KIBRIS’TA HAT SANATI ve KIBRISLI HATTATLAR

Yıl 2015, Sayı: 52, 0 - 0, 01.08.2015

Fatma Türkkol

Öz

Bu çalışma, Hat sanatının Kıbrısta görülen örneklerini ve Kıbrıslı Hat sanatçılarını konu edinmektedir. Osmanlı döneminden kalan eserlerin bir parçası olan Hat yazılarında, sanatçıların Kıbrıslı olması sebebiyle, Osmanlı Hat sanatı örneklerinden farklı, kendine has özellikler taşıdığı izlenebilmektedir. Dürri, Hasan Hilmi Şair Hoca, Mustafa Nuri Efendi, Şeyh Seyyid Feyzullah Dede, Nuri Dede, Seyyit Ahmet Şukri Efendi, Hattat Emin Mehmet Bey, Naif Efendi, Zihni Efendi, Seyyid Mustafa Muhtar, Halil Efendi, Kutübul El Hac Mehmet Arif olmak üzere 12 Kıbrıslı Hat sanatçısının Girne, Lefkoşa ve Gazimağusanın da aralarında bulunduğu çeşitli yerlerdeki 22 yazısının Nesih, Celi Talik, Sülüs ve Celi Sülüs tarzlarında olduğu görülmektedir. Yumuşak karakterleri ve istife müsait yapılarında sanatçıya verdiği hareket alanıyla tanınan bu türler, Kıbrıslı Hat sanatçılarına has bir süslemeyle tamamlanmaktadır. Klasik Tezhip süslemesi yerine renkli kır çiçekleri, yeşil dal ve ağaç figürleriyle yani resimle birleştirilen eserler çoğunlukla cami, medrese, çeşme gibi mimari yapıların üzerindedir. Kıbrısın, uzun süre çatışmanın yaşandığı bir coğrafya olması sebebiyle Hat sanatına ait eserlerden özellikle kağıt üzerine yazılmış olanlar zarar görmüş, büyük oranda yitirilmiştir. Bu sebeple Kıbrıslı Hat sanatçılarının taşınmaz yapılar üzerinde olan eserlerine ulaşılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Hat Sanatı, Hattat, Kıbrıslı Hat Sanatçıları

Ottoman Calligraphy and Cypriot Calligraphers in Cyprus

Öz

This study is on samples of Ottoman calligraphy and Cypriot calligraphers in Cyprus. It can be observed that the artworks performed by the Cypriot artists have some distinct characteristics than Ottoman samples. The Cypriot artists of the mentioned works are Dürri, Hasan Hilmi Şair Hoca, Mustafa Nuri Efendi, Şeyh Seyyid Feyzullah Dede, Nuri Dede, Seyyit Ahmet Şukri Efendi, Hattat Emin Mehmet Bey, Naif Efendi, Zihni Efendi, Seyyid Mustafa Muhtar, Halil Efendi, Kutübul El Hac Mehmet Arif. Twenty two artworks which were found in Girne, Lefkoşa and Gazimağusa vary in calligraphic styles such as Nesih, Celi Talik, Sülüs, Celi Sülüs. These styles that can be characterized as soft font and convenient to stack, provide more space for work, were completed by Cypriot style adornment. The artworks were embellished with figures of colorful flowers, green braches and trees instead of Classical Tezhip form and are mostly on architectures such as mosques, madrasah or water fountain. Most of calligraphic artworks on papers had been damaged or lost because of battles in Cyprus. Therefore, only the artworks of Cypriot calligraphers on architectures are currently reachable.

Anahtar Kelimeler

Cyprus, Calligraphy, Calligrapher, Cypriot Line Artists