HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİNİN DİNLEDİĞİNİ ANLAMA BECERİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2014, Sayı: 41, 0 - 0, 01.03.2014

İbrahim Coşkun Gül Erdin

Öz

Bu araştırmanın amacı hafif düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip kaynaştırma öğrencilerinin, bir hikâye veya bilgilendirici metni işitsel veya işitsel-görsel materyal kullanarak dinlediğinde anlama becerilerini ölçmek ve dinlediğini anlamada görsel ve işitsel materyal arasındaki etkileşimi belirlemektir. Bu araştırmaya kaynaştırma öğrencisi olan üç hafif düzeyde zihinsel engelli öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin üçü de farklı okullarda bulunmaktadır. Araştırma, araştırmacılardan birinin de öğretmenlik yaptığı ve üç öğrencinin de destek eğitim aldığı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde zihinsel engelli bireysel eğitim sınıfında uygulanmıştır. Kaynaştırma eğitimi alan, hafif düzeyde zihinsel engelli çocukların dinlediğini anlama becerilerinin gelişimlerinin araştırıldığı bu araştırma nitel araştırma yönteminin durum çalışması tekniğine göre desenlenmiştir. Bu araştırma 2013 yılı Aralık ayı boyunca her ders saatinde 2şer metin veya video ele alınmak üzere toplam 6 ders saati içerisinde her öğrenci için ayrı ayrı uygulanmıştır. Önce öğrencilere sırasıyla 1, 2 ve 3. sınıf seviyesine uygun hikâye edici metinler; ardından bilgi verici metinler dinletilmiş, sonra hikâye edici videolar ve bilgi verici videolar izletilmiştir. Uzmanlar tara¬fından geliştirilen farklı metin türlerine yönelik dinlediğini anlama testi kullanılmıştır. Bilgilendirici metinlerin değerlendirilmesinde alternatif değerlendirme yaklaşımlarından yapılandırmacı yaklaşıma uygun olarak 5N1K metodu; öyküleyici metinlere ait sorular hazırlanırken ise genel bir metinde bulunması gereken hikâye unsur¬ları kullanılmış ve buna uygun olarak hikâye haritası yöntemi hazırlanmıştır. Hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan kaynaştırma öğrencilerinin dinlediğini anlama becerileri, işitsel ve görsel materyal birlikte kullanıldığında sadece işitsel materyal kullanımına kıyasla daha iyi seviyede oldukları tespit edilmiştir. Hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan kaynaştırma öğrencilerinin hikâye edici metni anlama başarısı bilgilendirici metne göre daha yüksektir. Araştırmadan elde edilecek sonuçların, hafif düzeyde zihinsel engelli çocukların eğitim ortamları ve materyallerinin düzenlenmesi ve onlara öğretmenlik eden bireylerin eğitim programlarının yeniden gözden geçirilmesi sırasında, uygulamacılara bir fikir vermesi umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Zihin Engelliler, Kaynaştırma Eğitimi, Dinleme Anlama Öğretimi

INVESTIGATION OF LISTENING COMPREHENSION SKILLS OF MAINSTREAMING STUDENTS WITH MILD MENTAL RETARDATION

Öz

The purpose of this research is to measure comprehension skills of mild mainstreaming disabled students by using a story or informational text, and to determine the interaction between visual or audio-visual materials. Three mainstreaming students with mild mental disabilities participated in this research All three are from different schools. Research, where the researcher worked as a teacher and three students received the support of education in special education and rehabilitation center with intellectual disabilities has been implemented in individual training classes. Inclusive education field, mild mentally retarded children's listening comprehension skills, which investigate the development of qualitative research methods, this study was designed according to the case study technique. During December 2013, every course of this research two hours' text or video to be addressed within a total of 6 hours was applied separately for each student., Students are exposed to narrative texts then informational text relevat to the 1st., 2nd , and 3rd grade level, respectively According to grade, the narrative and informational videos video was shown simultaneously. Different text types which are developed by experts were used for listening comprehension. 5N1K method which is appropriate to the one contractivist approach that is one of the alternative evaluation approach to avalualte informative texts and stroy elements which are required to be in a general text were used while preparing guestions for narrative texts and story map method was prepared. It is identified that the listening comprehension skills of mainstreaming students with mild mental inadequacy is beter when auditory and visual materials used together when compared to using just auditory material. Comprehension success of mainstreaming students with mild mental disability in narrative text is higher than informative text. It is hoped that the results obtained from this will give an idea to the regulation of mild mentally retarded children's education environment and and materials of training programs and to the revison of the educaiton program of teachers who are going to teach these children.

Anahtar Kelimeler

Mental Disabilities, Inclusive Education, Teaching Listening Comprehension