OSMANLI NORMATİF İKTİSADİ YAPISININ İÇ VE DIŞ KAYNAKLI BOZULMA NEDENLERİ

Yıl 2016, Sayı: 54, 394 - 404, 01.05.2016

Yusuf Kemal Öztürk

Öz

Onaltıncı yüzyıldan itibaren gelişen merkantilizm, üretim ilişkilerini değiştirmekle birlikte, toplumun yeniden örgütlenmesini de sağlamıştır. Ticaret hayatının gereklerine uygun örgütlenme sürecinde, ekonomik gelişme feodal üretim ilişkilerini bozarak, kapitalizme giden yolu açmıştır. Bu kapitalizm, İhracatı artırma yönünde izlenen politika sonucu yeni pazarlar bulma girişimi şeklinde gerçekleşirken, üçüncü dünya ülkelerine mal akışıyla birlikte, kapitalizm de ihraç edilmeye başlanmıştır. Üretim artışı sonucu ortaya çıkan hammadde ihtiyacı da, üçüncü dünya ülkelerine yönelimi artırmıştır. Bu sürecin uzun vadede Osmanlı Devletini ilgilendiren kısmı yayılan kapitalizmin ulusal devletlerin oluşmasını sağlamasıdır. Bu teknolojik gelişmelerin neden olduğu Avrupa kaynaklı yayılma politikası Osmanlı devletini etkilemiştir. İlginçtir ki, Avrupada bilim devriminin yaşandığı yüzyıl, Osmanlı Devleti için bu geleneksel değerlerin sarsılmaya başladığı yüzyıl olmuştur. Osmanlı devleti onyedinci yüzyılın sonlarından, ondokuzuncu yüzyılın başına kadar bu değerleri korumaya çalışırken, Avrupanın yayılma politikasına yenik düşmüştür. Bu Osmanlı ekonomi sisteminin sonunu getirmiştir. Bu çalışmada iç ve dış etkiler sonucu Osmanlı geleneksel iktisadi değerlerinin çözülme süreci irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu, İktisadi Sistem, Tımar Sistemi, Kapitalizm, Normatif Değerler.

The Reasons of Endogeneous and Exogeneous Deterioration of Financial Structure in Ottoman Normative

Öz

Mercantilism having been developed since the 16th century has caused the society to be reorganized besides changing production relations. During the organisation period which complied with the requirements of business life, the economic development led the way to capitalism, damaging feudal production relations. While capitalism was existing to find new markets because of the results of the policy followed to increase the export, it was started to be exported to the undeveloped countries with the product sales. The need of raw material emerged with the result of production increment also increased intensions towards undeveloped countries. In the long term the part of this period which interests the Ottoman State is that the spreading capitalism has caused national states to occur. The spreading policy, originated from Europe, caused by these technological developments effected Ottoman State. It is interesting that it was the century when the traditional values in Ottoman State started to be weakened while it was the century of science revolution in Europe. While Ottoman State was trying to protect these values from the end of 17th century till the begining of 19th century, it was defeated by the European spreading policy. And this eradecated the Ottoman State's finance system. In this study disintegration period of financial values in Ottoman traditional outcoming of external and internal inluences will be studied.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, finacial System, Grooming System, Capitalism, Traditional Values, Normative Values.