Adölesan Kadın Basketbolcularda El Pençe Kuvveti ve Serbest Atış Başarısı Arasındaki İlişki

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 36 - 43, 31.07.2024

Ömer Kürşat Karpuz , Hamdi Yılmaz

Öz

Giriş: Basketbolda şut, oyuncuların performansını belirleyen kritik bir beceridir. (Tuncel, Uğraş, 1998, Salih Özbek, 2008). Serbest atış, savunmasız olduğu için en kolay şut türü olarak kabul edilir ve maçın sonucunu belirleyebilir. (Okubo ve Hubbard., 2006; Gencer, 2019) El kavrama kuvveti, genel kas kuvveti ve şut isabeti üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. (Akbal, 1998; Sinaki, 1989). Literatür, el kavrama kuvveti ile serbest atış isabeti arasında anlamlı ilişkiler bulmuştur (Kinnunen vd., 2001; Gür, 2021). Bu çalışmanın amacı, basketbolcuların şut isabet oranlarıyla dominant el kavrama kuvveti arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.

Yöntem: Çalışmanın örneklemini Aydın Akademi Spor Kulübündeki lisanslı adölesan kadın basketbolcular oluşturmaktadır. El pençe kuvveti için her sporcunun atış eli öğrenilmiş ve el dinamometresini ayakta kollar yanda ve rahat pozisyonda sıkması istenmiştir. Sporculardan yeteri kadar sıkamadığını düşünenler ve araştırmacıların gözlemlerinden bazı sporculara tekrar hakkı verilmiştir. Serbest atış testi için her sporcu serbest atış çizgisinden her sette 10 atış olmak üzere toplamda 30 atış yapmıştır. Her atış setinin arasında 3 dk dinlenme uygulanmıştır.

Bulgular: Katılımcıların serbest atış testine göre atış başarı oranı ortalaması %37,18 olarak bulunmuştur. Grubun el pençe kuvveti ve atış başarısı arasında orta düzeyde pozitif korelasyon olduğu bulunmuştur (r= 0.30-0.70).

Sonuç: El pençe kuvveti ve serbest atış başarısı arasındaki orta düzey korelasyon olması, antrenman programlarına genel kuvvet çalışmalarının eklenmesindeki öneme dikkat çekmiştir. Sportif başarı için genel kuvvetin yeterli seviyeye getirilmesi düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

El Pençe Kuvveti, Serbest Atış, Adölesan, Basketbol

Kaynakça

• Akbal, M. (1998). Güreşçilerde hazırlık dönemi antrenman programları içerisinde fiziksel çalışmaların kassal kuvvet üzerine etkileri. Yayımlanmamış Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Konya.
• Bennington, J., and Nawell, P. (1962). Basketball methods. The Ronald Press Company.
• Bohannon, R. W. (2008). Hand-grip dynamometry predicts future outcomes in aging adults. Journal of Geriatric Physical Therapy, 31(1), 3-10. https://doi.org/10.1519/00139143-200831010-00002
• Bompa, T. O., & Haff, G. G. (2009). Periodization: Theory and methodology of training. Human Kinetics. https://doi.org/10.5040/9781718225435
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., ve Köklü, N. (2018). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dahl, D. F. (1972). The relationship of jump shooting ability in basketball to selected measurable traits. Unpublished Master's thesis, South Dakota State University, Physical Education, United States of America.
• Gablonsky, J. M., & Lang, A. S. (2005). Modeling basketball free throws. SIAM Review, 47(4), 775-798. https://doi.org/10.1137/S0036144598339555
• Gencer, Y. G., Iğdır, E. C., Temur, H. B., Sarıkaya, M., ve Seyhan, S. (2019). El kavrama kuvveti basketbolda şut isabetini etkiler mi?. Electronic Turkish Studies, 14(1), 371-380. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13432
• Gür, S. (2021). Elit kadın basketbolcularda el antropometrik ölçümleri ile el kavrama kuvveti ve denge becerisinin, şut performansı üzerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hareket ve Antrenman Bilimleri Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Hung, C. F., Chen, C. C., Lin, S. H., & Chung, T. K. (2017). Finger and palm dynamic pressure monitoring for basketball shooting. Journal of Sensors, 2017(2), 1-5. https://doi.org/10.1155/2017/9352410
• Kinnunen, D. A., Colon, G., Espinoza, D., Overby, L. Y., & Lewis, D. K. (2001). Anthropometric correlates of basketball free-throw shootings by young girls. Perceptual and Motor Skills, 93(1), 105-108. https://doi.org/10.2466/pms.2001.93.1.105
• Knudson, D. (2007). Fundamentals of biomechanics. Springer Science & Business Media.
• Okazaki, V. H., Rodacki, A. L., & Satern, M. N. (2015). A review on the basketball jump shot. Sports Biomechanics, 14(2), 190-205. https://doi.org/10.1080/14763141.2015.1052541
• Okubo, H., & Hubbard, M. (2006). Dynamics of the basketball shot with application to the free throw. Journal of Sport Sciences, 24(12), 1303-1314. https://doi.org/10.1080/02640410500520401
• Özbek, S. (2008). 15-17 yaş grubu erkek basketbolcularda hazırlık dönemi ve üst ekstremite kuvvet antrenmanlarının bazı parametrelere ve şut isabetine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Niğde.
• Pamuk, Ö., Kaplan, T., Taşkın, H., ve Erkmen, N. (2008). Basketbolcularda bazı fiziksel ve fizyolojik parametrelerin farklı liglere göre incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 141-144. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000101
• Raiola, G., & D'Isanto, T. (2016). Descriptive shot analysis in basketball. Journal of Human Sport and Exercise, 11(1), 259-S266. https://doi.org/10.14198/jhse.2016.11.Proc1.18
• Raiola, G. (2011). The impact of shooting accuracy on team performance in basketball. International Journal of Performance Analysis in Sport, 11(1), 56-73. https://doi.org/10.1080/24748668.2011.11868503
• Raiola, G. (2014). Shooting accuracy in basketball: An analysis of recent trends. Journal of Sports Sciences, 32(7), 663-670. https://doi.org/10.1080/02640414.2013.855887
• Raiola, G. (2015a). The role of shooting accuracy in basketball: Insights from recent research. European Journal of Sport Science, 15(6), 431-438. https://doi.org/10.1080/17461391.2014.957728
• Raiola, G. (2015b). Impact of shooting accuracy on team success in professional basketball: A longitudinal study. Journal of Applied Sport Psychology, 27(4), 395-408. https://doi.org/10.1080/10413200.2015.1017240
• Rantanen, T., Guralnik, J. M., Foley, D., Masaki, K., Leveille, S., Curb, J. D., & White, L. (1999). Midlife hand grip strength as a predictor of old age disability. JAMA, 281(6), 558-560. https://doi.org/10.1001/jama.281.6.558
• Roberts, H. C., Denison, H. J., Martin, H. J., Patel, H. P., Syddall, H., Cooper, C., & Sayer, A. A. (2011). A review of the measurement of grip strength in clinical and epidemiological studies: Towards a standardised approach. Age and Ageing, 40(4), 423-429. https://doi.org/10.1093/ageing/afr051
• Sharmin, B. (1965). Sharmin on basketball shooting. Prentice Hall.
• Tran, C. M., & Silverberg, L. M. (2008). Optimal release conditions for the free throw in men's basketball. Journal of Sports Sciences, 26(11), 1147-1155. https://doi.org/10.1080/02640410802004948
• Zachry, T., Wulf, G., Mercer, J., & Bezodis, N. (2005). Increased movement accuracy and reduced EMG activity as the result of adopting an external focus of attention. Brain Research Bulletin, 67(4), 304-309. https://doi.org/10.1016/j.brainresbull.2005.06.035