5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABININ DEĞERLER EĞİTİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ (ANITTEPE ÖRNEĞİ)

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 12 - 26, 29.06.2024

Hasan Çiftci Selcen Çiftçi

Öz

Bu çalışmada, 2022-2023 eğitim öğretim yılında okullarda kullanılan Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabının değerler eğitimi açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında 5. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin içerdiği değerler belirlenmiştir. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Kitaptaki metinler Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yer alan ‘’adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik (on kök değer)’’ değerlerine göre incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre, ilköğretim 5. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde toplam 126 adet değer vardır. ‘’Yardımseverlik’’ metinlerde en çok kullanılan değerdir. Yardımseverlikten sonra en çok kullanılan değerler sevgi ve vatanseverlik değeridir. Metinlerde en az yer verilen değerler ise dürüstlük, adalet, sabır ve dostluk değerleridir. En fazla değerin yer verildiği tema ‘’Erdemler’’ temasıdır. Araştırma sonucuna göre, incelenen metinlerde değerlerin dağılımında bir denge olmadığı belirlenmiştir. Temalara göre bazı değerlere daha fazla ağırlık verilirken bazı değerlerin metinlerde daha az ya da hiç yer almadığı görülmüştür. Türkçe ders kitabındaki metinlerde değerlerin belirgin olarak yer aldığı fakat kullanım sıklığının düzenli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, Türkçe Ders Kitabı, Metinle

Kaynakça

• Aydın, M. Z. (2010). Okulda Çalışan Herkesin Görevi Olarak Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 1,2.
• Bacanlı, H. , & Dombaycı M. (Kasım, 2012). Değer Boyutlandırma Yaklaşımı. II. Uluslararası Değerler ve Eğitimi Sempozyumu.
• Bulut, K. (2021). Ayla Kutlu’nun ‘Merhaba Sevgi’ Adlı Çocuk Romanının Değerler Eğitimi Ve On Kök Değer Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57) , 248-272.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage.
• Çankırılı, A. (2015). Ailede ve Okulda Değerler Eğitimi. İstanbul: Zafer Yayınları.
• Elbir B. , & Bağcı C.(2013). Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi. Journal of Turkish Studies.
• Gül, M. (2017). Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin (5. Sınıf) Değerler Eğitimi Yaklaşımıyla İncelenmesi. Erciyes Journal of Education, 1(1), 59-78.
• MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Özcan H. (2019). Trabzon İlinde En Çok Satılan Çocuk Kitaplarındaki Değerler İle Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin İçerdiği Değerlerin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon.
• Özden, M. (2012). Türkçe Eğitiminde Metinler Ve Metinlerin İletisi. Milli Eğitim Dergisi, 42 (193) , 70-80.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt I, Sayı 3.
• Özkan, R. (2010). Türk Eğitim Sisteminde Himayeci Değerler: İlköğretim Ders Kitapları Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 1124-1141.
• TDK (2011). Türkçe Sözlük (11.Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Topal, Y. (2019). Değerler Eğitimi ve On Kök Değer. Mavi Atlas, 7 (1) , 245-254.
• Tunagür, & M. Kardaş, N, M. (2017). 2000 yılı sonrasında yayımlanan Mustafa Kutlu’nun hikâyelerinde değer aktarımı. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish, 12(14), 431-464.
• Yaman, E. (2016). Değerler Eğitimi (4. Baskı). Ankara, Akçağ Yayınları.
• Yazıcı, K. (2006). Değerler Eğitimi’ne Genel Bir Bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi.