Dinamik Eş Zamanlı Toplamalı ve Dağıtmalı Araç Rotalama Problemi için Statik Periyodik Çözüm Stratejisi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 12, 29.06.2021

Mustafa Demirbilek

https://doi.org/10.26650/acin.831973

Öz

Günümüzde lojistik firmaları yüksek rekabet ortamının getirdiği baskılarla mücadele etmekte ve operasyonel maliyetleri düşürmeye çalışmaktadırlar. Aynı zamanda müşteriler, dağıtım ve toplama taleplerinin karşılanması için çok beklemek istememektedirler. Bu çalışmada, bahsedilen iki faktör statik periyodik çözüm stratejisiyle beraber ele alınmıştır. Problem, bir planlama dönemi içinde sürekli olarak gelen müşterilerin, toplama ve dağıtım taleplerinin aynı zamanda ve araçla karşılandığı “Dinamik Eş Zamanlı Toplamalı ve Dağıtmalı Araç Rotalama Problemi (DEZTDARP)” olarak modellenmiştir. Bununla beraber yeni ve ziyaret edilmemiş eski müşterileri göz önüne alarak rotalama problemlerini her zaman periyodu için tekrar tekrar çözen bir çözüm metodu önerilmiştir. Literatürde çok kullanılan bir sezgisel olan En Yakın Komşu Algoritması, her periyotta EZTDARP’lerini çözmek için kullanılmıştır. Talep dalgalanması, farklı sayıda müşteri, farklı rotalama periyotları gibi gerçek hayatta karşılaşılabilecek önemli hususlar probleme entegre edilmiştir. Sonuçlara bakıldığında, rotalama periyotlarının süresi arttığı zaman müşteri başı ortalama bekleme sürelerinin ciddi şekilde arttığı, ziyaret başı ortalama seyahat sürelerinin ise azaldığı görülmüştür. Rotalama planları günde 8 sefer yapıldığında müşteri başı ortalama bekleme süresi 5 dakika iken, plan sayısı 4 olduğunda bekleme süresi 66 dakikaya yükselmektedir. Daha fazla rotalama ise ziyaret başı fazladan 7 dakika ortalama seyahat süresine neden olmaktadır. Karar vericilerin hem firmalar hem de müşteriler için en iyi çözümü bulmalarına yardımcı olmak amacıyla farklı testler analiz edilmiş ve sonuçları açıklanmıştır.. 

Anahtar Kelimeler

Eş zamanlı toplamalı ve dağıtmalı araç rotalama problemi, En yakın komşu algoritması, Dinamik müşteri gelişleri, Karar verme

A-Static-Periodic Solution Strategy for Dynamic Vehicle Routing Problem with Simultaneous Pickup and Delivery

Öz

Nowadays, logistic companies are dealing with the pressure of a highly competitive environment and trying to reduce operational costs. At the same time, customers are requiring not to wait so long to get their delivery and pickup demands satisfied. In this study, these two factors are considered with a-static-periodic solution strategy. The problem is modelled as Dynamic Vehicle Routing Problem with Simultaneous Pickup and Delivery (DVRPSPD) where delivery and pickup demands of customers continuously arrived in a planning horizon are satisfied at the same time and by the same vehicle. Furthermore, we proposed a solution methodology based on solving routing problems repeatedly for each time period by considering new and unvisited previous customers. A well-known heuristic, the Nearest Neighbourhood Algorithm (NNA), is used to solve VRPSPDs in each time period. Important real-life aspects such as demand f luctuations, different number of customers, and routing periods are integrated into the problem. According to results, the average waiting times per customer significantly increase whereas average travel times per visit notably decrease when the length of time period increases. If routes are constructed 8 times in a day, each customer waits an average 5 minutes compared to 66 minutes if it is made 4 times in the day. More routing plans cause more than 7-minute average travel times per visit. Different test settings are analysed and the results are explained to help decision makers find the best solution for both companies and customers. 

Anahtar Kelimeler

Vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery, The nearest neighbourhood algorithm, Dynamic customer arrivals, Decision making

Kaynakça

• Ai, T. J., & Kachitvichyanukul, V. (2009). A particle swarm optimization for the vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery. Computers & Operations Research, 36(5), 1693-1702.
• Avci, M., & Topaloglu, S. (2015). An adaptive local search algorithm for vehicle routing problem with simultaneous and mixed pickups and deliveries. Computers & Industrial Engineering, 83, 15-29.
• Aydoğdu, B., & Özyörük, B. (2020). Dinamik eş zamanlı topla dağıt araç rotalama probleminin çözümü için matematiksel model ve sezgisel yaklaşım: Rassal iteratif yerel arama değişken komşu iniş algoritması. Journal of the Faculty of Engineering & Architecture of Gazi University, 35(2).
• B. Columbus, (1972). Book Reviews, no. September, pp. 558–559.
• Chen, J. F., & Wu, T. H. (2006). Vehicle routing problem with simultaneous deliveries and pickups. Journal of the Operational Research Society, 57(5), 579-587.
• Christofides, N., & Eilon, S. (2006). An algorithm for the vehicle-dispatching problem. Journal of the Operational Research Society, 20(3), 309-318.
• Dantzig, G. B., & Ramser, J. H. (1959). The truck dispatching problem. Management science, 6(1), 80-91.
• Dell’Amico, M., Righini, G., & Salani, M. (2006). A branch-and-price approach to the vehicle routing problem with simultaneous distribution and collection. Transportation science, 40(2), 235-247.
• Dethloff, J. (2001). Vehicle routing and reverse logistics: the vehicle routing problem with simultaneous delivery and pick-up. OR-Spektrum, 23(1), 79-96.
• Goksal, F. P., Karaoglan, I., & Altiparmak, F. (2013). A hybrid discrete particle swarm optimization for vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery. Computers & Industrial Engineering, 65(1), 39-53.
• Hezer, S. & Kara, Y. (2013). Eşzamanlı dağıtımlı ve toplamalı araç rotalama problemlerinin çözümü için bakteriyel besin arama optimizasyonu tabanlı bir algoritma. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 28(2).
• Kalayci, C. B., & Kaya, C. (2016). An ant colony system empowered variable neighbourhood search algorithm for the vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery. Expert Systems with Applications, 66, 163-175.
• Kececi, B., Altiparmak, F., & Kara, I. (2015). Heterogeneous vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery: Mathematical formulations and a heuristic algorithm. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 30(2), 185-195.
• Koç, Ç., & Laporte, G. (2018). Vehicle routing with backhauls: Review and research perspectives. Computers & Operations Research, 91, 79-91.
• Laporte, G. (2009). Fifty years of vehicle routing. Transportation science, 43(4), 408-416.
• Li, J., Pardalos, P. M., Sun, H., Pei, J., & Zhang, Y. (2015). Iterated local search embedded adaptive neighbourhood selection approach for the multi-depot vehicle routing problem with simultaneous deliveries and pickups. Expert Systems with Applications, 42(7), 3551-3561.
• Lund, K., Madsen, O. B., & Rygaard, J. M. (1996). Vehicle routing problems with varying degrees of dynamism. IMM Institute of Mathematical Modelling.
• Min, H. (1989). The multiple vehicle routing problem with simultaneous delivery and pick-up points. Transportation Research Part A: General, 23(5), 377-386.
• Montané, F. A. T., & Galvao, R. D. (2006). A tabu search algorithm for the vehicle routing problem with simultaneous pick-up and delivery service. Computers & Operations Research, 33(3), 595-619. Nagy, G., & Salhi, S. (2005). Heuristic algorithms for single and multiple depot vehicle routing problems with pickups and deliveries. European journal of operational research, 162(1), 126-141.
• Subramanian, A., Drummond, L. M. D. A., Bentes, C., Ochi, L. S., & Farias, R. (2010). A parallel heuristic for the vehicle routing problem with simultaneous pickup and delivery. Computers & Operations Research, 37(11), 1899-1911.
• Wassan, N. A., & Nagy, G. (2014). Vehicle routing problem with deliveries and pickups: modelling issues and meta-heuristics solution approaches. International Journal of Transportation, 2(1), 95-110.
• Yazgan, H. R., & Büyükyilmaz, R. G. (2017). Eş zamanlı topla dağıt araç rotalama problemine sezgisel bir çözüm yaklaşımı. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 436-449.
• Zachariadis, E. E., Tarantilis, C. D., & Kiranoudis, C. T. (2016). The vehicle routing problem with simultaneous pick-ups and deliveries and two-dimensional loading constraints. European Journal of Operational Research, 251(2), 369-386.