Isparta İlinin Hayvansal Atıklarından Elde Edilebilecek Enerjinin Sera Isıtmasında Kullanımı

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 27 - 34, 30.12.2019

Osman Gökdoğan

Öz

Bu çalışmada, Isparta ilinin hayvansal (büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı) atıklarından elde edilebilecek gübre miktarlarının biyogaz üretiminde değerlendirilmesi ve elde edilebilecek enerjinin sera içi ısı maliyetine sağlayabileceği katkılar belirlenmiştir. Çalışmada, büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvan varlığı sayıları için Türkiye İstatistik Kurumu verileri dikkate alınarak hayvansal atık miktarları hesaplanmıştır. 2017 yılı itibarıyla Isparta ili genelinde toplam 133654 adet büyükbaş, 418653 adet küçükbaş ve 392946 adet kanatlı hayvan bulunduğu hesaplanmıştır. Bu verilere göre elde edilebilecek net gübre miktarı büyükbaş hayvanda 320769.60 ton/yıl, küçükbaş hayvanda 195371.40 ton/yıl ve kanatlı hayvanda ise 5763.21 ton/yıl olarak hesaplanmıştır. Net gübre miktarlarına göre toplam biyogaz üretimi 22366468.22 m3/yıl, elde edilebilecek enerji eşdeğer karşılığı ise 105122400.65 kWh (378440.64 GJ) olarak hesaplanmıştır. Isparta ili genelindeki hayvansal atıkların bir biyogaz tesisi ile enerjiye dönüştürülmesi ile sera içi ısıtma maliyetlerinin azalmasını sağlayacağı öngörülmektedir. Sonuç olarak, Isparta ili genelinin hayvansal atıkları biyogaz üretimine dahil edildiğinde 120 günlük bitkisel yetiştirme döneminde, sabit 10 0C sera içi sıcaklığında ve 14 saat/gün ısıtma süresinde 3109.51 dekarlık bir sera alanının ısıtmasının sağlanabileceği hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hayvansal atık, Sera, Isparta

Greenhouse Heating with the Energy that Can Be Acquired from Isparta Province’s Animal Waste

Öz

In this study, it has been observed that the fertilizer amounts to be acquired from Isparta province’s animal (cattle, ovine and poultry) waste can be availed of in biogas production and the consequent energy can contribute to the in-greenhouse heating costs. The numbers of cattle, ovine and poultry have been taken from the Statistical Institute of Turkey and animal waste amounts have been calculated accordingly. It has been calculated that as of 2017, there were a total of 133654 cattle, 418653 ovine and 392946 poultry present in total in the province of Isparta. According to this data, the amount of possible net fertilizer amounts have been calculated as 320769.60 tons/year in cattle, 195371.40 tons/year in ovine and 5763.21 tons/year in poultry. And based on the net fertilizer amounts, the total biogas production has been calculated as 22366468.22 m3/year, and the possible energy equivalent correspondence to be achieved has been achieved as 105122400.65 kWh (378440.64 GJ). It is anticipated that by converting the animal waste in Isparta province into energy through a biogas facility would facilitate a reduction in in-greenhouse heating costs. In conclusion, it has been calculated that in case the animal waste in Isparta province is included in biogas production, it will be possible to heat an area of 3109.51 decares of a greenhouse, at a fixed 10 0C greenhouse temperature and 14 hours/day heating duration during a 120 days plant cultivation period.

Anahtar Kelimeler

Animal waste, Greenhouse, Isparta

Kaynakça

• Akbulut, A., ve Dikici, A. 2004. Elazığ ilinin biyogaz potansiyeli ve maliyet analizi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 36-41.
• Aktaş, T., Özer, B., Soyak, G., ve Ertürk, M.C. 2015. Tekirdağ ili’nde hayvansal atık kaynaklı biyogazdan elektrik üretim potansiyelinin belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 11 (1): 69-74.
• Anonim, 2018a. “Isparta Valiliği”. http://www.isparta.gov.tr/isparta
• Anonim, 2018b. “Türkiye İstatistik Kurumu”. http://www.tuik.gov.tr
• Anonim. 2018c. “Birim Çevir”. http://www.birimcevir.com
• Baran, M.F., Lüle, F. ve Gökdoğan, O. 2017. Adıyaman ilinin hayvansal atıklardan elde edilebilecek enerji potansiyeli. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(3): 24-249.
• Bilir, M., Deniz, Y., ve Karabay, E. 1983. Biyogaz Üretimine Yönelik Değerlerin Saptanması. Toprak Su Araştırma Ana Projesi, Proje No: 872, Ankara.
• Çağlayan, G.H., ve Koçer, N.N. 2014. Muş ilinde hayvan potansiyelinin değerlendirilerek biyogaz üretiminin araştırılması. Muş Alparslan Üniversitesi̇ Fen Bilimleri Dergisi, 2(1): 215-220.
• Çanka Kılıç, F., 2011. Biyogaz, Önemi, Genel Durumu ve Türkiye’deki Yeri. Mühendis ve Makina, 52(617): 94-106.
• Deniz, Y. 1987. Türkiye’de Biyogaz Potansiyeli ve Biyogazın Sağlayacağı Yararlar, Ankara.
• Eryılmaz, T., Yeşilyurt, M.K., Gökdoğan, O. ve Yumak, B. 2015. Determination of biogas potential from animal waste in Turkey: A case study for Yozgat province. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(4): 106-111.
• Genç, Ö., Yüksel, A.N., Şişman, C.B., ve Gezer, E. 2010. Balıkesir koşullarında sera ısı gereksinimlerinin belirlenmesi. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2): 73-84.
• Görgülü, S. 2019. Burdur ilinin hayvansal ve bazı tarımsal atık kaynaklı biyogaz potansiyelinin belirlenmesi. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 6(3): 543-557.
• Gökdoğan, O., ve Baran, M.F. 2015. Bingöl ilindeki hayvansal atıklardan elde edilebilecek enerji potansiyeli. I. Ulusal Biyosistem Mühendisliği Kongresi, 9-11 Haziran, 29, Bursa.
• Karaca, C., 2017. Hatay ilinin hayvansal gübre kaynağından üretilebilir biyogaz potansiyelinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 34-39.
• Nacar Koçer, N. ve Kurt, G. 2013. Malatya’da hayvancılık potansiyeli ve biyogaz üretimi. SAÜ Fen Bil. Dergisi, 17(1): 1-8.
• Sözer, S., ve Yaldız, O. 2006. Sığır gübresi ve peynir altı suyu karışımlarından biyogaz üretimi üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2): 179-183.
• Tolay, M., Karadeniz, H.Y., Yardımcı, S., ve Reiter, R. 2008. Hayvansal atıklardan biyogaz üretimi. VII. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, UTES’2008, İstanbul.
• Tunçez, F.D. 2018. Ereğli ilçesinin biyogaz potansiyelinin belirlenmesi. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(1): 1-7.
• Yürük, F., ve Erdoğmuş, P. 2015. Düzce ilinin hayvansal atıklardan üretilebilecek biyogaz potansiyeli ve K-Means kümeleme ile optimum tesis konumunun belirlenmesi. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 4(1): 47-56.