YEŞİM USTAOĞLU SİNEMASININ KAMUSAL ALAN BAĞLAMINDA İÇERİK ANALİZ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ : “GÜNEŞE YOLCULUK” VE “BULUTLARI BEKLERKEN” FİLM ÖRNEKLERİ

Yıl 2015, Sayı: 50, 20 - 32, 01.06.2015

Gönül Cengiz

Öz

Bu çalışmanın amacı, Habermasın kamusal alan kavramı açısından Türkiye Cumhuriyetinde temsil edilen etnik azınlıklar, kendinden olmayanın dışlanması ve 1980lerden itibaren ulusal kimlikte meydana gelen dönüşümler bağlamında Yeşim Ustaoğlunun Güneşe Yolculuk (1999) ve Bulutları Beklerken (2003) filmlerinin analiz edilmesidir. Bu iki filmin Türkiyede yaşanan kimlik ve aidiyet tartışmalarına neler kattığı, yeni düşünme biçimlerini nasıl ortaya koyduğu ve bu sorunların kamusal alan kavramını nasıl ilişkilendirdiği irdelenmektedir. Çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturan Jürgen Habermasın kamusal alan kavramının tanımı ile kamusal alanın oluşum sürecinin toplum üzerindeki etkilerine değinilerek kamusallığın sinemadaki tezahürü ortaya konulmaktadır. Yapıldıkları dönemin kamusal alandaki kimlik ve kendine yabancılaşma tartışmalarını içeren bu filmler, sorgulayıcı ve tarihsel bakış açısı, özgün mekân, zaman kullanımı ile yeni ve farklı düşünme biçimleri önermektedir. Kamusal alan bağlamında Güneşe Yolculuk ve Bulutları Beklerken filmleri içerik analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmeyi amaçlamaktadır. İncelediğimizin filmlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan kimlik, aidiyet, toplumsal ilişkiler kavramındaki değişim ve bu değişimin doğurduğu olumsuz neticelerin sinemanın kamusal alanı olarak taşıdığı nitelik değerlendirilmektedir. Aynı zamanda makalede Yeşim Ustaoğlunun değişik kimliklere vurgu yaparak bizi farklılıklarımızla yüzleştirdiği sonucuna varmaktayız.

Anahtar Kelimeler

Kamusal alan, Yeşim Ustaoğlu, Kimlik Sorunu

EXAMINING YESIM USTAOGLU CINEMA IN THE CONTEXT OF PUBLIC SPHERE BY USING CONTENT ANALYSIS METHOD: “JOURNEY TO THE SUN” AND “WAITING FOR THE CLOUDS" MOVIE SAMPLES

Öz

The purpose of this study is to analyze the movies of "Journey to the Sun" (1999) and "Waiting for the Clouds" (2003) by Yeşim Ustaoğlu in the context of ethnic minorities represented in the Republic of Turkey in terms of Habermas's public sphere the concept, exclusion of those who "do not belong themselves" from society, and transformations emerging in the national identity since 1980s. It is analyzed that what these two films contributed to the identity and belonging debates in Turkey, how they reveal new ways of thinking and how these problems relate the concept of public space. Manifestation of publicity in the cinema is revealed by referring the impact of the formation process of the public sphere on society with the definition of Jürgen Habermas' public sphere that constitutes the conceptual framework of the study. These films including identity and self-alienation debates in the public sphere in the period they made, offer new and different ways of thinking with questioning and historical perspective, and the use of original space, time. It is aimed to be resolved movies of "Journey to the Sun" and "Waiting for the Clouds" in the context of public space by using content analysis method. It is assessed that nature of transformations in the concept of identity, belonging, social relations emerging as a result of the movies we examined and the adverse consequences engendered by these changes as public areas of the cinema. At the same time, we conclude that Yeşim Ustaoglu confronts us with our differences through emphasis on different identities in the article.

Anahtar Kelimeler

Public Sphere, Yeshim Ustaoglu, İdentity İssue