TÜRKİYE’DE YAŞAYAN GÖÇMEN AİLELERİN VE GÖÇMEN OLMAYAN AİLELERİN ANNE TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2018, Sayı: 65, 94 - 105, 13.03.2018

Hande Halavurt Elvan Şahin Zeteroğlu

Öz

Anne baba tutumları okul öncesi dönem çocuklarının çeşitli davranışlarının şekillenmesinde ve kişilik gelişiminde önemli yer tutmaktadır Ebeveynlerin çocuklara yönelik tutumları ise sosyal – kültürel çevre, örf, adet, gelenek, görenek, yaşam tarzları, kendi ebeveynlerinden gördükleri davranış biçimleriyle şekillenmektedir. Ülkemizin toplumsal yapısının çok kültürlü olduğu düşünüldüğünde farklı anne baba tutumları ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada göçmen olan ve göçmen olmayan ailelerin anne tutumları ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yaşayan göçmen ailelerin ve göçmen olmayan ailelerin anne tutumlarının incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Bursa ilinde bulunan 3 farklı devlet anaokuluna devam eden 3-6 yaş grubunda ki 280 çocuğun anneleri oluşturmaktadır. Bu ailelerden 140’ı Türkiye’de doğup büyümüş olup, 140’ı ise farklı ülkelerden göç eden Türk ailelerden oluşmaktadır. Çalışmada anne tutumlarını ölçmek için “Anne-Babalık Stilleri ve Boyutları Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı ile değerlendirilmiştir. Normallik testi sonucunda, gruplar arasında farklılık incelenirken, ikili normal dağılmayan değişkenlerde Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. Göçmen olan ve göçmen olmayan annelerin yetkin, yetkeci ve izin verici tutum puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). İstatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte göçmen ailelerde yetkin tutum puanları daha yüksek iken Türk ailelerinde yetkeci ve izin verici tutum puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Anne Baba Tutumu, Göçmen Aile, Göçmen Olmayan Aile

Kaynakça

• Aka, A. (2012). Kimliği Farklı Boyutlar Üzerinden Okuma: Çanakkale İli Örneği. Edebiyat Fakültesi Dergisi. Journal of Faculty of Letters, 29 (1). Akhan, L.U. ve Batmaz, M. (2015 ). Bulgaristan’dan Türkiye’ye Gelen Göçmenlerin Yaşam Profillerinin Memnuniyet Durumlarına Etkisi, Bilig, 75,23-42. Bacanlı, H. ( 2007). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pegem Yayıncılık, Başal, H. A. (2012). Anne Baba Eğitimi Ders Notları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Baumrind, D. (1966). Effects of Authoritative Parental Control on Child Behavior. Childs Development, 37 (4), 887-907. Bayraklı, C. (2007). Dış Gocun Sosyoekonomik Etkileri Gorece Gocmen Konutları’nda Yaşayan Bulgaristan Gocmenleri Orneği. Yuksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Universitesi. Berk, L. E. (1991). Child Development. USA: Allyn and Bacon. Bozkurt, N. (2013). Göçmen Kimliği Bağlamında Kişilerarası İletişim Dinamiklerinin İncelenmesi: Türkiye’deki Balkan Göçmenleri Üzerine Bir Araştırma. T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Ve Tanıtım Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. Çağdaş, A. (2002). Anne-Baba Çocuk İletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Delgato-Gaitan, C. (1994). Socializing young children in Mexican American families: An intergenerational perspective. P. M. Greenfield ve R. R. Cockings, (Ed.), Cross-cultural roots of minority child development. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum. Doğan, Koray, (2008). Göçmen Kaçakçılığı Suçu, Ankara: Seçkin Yayıncılık. Dönmezer, İ. (1999). Ailede İletişim ve Etkileşim. İstanbul: Sistem Yayıncılık. Durgel, E. ve Yağmurlu, B.(2014) Türk Göçmen Ailelerde Sosyalleştirme Hedefleri ve Ana Babalık: Okul Öncesi Döneme Detaylı Bakış, Türk Psikoloji Yazıları, 17 (34), 3-12 Gümüş, D. Ö.(2009). Kültür değerler, kişilik ve siyasal ideoloji arasındaki ilişkiler: kültürlerarası bir karşılaştırma (Türkiye ve ABD), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Psikoloji ABD, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. Gündüz, A.O. (2013). Bulgaristan'dan Türkiye'ye Türk göçü (1989 Örneği). Kırklareli Üniversitesi Balkan Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi. Hacıfazlıoğlu, Ö., Karaırmak, Ö. ve Öztabak, M. (2015). Göç Olgusu Bağlamında Lise Öğrencilerinin Aile Profilleri Ve Akademik Başarı Durumları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2 (24), 81-97. https://www.turkcebilgi.com/g%C3%B6%C3%A7men Kağıtçıbaşı, Ç. (2014). Sonsöz Kültürleşme ve Aile İlişkileri. Türk Psikoloji Yazıları, Koç Üniversitesi, 17 (34), 120-127. Keller, H., Borke, J. and Yovsi,R. (2005). Cultural orientations and historical changes as predictors of parenting behaviour. International Journal of Behavioral Development, 29 (3), 229–237 Kuşdil, M. E. (2014). Göçün İncelenmesinde Sosyal Psikolojik Bakışın Önemi: Bulgaristan Göçmenleri Örneği, Eğitim Bilim Toplum ,12(48):149-168 Lee, E.S. (1996), “A Theory of Migration", Theories of Migration, Ed. Robin Cohen, 14-24, Cheltenham, Edward Elgard Publishing Ltd. Oktay, A. ( 2004). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık. Pekdemir, H.(1992). Bulgaristan’dan gelen göcmenlerin Türkiye’nin Sosyal Yapısına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakultesi. Pınar, M. (2014). Bulgaristan Türklerinin 1950-1951 ve 1989da Türkiye’ye göçleri ve iki göçmen grubunun kültürel özelliklerinin karşılaştırılması: Bursa örneği. Uludağ Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Santrock, J. W. (2007). A Topical Approach To Life-Span Development. Third Ed. New York: McGraw-Hill. Smith, J.T. (2014). Erken Çocukluk Döneminde Gelişim- Çok Kültürlü Bir Bakış Açısı. Early Childhood Development-A Multicultural Perspective. Ed. Berrin Akman. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Söylemez, S. (2003). Çocuk ve Disiplin. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları. Su, C. ve Hynie, M. (2011). Effects of life stress, social support and cultural norms on parenting styles among Mainland Chinese, European-Canadian and Chinese-Immigrant mothers. Journal of Cross-Cultural Psychology, 1-19. Şahin, C. (2001).Yurt dışı göçün bireyin psikolojik sağlığı üzerindeki etkisine iliskin kuramsal bir inceleme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2),57-67. Yavuzer, H. (2003). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. Türkiye İstatistik Kurumu [TUİK]. (2005). 2000 Genel Nüfus Sayımı Göç İstatistikleri. Ankara:TUİK Matbaası.