GENÇLERİN FAST FOOD TÜKETİMLERİNİN SEMBOLİK TÜKETİM KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ: SİVAS İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Sayı: 67, 1 - 9, 24.09.2018

Uğur Uğur

Öz

Değişen
yaşam koşulları ile birlikte değişen gıda tüketim alışkanlıkları, genç nüfusta
da kendisini göstermektedir. Özellikle sembolik unsurların öne çıktığı
günümüzde, genç tüketicilerin fast food (hızlı hazır yiyecekler) tarzı ürünlere
giderek daha fazla yöneldiği dikkati çekmektedir. Fast food ürünlerinin
özellikleri, fiyatı, sağlıklı olup olmadığı gibi konular talebi etkilerken,
arkadaş ve aile çevresi, imaj, ortam koşulları, sosyalleşme gibi unsurlar da
gençlerin fast fooda yönelmesine neden olabilmektedir. Araştırmanın amacı,
gençlerin fast food ürünleri ile ilgili algıları ve tüketim alışkanlıklarının
sembolik tüketim kapsamında değerlendirilmesidir. Ayrıca gençlerin fast food
tüketimine yönelmesinde etkili olan faktörler araştırılmıştır. Araştırma Sivas
İli Merkez İlçesindeki lise öğrencilerine uygulanmış olup, veri toplamada
yüzyüze anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın anketi, demografik
özellikleri, fast food algılamalarını ve fast food tüketim sıklığını ölçen
toplam 9 sorudan oluşmaktadır. Araştırmanın en önemli bulgusu; gençlerin önemli
bir bölümünün, fast food ürünlerin sağlığa zararlı olduğunu düşünenler ve bilgisi
olmayanlardan oluşması ve bunların fast food tüketim sıklığının sağlıklı
olduğunu düşünenlerden daha fazla olduğudur. Kısaca, gençler fast food
ürünlerinin sağlıksız olduğunu dahi düşünse tüketmeye devam etmektedir. Bu
durum çağımızın gerçeği olan sembolik unsurları akla getirmektedir. Nitekim,
araştırma bulgularından birisi de gençlerin fast food tüketimini etkileyen
faktörler içinde en önemlilerinin arkadaşlar, ortam koşulları ve popülerlik
olduğudur. Sonuç olarak, gençlerin fast food ürünlerin tüketimi ile ilgili
algıları ne olursa olsun, sembolik tüketim unsurlarının etkisiyle fast food
tüketimini sıklıkla devam ettirdikleri belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Pazarlama, Tüketici Davranışları, Sembolik Tüketim, Fast Food Tüketimi

Kaynakça

• Aaker, J.L. (1999). The Malleable Self: The Role of Self-Expression in Persuasion. Journal of Marketing Research, 36(1), 45-57. Ashokkumar, D. ve Sankaranarayanan, S. (2014). Fast Food Consumption Behaviour and Perceptions of Young Indian Consumers towards Organised Fast Food Outlets. Research Journal of Social Science & Management, 3(11), 256-264. Azizağaoğlu, A. ve Altunışık, R. (2012). Postmodernizm, Sembolik Tüketim ve Marka. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 33-50. Başfırıncı, Ç. (2011). Sembolik Tüketim ve Tüketim Öykülerinin Hermeneutik Yaklaşımla Yorumlanmasına İlişkin Bir Uygulama. International Journal of Economic and Administrative Studies, 7, 183-209. Cömert, M. (2014). Gençlerin Fast Food Tüketim Alışkanlıkları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 423-427. Engin, H.B. (2014). Tüketen Gençlik Kültürü: Pazarlama Kuşatması Altındaki Milenyum Kuşağı. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 2(3), 26-55. Kabaran, S. ve Mercanlıgil, S.M. (2013). Adolesan Dönem Besin Seçimlerini Hangi Faktörler Etkiliyor?. Güncel Pediatri, 11, 121-127 Kayışoğlu, S. ve İçöz, A. (2012). Eğitim Düzeyinin Fast-Food Tüketim Alışkanlığına Etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2), 16-19. Khallouli, K.J. ve Gharbi, A. (2013). Symbolic Consumption by Teenagers: A Discussion through the Optics of Appearance and Identity. International Journal of Business and Social Science, 4(7), 99-105. Koç, E. (2011). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri, Global ve Yerel Yaklaşım. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Lloyd Parkes, E. ve Doherty, A. M. (2012). Tweens' Expression of Self-concept Through the Symbolic Consumption of Brands. Paper presented at Academy of Marketing Conference: Marketing: catching the technology wave, Southampton, United Kingdom. Onurlubaş, E., Doğan, H.G. ve Demirkıran, S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(3), 61-69. Peltonen, J. (2013). Behave Yourself - Identity Power of Consumption, A Contemporary View (Master Thesis). Finland: Aalto University. Peshkova, A. (2013). Symbolic Consumption of Luxury Goods: Example of Fashion Luxury Market in Russia (Master Thesis). Germany: University of Kassel. Maria Piacentini, M. ve Mailer, G. (2004). Symbolic Consumption in Teenagers’ Clothing Choices. Journal of Consumer Behaviour, 3(3), 251–262. Saunders, M., Lewis, P. ve Thornhill, A. (2009). Research Methods for Business Students, Fifth edition, Pearson Education Limited. England. Sormaz, Ü. (2006). İzmit’te Lise Öğrencilerinin Besin Tercihleri ve Besleme Bilgi Düzeyleri Üzerinde Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tanrıverdi, D., Savaş, E., Gönüllüoğlu, N., Kurdal, E. ve Balık, G. (2011). Lise Öğrencilerinin Yeme Tutumları, Yeme Davranışları ve Benlik Saygılarının İncelenmesi. Gaziantep Tıp Dergisi, 17(1), 33-39. Zorlu, A. (2009). Yaşam Tarzı, Tüketim Kültürü ve Gençlik. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 53-66.
• İnternet Kaynakları
• Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü, http://sivas.meb.gov.tr/sivasmem2/obs/, 08.08.2016. Sormaz, Ü., Sürücüoğlu, M.S. ve Akan, L. (2015). Beslenme Kültüründeki Eğilim: Fast Food Yemek Tercihleri, http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads, 08.08.2016. Türkiye İstatistik Kurumu (2015). İstatistiklerle Gençlik, 2014, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18625, 08.08.2016.