HAREKET EĞİTİMİ VE FİZİKSEL AKTİVİTE PROGRAMI VERİLEN DAVRANIİ PROBLEMLİ OTİSTİK ÇOCUKLARIN BİR YIL SONRAKİ SÜREÇLERİNİN İZLENMESİ

Yıl 2017, Sayı: 63, 1 - 13, 31.10.2017

Hulusi Alp , Hüseyin Çamlıyer

Öz

 Bu araştırmanın amacı; otistik çocuklarda
görülen davranış problemlerinin düzeltilmesine yönelik olarak, otistik çocukların
düzeylerine göre hazırlanan ve deney gurubundaki otistik çocuklara uygulanan
hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programının uygulandıktan bir yıl sonraki
etkisini bilimsel olarak belirlemektir. Araştırma modeli, ön test - son test,
kontrol gruplu desenle yapılmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda araştırma,
bir yıl önce hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programının uygulandığı,
deney grubundaki davranış problemi olan altı (6) çocuk ve kontrol grubundaki
sekiz (8) çocuk olmak üzere toplam on dört (14) otistik çocuk ile yürütülmüştür.
Deney ve kontrol grubundaki çocukların ailelerine "Vineland Sosyal Uyum ve
Davranış Ölçeği" hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programı
uygulanmadan önce ön-test olarak; program uygulandıktan sonra son-test olarak uygulanmıştır.
Hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programı uygulandıktan bir yıl sonra araştırmanın
örneklemini oluşturan otistik çocukların ailelerine "Vineland Sosyal Uyum
ve Davranış Ölçeği" son-test olarak tekrar uygulanmıştır. Bu testlerden
elde edilen bulgular SPSS istatistik programı ile değerlendirilmiştir. Gruplar
arası karşılaştırmalarda “Mann Whitney U” testine, grup içi karşılaştırmalarda
ise “Wilcoxon testine” başvurulmuştur. Tip 1 hata için α= 0.05 ve 0.01 düzeyi alınmıştır.
Sonuç olarak; deney grubundaki otistik çocukların problemli davranışlarının düzeltilmesinde
etkili olan hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programının uygulandıktan bir
yıl sonra da etkisinin devam ettiği tespit edilmiştir. Kontrol grubundaki çocukların
problem davranışlarında ise bir değişiklik olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Otizm, Hareket Eğitimi, Fiziksel Aktivite

Kaynakça

• 1. Afshari J.,(2012), " The effect of perceptual-motor training on attention in the children with autism spectrum disorders", Research in Autism Spectrum Disorders 6 (2012) 1331–1336 2. Akçakın, M., (2008), "Vineland Sosyal Uyum ve DavranıŞ Ölçeği (Vineland – II) – AraŞtırma Formunun Doğumdan 8 yaŞa Kadar Olan Türk Çocukları İçin Norm, Güvenirlik ve Geçerlik ÇalıŞması”, Ankara Üniversitesi Bilimsel AraŞtırma Projeleri, Ankara 3. Akıncı, A., Y., (2007), "Ortaöğretim Kurumlarında Beden Eğitimi Ve Spor Etkinliklerinin SosyalleŞme Süreci Ve iahsiyetin OluŞmasında Katkısı", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya – 2007 4. Atalay, A., Karadağ, A.,(2011), "Otizmli Hastaların Rehabilite Sürecinde Spor Terapilerinin Önemi", Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilim Dergisi, 2011; 13 (Ek Sayı) shf: 227 5. Baltacı, G., (2008), "Çocuk Ve Spor", Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü, Birinci Basım : iubat 2008, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 730, ISBN : 978-975-590-246-3,Baskı : Klasmat Matbaacılık - Ankara shf: 3 6. Ceylan, i., (2009), "Vıneland Sosyal- Duygusal Erken Çocukluk Ölçeğinin Geçerlik-Güvenirlik ÇalıŞması Ve Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden BeŞ YaŞ Çocuklarının Sosyal-Duygusal DavranıŞlarına Yaratıcı Drama Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi", Doktora Tezi, Ankara-2009 7. Chien-Yu Pan (2009). "Age, social engagement, and physical activity in children with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders" 3-24 8. Chien-Yu Pan, (2011), " The efficacy of an aquatic program on physical fitness and aquatic skills in children with and without autism spectrum disorders", Research in Autism Spectrum Disorders 5 (2011) 657–665 9. Cohen, J. D., Donnellan, M. A.,Paul, R., ” (1987), “Handbook of autism andpervasive developmental Disorders Maryland:A Wiley Publicaiion. 10. Çamlıyer, H. , Çamlıyer H. , (2011 ), “Çocuk Hareket Eğitimi ve Oyun”, Can Ofset, Manisa, 2011, s.116–117–136 11. Çavdar, B., (2011), "Öğretilebilir Zihinsel Engelli Öğrencilerde Beden Eğitimi Ve Spor Aktivitelerinin ToplumsallaŞma Düzeylerine Etkisi ", Yüksek Lisans Tezi, İzmir-2011 s: 60, 12. Dewey, D., Cantell, M., ve Crawford, S.G., (2007), “Motor and gestural performance in children with autism spectrum disorders, developmental coordination disorder, and/ or attention deficit hyperactivity disorder.” Journal of the International. 13. Ferguson L., (2010), "The effect of an adapted physical activity (APA) program in developing motor skills and motor on the motor performance of children with autism", Thesis presented in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Sport Science at Stellenbosch University 2010; 1-4 14. Güleç Aslan, Y., Kırcaali-İftar, G., Uzuner, Y.,( 2009 ) "Otistik Çocuklar İçin DavranıŞsal Eğitim Programı (OÇİDEP) Ev Uygulamasının Bir Çocukla İncelenmesi", Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi, 10 (1) 1-25. 15. Kirkcaldy, B.D., Shephard, R.J. ve Siefen, R.G., (2002), “The relationship between physical activity and selfimage and problem behaviour among adolescents”. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 37(11): 544-50. 16. Kuz, T., (2001), “KaynaĢtırma Eğitimine Yönelik Tutumların Ġncelenmesi” Özürlüler Ġdaresi BaĢkanlığı Yayınları/17, Ankara 2001, s:1, 9-10, 15-20, 30-35, 42 17. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, MEB.,( 2005), " Karakter GeliĢimi ve Sosyal Beceri Kitabı", Milli Eğitim Ve Kültür Bakanlığı, LefkoĢa, 2005, s: 1 18. Lewis, V. (1987), “Developmentand handicap”.Great Britain: Basil BiackwellInc. Mateos-Moreno, D., Atencia-Do˜na, L., " Effect of a combined dance/movement and music therapy on young adults diagnosed with severe autism", The Arts in Psychotherapy 40 (2013) 465–472 19. Özbar, N., (2 0 0 9), “Çocuğunuz Ġçin Futbol”, Türkiye Futbol Federasyonu, Elma Basım, Ġstanbul, 1.Baskı-2009 20. Özer, E., ve Özdemir, S., (2015). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklarda Yüz ĠĢleme ve Göz Ġzleme Becerileri. International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 2015, 7(1), 01-23. 21. Özlü-Fazlıoğlu, Y. & Baran, G., (2004), “Duyusal Entegrasyon Programının Duyusal ve DavranıĢ Problemleri Üzerine Etkisi”, Ankara Üniversitesi Basımevi. 22. Öztürk, M., A., (2012) "Teacch Otizm Programı Unsurlarının Beden Eğitimi Ve Sporda Kullanımı" Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2012) 259-268 23. Papatğa, E., (2012), "Otizmli Çocukların Oyun Becerileri ile DavranıĢ ve Sosyal Beceri Özelliklerinin KarĢılaĢtırılması" Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Ġlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmeliği Bilim Dalı YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Edirne-2012 shf: 5-6, 32 24. Parfitt, G. ve Eston, R.G., (2005), “The relationship between children’s habitual activity level and psychological well-being”. Acta Paediatr, 94(12):1699-701. 25. Pehlevan, ġ., (2010), "Zihinsel Engelli Çocukların SosyalleĢmelerinde Türk Halk Oyunlarının Etkisi", Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, shf: 30-31. 26. Penedo, F.J. ve Dahn, J.R., (2005), “Exercise and well-being: A review of mental and physical health benefits associated with physical activity”. Curr Opin Psychiatry, 18(2): 189-93. 27. PiĢkin, Ü., (1993), "Otistik Çocuklarda Oyun", Özel Eğitim Dergisi, 1993-1 (3), 43 • 46 28. Provost, B., Lopez, B.R., ve Heimerl, S.A., (2007), “Comparison of motor delays in young children: Autism spectrum disorder, developmental delay, and developmental concerns.”, - Journal of Autism and Developmental Disorders, 37, 321–328. 29. Rae, G., Cohen. S. (1987). “Growingup with children” Canada: The DrydenPress. 30. Reid, G., (2005), “Understanding physical activity in youths with autism spectrum disorders.” , Palaestra, - 2005, 21, 6-7. 31. Rubin, K.H., Fein, G.G, Vanderbeg,B. (1983). “Handbook of child Psychology” (79-86).NevYork:,Willey.
• 32. Sarol, H,. " UyarlanmıĢ rekreasyonel fiziksel aktivitenin otizmli bireylerin yaĢam kalitesi üzerine etkisi", Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Doktora Tezi, 2013 33. Schopler, E., Mesibov, B. (1986). “Social behavior Ġn Autism”. New York:Plenum Press. 34. Strong, W.B., Malina, R.M., Blimkie, C.J., Daniels, S.R., Dishman, R.K., Gutin, B., Hergenroeder, A.C., Must, A., Nixon, P.A., Pivarnik, J.M., Rowland, T., Trost, S., Trudeau, F., (2005), “Evidence based physical activity for school-age youth”, Journal Pediatrics, 146(6), 732-737, 35. Suitor, C.W. ve Kraak, V.I., (2007), “Adequacy of evidence for physical activity guidelines development: workshop summary”. Institute of Medicine. Washington, DC: National Academies Press. 36. Taylor, C.B., Sallis, J.F. ve Needle, R., (1985), “The relation of physical activity and exercise to mental health. Public Health Rep, 100(2): 195-211. 37. Temür, E. (2007). "Polimetrik Ve Direnç Egzersizlerinin, Zihinsel Engelli Çocukların (10-15 YaĢ ) Kol ve Bacak Güç-Kuvvet GeliĢimlerine Etkisinin Ġncelenmesi", Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, s: 21-22 38. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi (2014), “Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel Aktivite” Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Sağlık Bakanlığı, Kuban Matbaacılık ve Yayıncılık – Ankara. 39. Vural, Ġ., (2007), "Otizm ve ĠletiĢim Problemi Olan Çocukların Eğitimi", Evrim Yayınevi, Ġstanbul, s:9, 14, 25, 61. 40. Wıng, L., (2005), "Otizm El Rehberi", Doğan Kitapçılık, GüneĢli-Ġstanbul, Çeviri: Semra KUNT, s: 61, GÜLEÇ ASLAN, Y., Kırcaali-Ġftar, G., Uzuner, Y.,( 2009 ) "Otistik Çocuklar Ġçin DavranıĢsal Eğitim Programı (OÇĠDEP) Ev Uygulamasının Bir Çocukla Ġncelenmesi", Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi, 10 (1) 1-25.117,120 41. Yanardağ M, Ergun N, Yılmaz Ġ., (2009). Otistik çocuklarda adapte edilmiĢ egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluk düze yine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 2009;20(1):25-31. 42. Yanardağ, M., (2007), "Otistik Çocuklarda Farklı Egzersiz Uygulamalarının Motor Performans ve Sterotip DavranıĢlar Üzerine Etkileri", Hacettepe Üniversitesi, Spor Fizyoterapistliği Programı Doktora Tezi, Ankara, 2007. 43. Yavuzer, H., (2005) “Çocuğu Tanımak ve Anlamak”, Remzi Kitabevi, Ġstanbul, 2005, s.64,69 44. Yilmaz, I., Yanardag, M., Birkan, B., & Bumin, G. (2004). “Effects of swimming training on physical fitness and water orientation in autism”. Pediatrics International, 46, 624-626.