AVRUPA BİRLİĞİ’NDE BEŞERİ SERMAYE VE ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ARASINDAKİ İLGİLEŞİM ÜZERİNE BİR SINAMA

Yıl 2018, Sayı: 68, 56 - 74, 03.10.2018

Güller Şahin Murat Atan

Öz

Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği’nde beşeri sermaye ve çevresel
sürdürülebilirlik arasındaki ilgileşimin varlığını 1990-2014 inceleme dönemi içerisinde
araştırmaktır. Amaç doğrultusunda çevre parametresini temsil etmek üzere CO₂
salınımı; beşeri sermaye parametresini temsil etmek üzere GSYH, ilköğretimde,
ortaöğretimde ve yükseköğretimde okullaşma oranı, yaşam beklentisi değişkenleri
kullanılmıştır. Uzun süreli dinamikler açısından ARDL Sınır Testi’nden ulaşılan
bulgular, GSYH, yükseköğretimde okullaşma oranı ve yaşam beklentisinin uzun dönemde
CO₂ salınımlarının belirleyicileri olduğunu göstermiştir. Elde
edilen bu bulguya göre; GSYH ve yükseköğretimde okullaşma oranındaki artışın çevre
kalitesini olumsuz, yaşam beklentisindeki artışın ise çevre kalitesini olumlu
etkilediğinin ampirik kanıtları sunulmuştur. Kısa süreli dinamikler açısından Hata
Düzeltme Modeli’nden elde edilen bulgular, CO₂ salınımı ile GSYH,
yükseköğretimde okullaşma oranı ve yaşam beklentisi arasında kısa dönemde
istatistiki olarak ve uzun dönem katsayıları ile aynı yönlü olarak anlamlı bir
ilgileşimin varlığına işaret etmiştir. Ayrıca, hata düzeltme katsayısı kısa
dönemli şokların ardından, uzun dönemli dengeden sapmaların bir dönem
sonrasında %43’ünün ortadan kaldırılabileceğini açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Beşeri Sermaye, Çevresel Sürdürülebilirlik, Avrupa Birliği, ARDL Sınır Testi, Hata Düzeltme Modeli

Kaynakça

• Agee M. D., T. D. Crocker, “Household environmental protection and the intergenerational transmission of human capital”, Journal of Economic Psychology, 21 (2000): 673-690. Aşıcı A. A., “İktisadi Düşüncede Çevrenin Yeri ve Yeşil Ekonomi: Karşılaştırmalı Bir Analiz” içinde: “Yeşil Ekonomi”, A. A. Aşıcı, Ü. Şahin (ed.), Yeni İnsan Yayınevi, 2012. Bano S., Y. Zhao, A. Ahmad, S. Wang, Y. Liu, “Identifying the impacts of human capital on carbon emissions in Pakistan”, Journal of Cleaner Production, 183(2018): 1082-1092. Bhagavatula S., T. Elfring, A. van Tilburg, G. G. van de Bunt, “How social and human capital influence opportunity recognition and resource mobilization in India’s handloom industry”, Journal of Business Venturing, 2010, 25(3): 245-260. Brasington D. M., D. Hite, Demand for Environmental Quality: A Spatial Hedonic Analysis”, Regional Science and Urban Economics, 2005, 35(1): 57-82. Cole M. A., R. J. R. Elliott, E. Strobl, “The environmental performance of firms: The role of foreign ownership, training, and experience”, Ecological Economics, 65( 2 0 0 8 ): 538-546. Constant, K., “Environmental policy and human capital inequality: A matter of life and death”, Journal of Environmental Economics and Management, xxx (2018): 1-24. Costantini V., S. Monni, (2006), Environment, Human Development and Economic Growth, Working Paper: Nota Di Lavora 35.2006. Çetin M., “Teori ve Uygulamada Bölgesel Sürdürülebilir Kalkınma”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2006, 7(1): 1-20. Dasgupta S., H. Hettige, D. Wheeler, “What Improves Environmental Compliance? Evidence from Mexican Industry”, Journal of Environmental Economics and Management, 2000, 39: 39-66. Dıckey D. A., W. A. Fuller, “Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root”, Journal of the American Statistical Association, 1979, 74, 427-431. Dinda S., “Social capital in the creation of human capital and economic growth: A productive consumption approach”, The Journal of Socio-Economics, 37 (2007): 2020-2033. Dyllick T., K. Hockerts, “Beyond the business case for corporate sustainability”, Business Strategy and Environment, 11 (2) (2002): 130-141. Farley J., R. Costanza, “Envisioning shared goals for humanity: a detailed, shared vision of a sustainable and desirable USA in 2100”, Ecological Economics, 43 (2) (2002): 245-259. Goetz S. J., D. L. Debertin, A. Pagoulatos, “Human Capital, Income, and Environmental Quality: A State-Level Analysis”, Agricultural and Resource Economics Review, 1998: 200-208. Gradus R., S. Smulders, “The Trade-off Between Environmental Care and Long-term Growth-Pollution in Three Prototype Growth Models”, Journal of Economics, 1993, 58(1): 25-51. Harris J. M., (2000), Basic Principles of Sustainable Development, Global Development and Envıronment Instıtute Working Paper 00-04, 1-25. Hartman R., O-S. Kwon, “Sustainable growth and the environmental Kuznets Curve”, Journal of Economic Dynamics & Control, 29 (2005): 1701-1736. Inwood S., “Agriculture, health insurance, human capital and economic development at the rural-urban-interface”, Journal of Rural Studies, 54(2017):1-14. Jalan J., E. Somanathan, S. Chaudhuri, “Awareness and the demand for environmental quality: survey evidence on drinking water in urban India”, Environment and Development Economics, 2009, 14(06): 665-692. Kwiatkowski D., P. Phillips, P. Schmidt, Y. Shin, “Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: How sure are we that economic time series have a unit root?”, Journal of Econometrics, 1992, 54(1-3), 159-178. Lan J., A. Munro, “Environmental compliance and human capital: Evidence from Chinese industrial firms”, Resource and Energy Economics, 35(2013): 534-557. Lan J., M. Kakinaka, X. Huang, “Foreign direct investment, human capital and environmental pollution in China”, Environ. Resour. Econ, 2012, 51: 255-275. Lengnick-Hall M. L., C. A. Lengnick-Hall, Human Resource Management in the Knowledge Economy: New Challenges, New Roles, New Capabilities, Berrett- Koehler Publishers, 2012. Mauerhofer V., “Social capital, social capacity and social carrying capacity: Perspectives for the social basics within environmental sustainability”, Futures, 53(2013): 63-73. McCracken M., R. McIvor, R. Treacy, T. Wall, “A study of human capital reporting in the United Kingdom”, Accounting Forum, 42(2018): 130-141. Octavian J., D. C. Nicoleta, Investment in Human Capıtal-An Investment in Future, 270-276. Pesaran, M. H., Shin, Y., Smith, R. J., 2001. “Bounds testing approaches to the analysis of level relationships”, J. Appl. Econ., 16(3): 289-326. Săndică A.-M., M. Dudian, A. Stefănescu, “Air Pollution and Human Development in Europe: A New Index Using Principal Component Analysis”, Sustainability, 2018, 10, 312. Schuller T., “The complementary roles of human and social capital” in: “The Contribution of Human and Social Capital to Sustained Economic Growth and Well-Being”, J. F. Helliwell (ed.), Human Resources Development Canada, Quebec, 2001: 89-106. Smyth P., (2007), Social investment in human capital, Revisioning Australian Social Policy Working Paper No: 8. Strange T., A. Bayley, OECD Insights: Sustainable Development (Linking economy, society, environment), OECD Publications, Paris, 2008. Sun C., F. Zhang, M. Xu, “Investigation of pollution haven hypothesis for China: An ARDL approach with breakpoint unit root tests”, Journal of Cleaner Production, 161(2017): 153-164. Taban S., M. Kar, “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Analizi, 1969-2001”, Sosyal Bilimler Dergisi, 2006/1: 159-182. Vassallo P., C. Paoli, E. Buonocore, P. P. Franzese, G. F. Russo, P. Povero, “Assessing the value of natural capital in marine protected areas: A biophysical and trophodynamic environmental accounting model”, P. Ecological Modelling, 355 (2017): 12-17. Villa K. M., “Multidimensional human capital formation in a developing country: Health, cognition and locus of control in the Philippines”, Economics and Human Biology, 27(2017): 184-197. Yang J., Z-K. Yang, P-F. Sheng, “Income Distribution, Human Capital and Environmental Quality: Empirical Study in China”, Energy Procedia, 5(2011): 1689-1696. Woolcock M., “The Place of Social Capital in Understanding Social and Economic Outcomes” in: “The Contribution of Human and Social Capital to Sustained Economic Growth and Well-Being”, J. F. Helliwell (ed.), Human Resources Development Canada, Quebec, 2001: 65-88. World Economic Forum, 2017, The Global Human Capital Report 2017: Preparing people for the future of work, Insight Report. İnternet Kaynakları http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?. https://www.cia.gov/library/publications/?.