TURİZM İŞLETMELERİNDE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI KAPSAMINDA SEYAHAT ACENTESİ WEB SİTELERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Sayı: 66, 207 - 221, 15.05.2018

Muhammed Taş , Süleyman Akkaşoğlu Ceyhun Akyol

Öz

Bilgi teknolojilerinde yaşanan önemli değişim ve gelişim hareketleri birçok endüstriyi olduğu gibi turizmi de yakından etkilemiş, turizm işletmelerinde küreselleşme olgusunun yayılmasını hızlandırmıştır. Günümüzde tüketiciler ürün ya da hizmet satın alırken interneti etkin bir şekilde kullanmaktadır. Bu durum turizm endüstrisi içerisinde faaliyet gösteren seyahat acentelerinin de bu değişim ve gelişime uyum sağlamasını zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı; International Air Transport Association (IATA) üyesi A Grubu seyahat acentelerinin web sitelerinin belirli ölçütlere göre incelenerek değerlendirilmesi ve seyahat acentelerinde bilgi teknolojilerinin kullanım durumunun belirlenmesidir. Araştırmanın evreni İstanbul’daki IATA üyesi A Grubu seyahat acenteleri olarak belirlenmiştir. Bunun sebebi; İstanbul ilinin ülkedeki en çok turist çeken il olması yanında, ayrıca Türkiye’deki en çok A grubu seyahat acentesinin bulunduğu il olmasıdır.

Araştırmada, İstanbul’da faaliyet gösteren IATA üyesi A grubu 245 seyahat acentesinden 172’sinin web sitesine sahip olduğu belirlenmiş olup, yapılması hedeflenen analiz mevcut web siteleri üzerinden gerçekleştirilmiştir. Seyahat acentelerinin web sitelerinde bulunan özelliklerin nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılarak incelendiği araştırmaya ilişkin veriler, frekans ve yüzde dağılımları verilerek değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; seyahat acentelerinin internetin sunmuş olduğu imkânları yeterince etkili ve verimli kullanamadıkları tespit edilmiştir. Web sitelerinde rezervasyon hizmetleri, ürün bilgilendirmesi ve site yönetimi hakkındaki bilgileri sunma konusunda yetersiz oldukları ortaya çıkan seyahat acentelerinin, diğer yandan işletmeleri hakkında bilgi sunma ve işletme iletişim bilgilerini sunma konusunda oldukça yeterli oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, acentelerin büyük çoğunluğunun web sitelerinde e posta, telefon numarası, faks numarası, adres bilgisi gibi iletişim bilgilerine yer verdikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Teknolojileri, Seyahat Acenteleri, IATA, Web Siteleri

Kaynakça

• Abou-Shouk, M., Lim, W., & Megicks, P. (2013). Internet Adoption By Travel Agents: A Case of Egypt. International Journal of Tourism Research, 15 (3), 298-312. Akkılıç, M. (2004). Uluslararası Bir Pazarlama Aracı Olarak İnternet’in (A) Grubu Seyahat Acenteleri Açısından Önemi ve Kullanım Durumu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 146-156. Akyol, C., & İbiş, S. (2017). Uluslararası Seyahat İşletmeciliği. B. Zengin, M. Sarıışık & C. Avcıkurt İçinde, Uluslararası Seyahat İşletmeciliğinde Bilgi Teknolojileri (S. 283-302). Ankara: Detay Yayıncılık. Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı. 7. Baskı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık. Apel, M., A. (2003). Careers in Information Technology. New York: The Rosen Publishing Group. Ateş, U., & Boz, M. (2015). Konaklama İşletmelerinin Web Sitelerinin Değerlendirilmesi: Çanakkale Örneği. Ekonomi, İşletme, Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1 (1), 63-84. Babacan, E., Kamanlıoğlu, E., B. & Yeniçeri, A., M. (2008). Pazarlama İletişimi ve Halkla İlişkiler Uygulamalarında İnternet Kullanımı: İzmir'de Yer Alan Seyahat Acenteleri Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 31, 5-24. Bayram, M., & Yaylı, A. (2009). Otel Web Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (27), 347-379. Behan, K., & Holmes, D. (1990). Understanding Information Technology. New York: Prentice Hall. Boylu, Y., & Tuncer, A. (2008). Konaklama İşletmelerinin Yönetim Yapılarının Web Tabanlı Pazarlama Faaliyetlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (13), 11-30. Buhalis, D. (1998). Strategic Use of Information Technologies in the Tourism Industry. Tourism Management, 19 (5), 409-421. Buhalis, D. & Law, R. (2008). Progress in Information Technology and Tourism Management: 20 Years on and 10 Years After the Internet – The State of eTourism Research. Tourism Management, 29 (4), 609-623. Cesur, M., & Boz, M. (2015). İnternetin Öneminin ve Kullanımının Seyahat Acentaları Perspektifinden Değerlendirilmesi: Çanakkale Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 10 (1), 119-146. Connoly, D., J., Olsen, M., & Moore, G., R. (1998). The Internet As A Distribution Channel. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 39 (4), 42-54. Çubukçu, İ., M. (2010). Konaklama İşletmeleri Web Site İçeriklerinin Değerlendirilmesi. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi, 1 (1), 39-59. Dalgın, T., & Karadağ, L. (2013). Restoran İşletmeleri Web Sitelerinin İçerik Analizi: Marmaris-Bodrum Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2), 133-150. Doğan, M., & Morkoç, K., D. (2015). Seyahat Acentalarının Web Sitelerini Kullanma Düzeyi: “Çanakkale 2015” Teması Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 5 (2), 99-115. Hançer, M., & Ataman, C. (2006). Seyahat Acentalarında İletişim Teknolojisinin Kullanımı ve Web Sitelerinin Değerlendirilmesi: Ege Bölgesi Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (3), 193-207. Haşıloğlu, S., B. & Karaman, A. (2006). Antalya Bölgesindeki Konaklama İşletmelerinin İnternetteki Faaliyetleri Üzerine Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 9 (1-2), 133-152. İplikçi, H., G. (2015). Reklamlarda Tüketiciyi İkna Etmek İçin Kullanılan Stratejiler ve Reklam Örnekleri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7 (1), 65-77. İstanbul Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2016). İstanbul Turizm İstatistikleri Raporu (Ocak-Aralık 2016). Strateji Geliştirme Şubesi. Karamustafa, K., & Öz, M. (2008). Uluslararası Turizm Dağıtım Kanalı Değer Zincirine İnternetin Katkısı: Fırsatlar ve Tehditlere Dayalı Bir Değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 273-292. Karamustafa, K., & Öz, M. (2010). Türkiye’de Konaklama İşletmelerinin Web Sitelerinde Yer Verilen Faktörlerin Başarımı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (2), 189‐218. Karamustafa, K., Biçkes, D., M. & Ulama, Ş. (2002). Türkiye'deki Konaklama İşletmelerinin İnternet Web Sitelerini Değerlendirmeye Yönelik Bir Çalışma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19, 51-92. Korkmaz, S. (2006). Müşteri İlişkisi Yönetiminde İnternet Kullanımı: Seyahat Acentalarında Bir Uygulama. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 193-213. Kuzu, Ö. (2010). Termal Otel Web Sitelerinin Değerlendirilmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Law, R., & Lau, M. (2000). The Computer Millennium Bug’s Impact on the Hotel Industry: A Case Study of the Kowloon Hotel. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 12 (3), 170-178. Law, R., & Wong, J. (2003). Successfull Factors For A Travel Web Site: Perceptions of Online Purchasers in Hong Kong. Journal of Hospitality & Tourism Research, 27 (1), 118-124. Law, R., Law, A., & Wai, E. (2002). The Impact of The Internet On Travel Agencies in Hong Kong. Journal of Travel & Tourism Marketing, 11 (2-3), 105-126. Sarıışık, M., & Akova, O. (2006). Seyahat Acentalarında İnternetin Rolü ve Önemi Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (2), 128-148. Tan, A., Aksen, N., & Baydaş, A. (2004). İşletmelerin Pazarlama Faaliyetlerinde İnternet’i Kullanma Eğilimleri. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 7 (2), 83-89. Tetik, N., & Polat, E. (2014). Seyahat Acentaları İnternet Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemi ile Değerlendirmesi: İzmir Örneği. VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi (S. 328-345). Ankara: Detay Yayıncılık. Wang, R. Y. (2004). e-Commerce and Information Technology in Hospitality and Tourism. Journal of Teaching in Travel and Tourism, 5 (4), 71-73. Wei, S., Ruys, H., F., Van Hoof, H., B., & Combrink, T., E. (2001). Uses of the Internet in the Globel Hotel Industry. Journal of Business Research, 54, 235-241. Yüksek, G. (2013). Bilgi Teknolojilerinin Gelişimi, Seyahat İşletmeleri ve Küresel Dağıtım Sistemi Örneği. Journal of Internet Applications&Management/İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 4 (1), 53-68. Zengin, B., & Akyol, C. (2018). Turizmde Tanıtma Stratejileri. O. Batman, O. Türkay & Ş. Ulama İçinde, Turizmde Politika ve Stratejiler (S. 259-296). İstanbul: Değişim Yayınları. Zengin, B., Şengel, Ü., & Yılmazer, A. (2017). Uluslararası Seyahat İşletmeciliğine Giriş. B. Zengin, M. Sarıışık & C. Avcıkurt İçinde, Uluslararası Seyahat İşletmeciliği (S. 5-39). Ankara: Detay Yayıncılık. Zhou, Z. (2004). E-Commerce & Information Technology in Hospitality & Tourism. Canada: Thomson Learning. İnternet Kaynakları Türkiye Seyahat Acentaları Birliği. (2017) https://www.tursab.org.tr/tr/seyahat-acentalari/ seyahat-acentasi-arama?search=1, (Erişim tarihi: 30.10.2017). We Are Social ve Hootsuite Dijital Pazarlama Ajansı. (2017). Digital in 2017 Global Overview Report, http://wearesocial.com/uk, (Erişim tarihi: 30.10.2017).