ADAPAZARI’NDA BULUNAN KONUTLARIN TOPLAM YANGIN RĠSKĠNĠN HESAPLANMASI ĠÇĠN BĠR MODEL ÖNERĠSĠ

Yıl 2017, Sayı: 64, 773 - 793, 31.12.2017

A. Vecdi Can Ahmet Gökalp Kılıçarslan

Öz

Bu çalışmada Adapazarı’nda bulunan tüm konutların toplam yangın risklerinin hesaplanması için bir model oluşturulması amaçlanmıştır.

Çalışmanın belirlenen amaçlara ulaşması için 2 aşamada gruplanan çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda çalışmanın 1. aşamasında ilk olarak yangın risk faktörleri incelenmiş literatürde yer alan yangın risk faktörlerinden, çalışmanın sınırları doğrultusunda, konutlar kapsamında anlamlı olanların belirlenmesine çalışılmıştır. Belirlenen risk faktörleri uzman görüşlerine sunulmuş ve bireysel olarak değerlendirmeleri istenmiştir. Söz konusu uzman geri bildirimlerinden yararlanılarak birincil verilerin teminine yönelik olarak bir anket hazırlanmıştır. Hazırlanan anket Adapazarı belediyesi başta olmak üzere ilgili mercilerin onay ve desteğiyle Sakarya ili Adapazarı merkezde yer alan ve toplam konut sayısının %76’sını barındıran 34 mahallede toplam 4.524 katılımcıya uygulanmıştır. Çalışmanın 1. aşamasında ayrıca ihtiyaç duyulan ikincil verilerin teminine yönelik olarak Sakarya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığından bölgede gerçekleşen konut yangınlarına ilişkin yangın raporları temin edilmiş, elde edilen veriler istatistiki olarak değerlendirilmek ve hesaplamalarda kullanılmak üzere sayısallaştırılmıştır. Çalışma kapsamında çeşitli aşamalarda ihtiyaç duyulan Adapazarı ilçesi mahalle bazında nüfus, konut, yüzölçümü gibi diğer ikincil verilerde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Belediye kaynaklarından temin edilmiştir.

Çalışmanın ikinci aşamasında ilk olarak belirlenen yangın risk faktörlerine ilişkin verilerin riske etki yönleri belirlenmiş, gruplandırılması ve göstergelerin ağırlıklandırılması sağlanmıştır. Bu çalışma kapsamında elde edilen birincil ve ikincil veriler ile yine uzman görüşünden faydalanılmıştır. Bu aşamadan sonra elde edilen verilerin farklı birimlerle ifade edilmesi nedeniyle toplam riskin hesaplanmasında kullanılmasına olanak sağlamak üzere normalleştirilmesi sağlanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ayrıca derlenen birincil verilerden ve Rachel Davidson tarafından geliştirilen Deprem Afeti Risk Endeksinden (EDRI) yönteminden (Davidson and Haresh 1997; Taşkın 2012) yararlanılarak geliştirilen bir indeks kullanılarak Adapazarı’nda örneklem mahalleler için konut yangın risk puanları hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yangın Riski, Yangın Risklerinin Hesaplanması, Konutlarda Yangın Riski

Kaynakça

• Arpacıoğlu, Ü.T. 2004. “Yangın Olgusu Ve Yüksek Yapılarda Yangın Güvenliği.” Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı. Bahr, N.J. 2014. "System Safety Engineering and Risk Assessment: A Practical Approach" Second Edition, CRC Press, 9 December 2014. Covello, V.T., Merkhoher, M.W., 2013. “Risk Assessment Methods: Approaches for Assessing Health and Environmental Risks” Springer Science & Business Media, 29 June 2013. Davidson, R.A., Lambert K. B. 2001. “Comparing The Hurricane Disaster Risk Of U. S. Coastal Counties.” Natural Hazards Review 2(3):132–42. Davidson, R.A., Haresh C.S. 1997. “An Urban Earthquake Dısaster Rısk Index.” Kahya, M. 2011. Maliyet Açısından Sigorta Hizmetinin Fiyatlandırılması. 1. Baskı. İstanbul: Beta Basım A.Ş. Kender, R. 1999. Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, Sigorta Müessesesi-Sigorta Mukavelesi. İstanbul. Kılıç, A. n.d. “Türkiye ’de Yangın Güvenliğinin Yeterli Olmama Nedenleri.” Yangın ve Güvenlik 162:2–5. King, D. 2001. “Uses And Limitations Of Socioeconomic Indicators Of Community Vulnerability To Natural Hazards: Data And Disasters In Northern Australia.” Natural Hazards 24(2):147–56. Li, W. 2014.“Risk Assessment of Power Systems: Models, Methods, and Applications” John Wiley & Sons, 19 February 2014. Taşkın, K. 2012. “Mahalle Ölçekli Deprem Zarar Görebilirlik Endeksi.” Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Tofiło, P., Koneckib M., Gałajc J., Jaskółowskid W., Tuśnioe N., Cisekf M. 2013. “Expert System for Building Fire Safety Analysis and Risk Assessment.” Procedia Engineering 57:1156–65. (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877705813008795\nhttp://www.sciencedirect.com/science?_ob=MiamiImageURL&_cid=278653&_user=2101137&_pii=S1877705813008795&_check=y&_origin=article&_zone=toolbar&_coverDate=2013-Dec- Yung, D. 2008. "Principles of Fire Risk Assessment in Buildings" John Wiley & Sons. 17 December 2008. Ġnternet Kaynakları www.allianzrisk.com. 2009a. “Ahşap Yapılarda Yangın Riskleri.” 1–8. (Erişim tarihi: 10.01.2016) (http://www.allianzrisk.com/?p=178). www.allianzrisk.com. 2009b. “Çelik Konstrüksiyon Yapılar ve Yangın.” 1–3. (Erişim tarihi: 10.01.2016) (http://www.allianzrisk.com/?p=301). www.allianzrisk.com. 2009c. “Elektrik Nedenli Yangınlar.” 1–5. (Erişim tarihi: 10.01.2016) (http://www.allianzrisk.com/?p=442). www.allianzrisk.com. 2009d. “İzoleli Sandviç Paneller ve Yangın Riski.” 1–5. (Erişim tarihi: 10.01.2016) (http://www.allianzrisk.com/?p=95). www.ibb.gov.tr. 2014. “İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı İstatistikleri.” (Erişim tarihi: 10.11.2017) (http://www.ibb.gov.tr/sites/itfaiye/istatistikler/Documents/2014/ŞUBAT İBBİSTATİSTİKLER-2014.pdf). www.insurancehalloffame.org. n.d. “Nicholas Barbon.” (Erişim tarihi: 10.11.2017) (http://www.insurancehalloffame.org/laureateprofile.php?laureate=117). www.london-fire.gov.uk. n.d. “The Great Fire of London.” (Erişim tarihi: 10.11.2017) (http://www.london-fire.gov.uk/great-fire-of-london.asp).