleme yöntemleri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü: Ankara.
• [4] ÇSGB (Çevre ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı). (2012). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu.
• [5] Dizdar, E., (2006). İş Güvenliği, ABP Yayınevi ve Matbaacılık, Trabzon.
• [6] Emek ve Toplum. Dünyada ve Türkiye’de İş Sağlığı ve İş Güvenliğinin Tarihsel Gelişimi, 5(11): 109.
• [7] Jeong, B.Y., (2015). Cooking processes and occupational accidents in commercial restaurant kitchens. Safety Sci. s. 8087-8093.
• [8] Johnstone, R., Quinlan, M. ve Walters, D., (2004). Policy and Practice in Health and Safety, Australia, s.2.
• [9] Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (2013). Madde: 4.
• [10] Korkmaz, A. ve Avsallı, H., (2012). Çalışma Hayatında Yeni Bir Dönem: 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences, 2: 153-167.
• [11] Küçükaslan, N., (2011). Yiyecek İçecek İşletmelerinde Mutfak Hizmetleri Yönetimi. Temel Mutfak Planlaması. Alfa Aktüel. Bursa.
• [12] Meloury, J. and Signal, T., (2014). When the plate is full: Aggression among chefs. Int. J. Hosp. Manage, 41: 97-103.
• [13] Teo, S., Teik-Jin Goon, A., Siang, L.H., Lin, G.S. ve Koh, D., (2009). Occupational dermatoses in restaurant, catering and fast-food outlets in Singapore. Occp Med (Lond); 59(7): 466-471.
• [14] Walker, J. R., and Miller, J. E., (2010). Supervision in the Hospitality Industry: Leading Human Resources.
• [15] Yiğit, A., (2013). İş Güvenliği, (2. basım), Dora Yayıncılık. Bursa.
• İnternet Kaynakları [1] URL-1 http://www.hse.gov.uk/ catering/getting-started.htm, (Erişim tarihi: 18.03.2019).
• [2] URL-2 https://www.cdc.gov/niosh/ docs/85-104/default.html, (Erişim tarihi: 01.04.2019).
• [3] URL-3 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11584117, (Erişim tarihi: 21.03.2019).
• [4] URL-4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28212633, (Erişim tarihi: 21.03.2019).
• [5] URL-5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pmc/articles/PMC4202755/, (Erişim tarihi: 08.04.2019).
• [6] URL-6 http://www.jil.go. jp/kokunai/statistics/sansyoku/sansyoku. html, (Erişim tarihi: 03.04.2019).