COĞRAFİ FAKTÖRLER İLE EKONOMİK KALKINMA ARASINDAKİ İLİŞKİNİN EKONOMİK COĞRAFYA BAĞLAMINDA İNCELENMESİ: İNGİLTERE ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 63, 29 - 43, 31.10.2017

Orhan Cengiz Erdem Selman Develi

Öz

Ekonomik Coğrafya; ekonomik faaliyetlerdeki coğrafi
faktörlerin önemini ele alarak, etkileşimin hangi doğrultuda gerçekleştiğini inceleyen
bir yaklaşımdır. Coğrafya; bölgesel, ülkesel veya daha küçük ölçekli olarak
kentsel hiyerarşilerin oluşumunda son derece önemli bir faktör olduğu için,
iktisat literatüründe geç de olsa kendisine yer bulmuştur. Neo-klasik
yaklaşımın hâkim olduğu dönemlerde, mekân unsuru analizlere dâhil edilmemekle
birlikte; mekân ve ekonominin bir arada değerlendirilmesi sonucunda ortaya
çıkan Kademelenme Teorileri‟nin geçmişi 1930‟lı yıllara kadar götürülebilir.
Krugman‟ın 1991 yılında geliştirdiği “Yeni Ekonomik Coğrafya Yaklaşımı” ise
kent kademelenmesinin nasıl gerçekleştiğini ortaya koymaktadır.

Çalışmada, ilk olarak iktisat literatüründe son dönemlerde
artan bir ilgiyle takip edilen iktisat ve coğrafya arasındaki ilişkiden
bahsedilmiştir. Daha sonra tarihselci bir yaklaşımla sanayi devrimi, coğrafi
keşifler, sömürgeciliğin İngiltere‟nin coğrafi konumu ile olan ilişkisi ve bu
unsurların İngiltere‟nin kalkınmasındaki rolünün oldukça önemli olduğu ortaya
konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Coğrafya, Yeni Ekonomik Coğrafya, Kümelenme, Ekonomik Kalkınma

Kaynakça

• Adams, J. T. (1922). On The Term British Empire. The American Historical Review, 27(3), 485-489. Anderson, J. ve Webb, S. (1906). The Colonial Office List for 1889: Comprising Historical and Statistical Information, London: Harrison and Sons. Arıcıoğlu, E. (2011). İktisat Teorisinde Unutulmuş Bir Kavram:„Mekan‟. Ekonomik Yaklaşım, 22(81), 17-44. Arslan, K. (2005). Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Etkin Bir Araç: Bölgesel Planlama ve Bölgesel Kalkınma Ajansları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 275-294. Çalışkan, E. T. ve Kaya, A. A. (2015). Yeni Ekonomik Coğrafya Yaklaşımı Çerçevesinde İşgücünün Hareketliliği: Avrupa Birliği Uygulaması. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 37-62. Ekinci, E. D. ve Ersungur, Ş. M. (2013). Yeni Ekonomik Coğrafya ve Teorik Modelleri/New Economic Geography and its Theoretical Model. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 205-224. Ferguson, N. (2015). Uygarlık: Batı ve Ötekiler, N. Elhüseyni (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 2. Baskı. Fordyce, C. J. (1932). The Empire on Which the Sun Never Sets. The Classical Weekly, 25(19), 152. Frenken, K., & Boschma, R. A. (2007). A Theoretical Framework for Evolutionary Economic Geography: Industrial Dynamics and Urban Growth As a Branching Process. Journal of Economic Geography. Fujita, M. ve Krugman, P. (2004). The New Economic Geography: Past, Present and The Future. Papers in Regional Science, 83(1), 139-164. Fujita, M. ve Mori, T. (2005). Frontiers of The New Economic Geography. Papers in Regional Science, 84(3), 377-405. Fujita, M. ve Thisse, J. F. (1996). Economics of Agglomeration. Journal of The Japanese and International Economies, 10(4), 339-378. Gallup, J. L., Sachs, J. D. ve Mellinger, A. D. (1999). Geography and Economic Development. International Regional Science Review, 22(2), 179-232. Hassink, R., Gong, H. ve Faller, F. (2016). Can We Learn Anything From Economic Geography Proper? Yes, We Can! (No. 1622), Section of Economic Geography, Utrecht University. Jones, C. I. (2007). İktisadi Büyümeye Giriş, S.Ateş ve İ.Tuncer (Çev.), İstanbul: Literatür Yayıncılık. 2. Basım. Kennedy, Paul. (2015). Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri, B. Karanakçı (Çev.), İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. 14. Baskı. Krugman, P. (1998). What's New About The New Economic Geography? Oxford Review of Economic Policy, 14(2), 7-17. Krugman, P. (2012). Artan Getiriler ve İktisadi Coğrafya, (Çev: Ali Polat). Maliye Dergisi, Sayı: 162, 396-410. Kum, M. (2011). İktisadın Yeni Coğrafi Açılımı: Yeni Ekonomik Coğrafya Yaklaşımı. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 30, 235-255. Küçüker, C. (2000). Yeni Ekonomik Coğrafya ve Kalkınma. Ekonomik Yaklaşım, 11(38), 1-45. Mahan, A. T. (1965). The Influence of Sea Power Upon History 1660-1783, London. Martin, R. (1999). The New „Geographical Turn‟ in Economics: Some Critical Reflections. Cambridge Journal of Economics, 23(1), 65-91. Martin, R. L. (2011). The „New Economic Geography‟: Credible Models of The Economic Landscape. The SAGE Handbook of Economic Geography, 53-71. Özdemir, M. ve Başkol, M.O. (2010). “Thünen‟den Krugman‟a: Yeni Ekonomik Coğrafya (Gerçekten) Yeni mi?”, 6. Coğrafya Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi, 3-5 Kasım 2010, Ankara, 129-138. Sakarya, A. (2013). “Değişen Ekonomi, Değişen Teori”, Kentsel Bölgesel Araştırmalar Ağı Sempozyumu: Neo-liberalizm Sonrası Mekânsal Müdahale Biçimleri ve Yansımaları, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 28-30 Kasım 2013, Mersin, 525-536. Schmutzler, A. (1999). The New Economic Geography. Journal of Economic Surveys, 13(4), 355-379. Tokalak, İ. (2011). İslam Ülkeleri Neden Geri Kaldı, İstanbul: Gülerboy Yayıncılık. 1. Baskı. Tümertekin, E. ve Özgüç, N. (1997). Ekonomik Coğrafya: Küreselleşme ve Kalkınma, Çantay Kitabevi. Ġnternet Kaynakları www.newworldencyclopedia.org/entry/British_Empire, Erişim tarihi: 03.11.2016 http://ramosworld.weebly.com/uploads/1/1/3/9/11393097/cm5___iid.pdf, Erişim Tarihi: 02.11.2016