KENT KİMLİĞİ BAĞLAMINDA AHMET HAMDİ TANPINAR’IN BEŞ ŞEHRİNİN ANALİZİ: ERZURUM ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 63, 228 - 240, 31.10.2017

Rasim Akpınar

Öz

Kent kimliği, bir kenti diğer kentlerden ayıran, farklılaşan niteliklerin ve kente özgü öğelerin toplamı olarak adlandırılabilir. Bu farklılıklar, doğal çevre koşullarından ve tarihsel gelişim süreci içinde kazanılmış olan sosyo-ekonomik ve kültürel çevre koşullarından kaynaklanabilir. Bir kentin kimliğinin tanımlanması yapılırken o kentin doğal çevresi, coğrafyası, geçirmiş olduğu kültürel süreç, gelenek ve görenekler, inanç sistemi, ekonomik yapısı, politik, yasal ve yönetsel çerçevesinin tanımlanması gerekmektedir. Bu makale, edebiyat sosyolojisini yöntem olarak belirlemiş ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın kent monografisi olan “Beş Şehir” isimli eserini kent sosyolojisi zaviyesinden incelemiştir. Bu makale sadece eserde yer alan Erzurum kentine odaklanmış ve bu kentin kent kimliği bileşenleri Tanpınar’ın eserinden çıkartılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kent, Kent Kimliği, Ahmet Hamdi Tanpınar, Beş Şehir

Kaynakça

• Alver, Köksal (2015). Türkiye’de Edebiyat Sosyolojisi Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme, Sosyoloji Konferansları Dergisi, No: 52. Arslantaş, Halis Adnan (2008), “Sosyal Değişme, Kentleşme ve Kentlileşmenin Din Üzerindeki Etkileri”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 13, Sayı: 2, s. 171-196. Bal, Hüseyin (2003). Kentsel Yapı ve Kentlileşme Süreci, Isparta: Fakülte Kitabevi. Çezik, Asuman (1982). Kentleşme Yerleşme Sektör Raporu, DPT SPD Yayını Ankara. Çöl, Şölen (1998). Kentlerimizde Kimlik Sorunu ve Günümüz Kentlerinin Kimlik Derecesini Ölçmek İçin Bir Yöntem Denemesi. Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Demirsoy, Mustafa Sami (2006). Kentsel Dönüşüm Projelerinin Kent Kimliği Üzerindeki Etkisi (Lübnan-Beyrut-Solidre Kentsel Dönüşüm Projesi Örnek Alan İncelemesi), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Deniz, Topçu, K. (2011). Kent kimliği üzerine bir araştırma: Konya örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:8 Sayı:2. Deniz K., (2004). Konya’da Farklı Üç Kentsel Mekanda Kent Kimliği Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Es Muharrem ve H. Ateş (2004), “ Kent Yönetimi, Kentlileşme ve Göç: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, http://www.iudergi.com/tr/index.php/sosyalsiyaset/article/view/218, (18.05.2010). Gül, A., F. Ayter ve F. Tanrıverdi (2007). İmgesel özellikli bitkilerin kent kimliği üzerindeki etkisi. SDU. 15. Yıl Mühendislik Mimarlık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 14-16 Kasım 2007), Isparta. Gündüz, O. ve Taner, T. (2001). Küreselleşme sürecinde Türk Kentlerinin kimlik sorunları ve İzmir örneği. 1.Uluslar Arası Kentsel Tasarım Buluşması, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul. Hatt Paul K. ve A. J. Reiss (2002), “Kentsel Yerleşimlerin Tarihi”, Derleyen ve Çevirenler: Duru Bülent ve Ayten Alkan, 20. Yüzyıl Kenti, İmge Yayınevi, s. 27-37. Kancıoğlu, M. (2005). Çevresel İmaj, Kimlik ve Anlam Kapsamında Turizm Binalarına İlişkin Kullanıcı Değerlendirmeleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 10 (2). Kaya, Erol (2003), Kentleşme ve Kentlileşme, İlke Yayıncılık, İstanbul. Kayaarası, Tuğçe(2011). Yeni Türk Sinemasında İstanbul Kent İmgeleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul:İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Keleş, Ruşen (2002). Kentleşme Politikası, İmge Kitapevi, Ankara. Keleş, Ruşen (1998). Kentbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: İmge Kitabevi. Kır, İnci (2009).Kent meydanlarının kent kimliği üzerine etkileri: İzmir örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Kıray, Mübeccel (1972). Örgütleşemeyen Kent: İzmir, İstanbul: Bağlam Yayıncılık. Lynch, Kevin (1981). A Theory of Good City Form, Cambridge, MIT Press. Lynch Kevin (2016). Çevirmen: İrem Başaran, İş Bankası Kültür Yayınları . Ocakçı Mehmet ve Southwort M., (1995). Elements of Urban Identity: The Case of The Beykoz District of İstanbul, Berkeley, University of California, Ins. of Urban and Regional Development. Ocakçı, Mehmet (2012). Kentsel Planlama: Ansiklopedik Sözlük, Derleyen : Melih Ersoy, Ninova Yayınları. Ong, Walter (1995). Sözlü ve Yazılı Kültür/Sözün Teknolijileşmesi (Çev. Sema Postacıoğlu Banon), İstanbul. Öçal, Huriye (2008). Isparta Kent Kimliğinde Modernizmin Yansımaları ve Modernizm Etkisindeki Konut Mimarisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü . Öztürk, Ö.,(2007). Kentsel Kimlik Oluşumunda Güzel Sanatların Yeri; İzmir Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Suher, H., (1995). Kent Kimliğine Etkili Yasa Uygulamaları, Mimari ve Kentsel Çevrede Kalite Arayışları Sempozyumu, İ.T.Ü., İstanbul. Tekeli,İlhan (1991). “Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler”, Kent Planlaması Konuşmaları, Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Yayını. Tekeli, İlhan, (2011). “Kentleşmenin Tanımı ve Kentleşmeye İlişkin Kavramlar”, Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm, İlhan Tekeli Toplu Eserleri-20, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, ss: 16-26.