KARTOGRAFİK GÖSTERİM ve İLETİŞİMDE KARTOKARİKATÜRLER

Yıl 2020, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi [tr], 92 - 109, 31.05.2020

Murat Tanrıkulu

Öz

Kartografik gösterim, mekânı ve mekânın çeşitli özelliklerini harita ve harita benzeri gösterimler vasıtasıyla, her kademeden okura sunma faaliyetidir. Burada mekân; Dünya'nın ve diğer gezegenlerin bütünü ya da bir bölümü olabileceği gibi okur da ilgili meslek grupları, her kesimden halk, öğrenciler ve çeşitli kademelerdeki yöneticiler olabilir. Haritalarda mekâna ait bilgiler, haritayı oluşturan diğer özelliklerle birlikte, amaca uygun olarak genelleştirilmiş, sadeleştirilmiş, sınıflandırılmış ve sembolize edilmiş olarak verilir. Okurun, kodlanan bilgileri kendi entelektüel düzeyiyle alması/alabilmesiyle de kartografik iletişim gerçekleşir. Katografik iletişim ve gösterimde yukarıda "harita benzeri gösterimler" kısmıyla ifade edilen/edilebilecekler arasında yaygın bir kullanım alanına sahip olan kartokarikatürler de yer almaktadır. Fransızcada cartocaricatür, İngilizcede ise cartoon map, comiks map olarak ifade edilen kavram, Türkçeye Fransızcadan girmiş olup karikatür harita anlamına gelmektedir. Karikatüristik haritalar olan kartokarikatürler, bir kurallar bütünü içinde çizilen olağan haritalarla benzerlikler ve farklılıklar arz etmektedir. Benzerlikler, farklılıklar ve kartokarikatürlerin yaygın kullanım alanlarının izahı makalenin amacını oluşturmaktadır. Ayrıca kartokarikatürlerin coğrafi yazın alanına kazandırılması da amaçlar arasındadır. Konu, ulaşılan kaynaklar değerlendirildiğinde, burada ele alınış tarzıyla ne ülke içinde ve ne de Batı ülkelerinde daha önce çalışılmamıştır. Makalede yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden fenomonoloji ve örneklendirme kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kartografya, kartografik temsil

Kaynakça

• Copeaux, Etienne. (2012). Bir Allame-i Cihan: Stefanos Yaresimos (1942-2005), Ed. E. Eldem, E, Pekin, A. Tibet, Ç. Anadol; EtienneCopeaux, Haritatür: Türk Karikatüründe Coğrafi Harita, s. 209-234. Kitap Yayınevi, İstanbul. MacEachren, Alan M. (2004). How Maps Work. New York/London. Michaelis, U. J.;Hall, P. ve Cliffs, E. (1988). Social Studies For Children A Guide to Basic Instruction. Ninth edition, New Jersey. Pickles, J. (2013). Uzamların Tarihi. (Çeviren Kerem Işık), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. Tanrıkulu, M. (2018). Total Görme Engelli 9. Sınıflara Harita Bilgisinin Öğretimi. LAP LAMBERT Academic Publishing. Tanrıkulu, M. (2011). Harita ve Pusulanın Farklı Bir Kullanım Alanı: Oryantiring. MEB Dergi, S. 191, s. 120-126. Ankara. Tanrıkulu, M. (2014). Harita ve Propoganda. Türk Yurdu Dergisi, S. 324, s. 51-56. Ankara. Tanrıkulu, M. (2017). Haritaya Davet. Yeditepe Yayınevi. İstanbul. Tanrıkulu, M. (2019). Karikatür Haritalar ve Coğrafya Öğretimi. UCEK 2019 Bildiriler Kitabı, s. 34-40. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi. Ankara.
• İnternet Kaynakları URL-1: http://minnesotabrown.com/2013/07/maps-combine-art-propaganda-stories.html URL-2: https://https://www.happywall.co.uk/wall-murals/cartoon-map-of-world-wall-mural URL-3: http://novazelandija2014.blogspot.com/2014/01/zakaj-ravno-nova-zelandija.html URL-4: https://tr.pinterest.com/pin/112167846939602832/ URL-5: http://www.el-aziz.com/konu_israil_ise_bati_ulkelerinde_basin_ozgurlugu_yok. URL- 6: http://kilimgazetesi.de/cevre-kirliligi-konusunda-dev-isbirligi/ URL-7: http://emekverdiklerim.blogspot.com/ URL-8: https://www.magnoliabox.com/products/arizona-travel-decal-42-21316452 URL-9: https://twitter.com/tc_icisleri URL-10: https://www.karikaturu.com/harita-dedigin-.html URL-11:http://www.pusulagazetesi.com.tr/arsiv_49944/herkesin-ders-cikarmasi-gereken-karikatur/