KOYCK VE ALMON GECİKME MODELİ İLE KOYUN SÜTÜ ÜRETİMİNDE ÜRETİM-FİYAT İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Sayı: 50, 137 - 149, 01.06.2015

Şenol Çelik

Öz

Bu çalışmada, 1994-2014 yılları arasında koyun sütünün üretim ve fiyat ilişkisi gecikmesi dağıtılmış modellerden Koyck ve Almon yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Koyck modeli sonuçlarına göre; koyun sütü üretimi geriye doğru en fazla dokuz yılın fiyatından etkilendiği, koyun sütü fiyatlarında ortaya çıkan değişimin koyun sütü üretiminde önemli ve hissedilebilir düzeyde bir etkiye neden olması için gereken zamanın 8.71 yıl olduğu belirlenmiştir. t yıldaki koyun sütü fiyatlarındaki 1 TL lik artış, üretimi 72053.98 ton artırırken, t-1 dönemde fiyatlardaki 1 TL lik artış üretimi 64632.41 ton, t-2 dönemde fiyatlardaki 1 TL lik artış 57975.28 ton, t-3, t-4, t-5, t-6, t-7, t-8 ve t-9 dönemde fiyatlardaki 1 TL lik artış üretimi sırasıyla 52004, 46647, 41842, 37533, 33667, 30199 ve 27089 ton arttırmaktadır. Koyun sütü fiyatlarının gecikmeli değerlerindeki değişmeler üretim üzerinde pozitif etki yaptığı ancak bu etki giderek azalan bir seyir ortaya koyduğu belirlenmiştir. Almon modeli sonuçlarına göre, koyun sütü üretimi t, t-1, t-2, t-3, t-4, t-5, t-6, t-7, t-8 ve t-9 dönem fiyatlardan etkilenmektedir. t, t-1, t-2, t-3 ve t-4 dönem fiyatları negatif yönlü etkilerken, t-5, t-6, t-7, t-8 ve t-9 dönem fiyatları pozitif yönlü etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Koyun Sütü Üretimi, Koyun Sütü Fiyatı, Gecikmesi Dağıtılmış Model, Koyck Modeli, Almon Modeli

ANALYSİS OF SHİP MİLK PRODUCTİON AND PRİCE RELATİONSHİP BY KOYCK AND ALMON MODELS: A TURKEY CASE

Öz

In this study, the related between sheep milk production and its price from 1994 to 2014 were analyzed using Koyck and Almon approach, one of the distributed lag models. According to Koyck model results, it is determined that production is affected by maximum nine years prices backwards, and for an effective impact of the change in buffalo milk prices on sheep milk production, an interval of 8.71 years is needed. While a TL 1 increase in buffalo milk prices in the t year increased buffalo milk production 72053.98 tons, a TL 1 increase in the prices of t-1 period increased the production 64632.41 tons, a TL 1 increase in the prices of t-2 period increased the production 57975.28 tons, respectively, a TL 1 increase in the prices of t-3, t-4, t-5, t-6, t-7, t-8 and t-9 period 52004, 46647, 41842, 37533, 33667, 30199 and 27089 tons increase in production. It is determined that the change in delayed values of sheep milk prices, has a positive effect on production but this effect reduces gradually. According to Almon model results, product of sheep milk, t, t-1, t-2, t-3, t-4, t-5, t-6, t-7, t-8 and t-9 period price. t, t-1, t-2, t-3 ve t-4 period prices affect product negative, t-5, t-6, t-7, t-8 and t-9 period prices positively influences.

Anahtar Kelimeler

Sheep Milk Production, Sheep Milk Price, Distributed Lag Model, Koyck Model, Almon Model