ÇALIŞANLARIN “İYİ YÖNETİCİ” VE “KÖTÜ YÖNETİCİYE” DAİR METAFORİK ALGILARININ İNCELENMESİ: KAMU KURUMUNDA BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Sayı: 61, 274 - 294, 01.07.2017

Zafer Uzun Sezgin Erdem

Öz

Toplumsal yaşamda karşılaştığımız olay ve olguları anlamlandırma, tanımlama adına bizlere yol gösteren zihinsel haritalar olarak metaforlar, genelde örgüt kültürüne özelde ise örgütsel yaşamdaki iletişim modelleri ve söylem pratiklerine dair zengin bilgi sunmaktadır. Bu araştırma, çalışanların yöneticilere ilişkin sahip oldukları metaforları (zihinsel imgelemleri) ortaya çıkartmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcı grubunu Ankarada savunma sektöründe hizmet vermekte olan bir kamu kurumunda çalışan 48 personel oluşturmaktadır. Çalışanların iyi yöneticilere ve kötü yöneticilere dair algılarını keşfetmek amacıyla, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış, açık uçlu soru formu hazırlanmıştır. Katılımcılardan, İyi bir yönetici . benzer, çünkü ve Kötü bir yönetici . benzer, çünkü , cümlelerini tamamlamaları istenmiştir. Katılımcıların algı ve görüşlerinin derinlemesine analiz yapabilmek, yaşantı deneyimlerine atfedilmiş anlamları keşfedebilmek amacıyla çalışmanın deseni olgu bilim (fenomenoloji) olarak düzenlenmiştir. Elde edilen açık uçlu formlar üzerinden analizler yapılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde bir nitel araştırma tekniği olarak içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Metaforların analiz edilmesinde beş aşamalı süreç takip edilmiştir: (1) Kodlama ve ayıklama, (2) örnek metafor derleme, (3) kategori geliştirme, (4) geçerlik ve güvenirliğin sınanması ve (5) verilerin bilgisayar ortamına aktarılması aşaması. Araştırma sonunda ilk olarak, çalışanların, iyi bir yönetici kavramına ilişkin 25 adet geçerli metafor ile 7 adet kavramsal kategoriye ulaşılmıştır. İkinci bir sonuç olarak kötü yönetici kavramına ilişkin 43 adet geçerli metafor ile 10 adet kavramsal kategoriye ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Yönetici Algıları, Metafor Analizi, Çalışan Görüşleri, İçerik Analizi.

An Analysis of Employees’ Metaphorical Perceptions Regarding “Good Manager” And “Bad Manager”: A Research in a Public Institution

Öz

Metaphors as mental maps that guide us in terms of meaningful events and phenomena that we encounter in social life, give rich information about organization culture in organizational life and discourse practices. This study has been developed to reveal the metaphors, which employees have in regards to managers and working life. The participant group consists of 48 employees working in a public defense institution in Ankara. In order to discover the perceptions of employees about good managers and bad managers, a semi-structured form with open-ended questions was prepared by the researchers. Participants were expected to complete the following statements: A good manager is like , because , A bad manager is like ,because ...., As a research design of this study phenomenology has been chosen because it enables the researchers to analyze the perceptions and thoughts of the participants deeply. In order to evaluate the data attained from the research, content analysis method was used. There have been five process stages while analyzing the metaphors: (1) Coding and selection, (2) sample metaphor collection, (3) developing categories, (4) testing the validity and reliability, (5) transferring the data to computer. At the end of the study, 25 valid metaphors and 7 conceptual categories regarding a good manager concept have been found. Secondly, 43 valid metaphors and 10 conceptual categories regarding a bad manager concept have been found.

Anahtar Kelimeler

Manager Perceptions, Metaphor Analysis, Employees’ Opinions, Content Analysis.