Araştırma Makalesi
Yıl 2022,
, 530 - 539, 31.12.2022
Öz
Aktarma Köyü, Balıkesir ilinde ve Balıkesir Merkeze 21 km uzaklıktadır. Çalışma alanı, Hallaçlar volkanikleri içinde yer almaktadır ve dere sediment örnekleri bölgedeki dere yatağı boyunca 23 adet alınmıştır ve Ag, As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb ve Zn element içerikleri incelenmiştir. Yapılan elementler arası korelasyon katsayılarına göre, Ag-Cd, Ag-Zn, Cd-Cu, Cd-Pb, Cu-Cd, Cu-Zn ve Pb-Zn arasında yüksek, Cd-Zn (0.96) arasında çok yüksek pozitif korelasyon gözlenmektedir. Dere sedimentlerinin içerdiği elementlere göre, üç element topluluğu belirlenmiştir. 1. Faktör; Ag, Cd, Cu ve Zn elementleri, 2. Faktör; Ba ve Pb elementleri ve 3. Faktör; As elementidir. Çalışma alanındaki dere sedimentlerinde element dağılımlarına bakıldığında, genel olarak orta ve güney kısımlarda alınan örneklerde yüksek anomaliler görülmektedir. Dere sedimentlerindeki elementlerin yüksek anomali göstermesi hidrotermal çözeltilerden kaynaklanmış olabilir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Yok
Proje Numarası
Yok
Teşekkür
GRC Madencilik Ltd. Şirketine bu çalışma sırasında desteklerini esirgemedikleri için teşekkür ederim.
Kaynakça
- Young SM, Pitawala A, Ishiga H, Geochmeical characteristics of streamsediments, sediment fractions, soils and basement rocks from the Mahaweli River and its catchment, Sri Lanka. Chem. Erde, 2013, (73): 357–371.
- Kirkwood C, Everett P, Ferreira A, and Lister B. Stream sediment geochemistry as a tool for enhancing geological understanding: An overview of new data from south-west England Journal of Geochemical Exploration, 2016, 163: 619 28-40
- Fletcher WK. Stream sediment geochemistry in today’s exploration World 614 In: AG Gubbins (ed), Proceeding of exploration 97: Fourth Decennial 615 International Conference on Mineral exploration, 1997, pp 249-260
- Mazzucchelli RH. Drainage geochemistry in arid regions In: Hale, M, and 621 Plant, JA, (eds), Drainage Geochemistry Handbook of Exploration 622 Geochemistry, 1994, 6: pp 379-414
- El-Kammar A, El-Wakil M, El-Rahman YA, Fathy M, Abdel-Azeem M. Stream sediment geochemical survey of rare elements in an arid region of the Hamadat area, central Eastern Desert, Egypt Ore Geology Reviews Volume (117), February 2020, 103287
- Calvert SE, Pedersen TF, Karlin RE. Geochemical and isotopic evidencefor post-glacial palaeoceanographic changes in Saanich Inlet, British Columbia Mar Geol 2021, (174): 287–305
- Glasby GP, Szefer P, Geldon J, Warzocha J. Heavy-metal pollution ofsediments from Szczecin Lagoon and the Gdansk Basin Poland Sci Total Environ 2004, (330): 249–269
- Naimo D, Adamo P, Imperato M, Stanzione D. Mineralogy andgeochemistry of a marine sequence, Gulf of Salerno, Italy Quatern 2005, Int140–141, 53–63National Meteorological Service, 2010 http://smncnagobmx/indexphp?option=com content&view=article&id=12&Itemid=77
- Wei G, Liu XH, Liu Y, Shao L, Liang X. Geochemical record of chemicalweathering and monsoon climate change since the early Miocene in the SouthChina Sea Paleoceanography, 2005, (21): 4214–4225
- Liu B, Wang Y, Su X, Zheng H. Elemental geochemistry of northern slopesediments from the South China Sea: implications for provenance and sourcearea weathering since Early Miocene Chem Erde, 2013, (73): 1–7
- Schneider S, Hornung J, Hinderer M, Garzanti E. Petrography andgeochemistry of modern river sediments in an equatorial environment (Rwenzori Mountains and Albertine rift: uganda) − implications forweathering and provenance Sed Geol 2016, (336): 106–119
- Shruti VC, Jonathan MP, Rodríguez-Espinosa PF, Nagarajan R, Escobedo-Urias DC, Morales-García SS, Martínez-Tavera E. Geochemical characteristics of stream sediments from anurban-volcanic zone, Central Mexico: Natural and man-made inputs Chemie der Erde, 2017; (77): 303–321
- Johnson CC, Flıght DMA, Ander EL, Lıster TR, Breward N, Fordyce FM, Nıce SE. The collection of drainage samples for environmental analyses from active stream channels In: DE VIVO, B, BELKIN, HE AND LIMA, A (editors) Environmental Geochemistry: site characterization, data analysis and case histories (London: Elsevier), 2008; 59-92
- Everett PA, Lister TR, Fordyce FM, Ferreira AMPJ, Donald AW, Gowing, CJB, Lawley RS. Stream sediment geochemical atlas of the United Kingdom Keyworth, Nottingham, British Geological Survey, 2019; 94pp (OR/18/048)
- Plant JA. Regional geochemical maps of the United Kingdom: environmental and economic applications Mercian Geologist, 1983; Vol 9 (2): 75-87
- Darnley AG, Byörklund A, Bølvıken B, Gustavsson N, Koval, PV, Plant JA, Steenfelt A, Tauchıd M, Xuejıng X, Garret RG, Hall, GEM. A global geochemical database for environmental and resource management: Final report of IGCP Project 259, Earth Sciences, 1995;19, (Paris: UNESCO Publishing)
- Bozan F. Büyükbostancı-Çiçekpınar (Balıkesir) Köyleri Civarındaki Hallaçlar Volkanitlerinin Petrografisi ve Petrolojisi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2019;107 sayfa, Balıkesir
- Koc A, Comakli B, Gokkus A, Tahtacioglu L. The effects of nitrogen, phosphorus and ungrazed on plant density of Guzelyurt village in Erzurum Proc Turkey Field Crops Congress, Vol: Forage and Grassland, Izmir, 1994; pp: 78± 82
- Erdem D. Şapçı (İbirler-Balıkesir) Volkaniti’nin Petrografisi, Jeokimyası ve Petrolojisi Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir, Yüksek Lisans Tezi, 2015; 63s (yayınlanmamış)
- Erdem D, Aslan Z. Petrography and Petrology of the Calc-alkaline Şapçı (Balıkesir) Volcanics: Volcanism Related to Collision in the Biga Peninsula (NW Turkey), Geological Bulletin of Turkey Cilt 58, Sayı 3, Ağustos 2015; Volume 58, Number 3
- Ercan T. Cenozoic volcanism in Central Anatolia Journal Publication of Mineral Research and Exploration Rules 1986; (107):119-140
- Ercan, T., Günay, E., Türkecan A., 1984. Edremit - Korucu yöresinin (Balıkesir) Tersiyer Stratigrafisi magmatik kayaçların petrolojisi ve kökensel yorumu. Türkiye JeolojiKurumu Bülteni, C. 27, 21 - 30
- General Directorate of Mineral Research and Exploration (MTA), 1/500000 Scale Geological Maps 2002, https://wwwmtagovtr/v30/sayfalar/hizmetler/doc/IZMIRpdf
- Kirat G, Aydin N. Investigation of Metal Pollution in Moryayla (Erzurum) and Surrounding Stream Sediments, Turkey International Journal of Environmental Science and Technology Int J Environ Sci Technol 2018; (15):2229–2240 https://doiorg/101007/s13762-017-1611-9
- Akçay M. Jeokimya Temel Kavramlar ve Uygulamaya Aktarımları KTÜ Matbaası, Trabzon, 2002; 506s
- Polat Y. Faktör analizi yöntemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve hayvancılık denemesine uygulanışı Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Zootekni Anabilim Dalı, 2012; 296 s.
- Kundi T, Kuluncak (Malatya) Çevresinin Dere Kumu Jeokimyası Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 2006
- Erler A. Jeokimya Ortamlar Türkiye Jeoloji Kurumu Yerbilimleri Eğitim Dizisi, 1986;353 s
- Senior A, Leake BE. Regional Matasomatism and Geochemistry of the Daldarian Metasedimans Of The Connemara Western Ireland, J Petrol, 1978; (19): 585-625
- Yeniçırak M. Menteşe (Soma-Manisa) Çevresi Dere Kumlarının Metal İçeriği ve Dağılımı, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2021; 98 sayfa, Balıkesir
- Horoz EM. Çıtak (Bigadiç-Balıkesir) Çevresi Dere Kumu ve Dere Sularının Metal içeriği ve Dağılımı, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Maden Yatakları-Jeokimya Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2018; 119s
- Smedley PL, Kinniburgh DG. A Review of the Source Behavior and Distribution of Arsenic In Natural Waters Appl Geochem, 2002, (17): 517–568
- Bölücek C, Kalender L. Distribution of Cu, Pb, Zn, As and Cd in stream sediments north of Elazığ Geosound, 2005; (47): 91 -101
- Çağatay MN. Selective extraction techniques in exploration for volcano-genetic sulphide deposits, Eastern Black Sea Region, Turkey Journal of Geochemical Exploration, 1984; (21): 273-290
- Alçiçek ÖN. Dadağı (Gülşehir-Nevşehir) Çevresinde Uranyum İçin Jeokimyasal Arama Çalışmaları, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi ,145 sayfa, Elazığ, 2016.
Yıl 2022,
, 530 - 539, 31.12.2022
Öz
Aktarma Village is in Balıkesir province and 21 km from Balıkesir Center. The study area is located within the Hallaçlar volcanics, and 23 samples of stream sediment samples were taken along the stream bed in the region and Ag, As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb and Zn element contents were investigated. According to the correlation coefficients between the elements, a high positive correlation is observed between Ag-Cd, Ag-Zn, Cd-Cu, Cd-Pb, Cu-Cd, Cu-Zn and Pb-Zn, and very high positive correlation is observed between Cd-Zn (0.96). According to the elements contained in the stream sediments, three element assemblages were determined. 1. Factor; Ag, Cd, Cu and Zn elements, 2. Factor; Ba and Pb elements and Factor 3; As element. When the element distributions in the stream sediments in the study area are examined, high anomalies are observed in the samples taken in the middle and southern parts in general. The high anomaly of the elements in the stream sediments may have resulted from hydrothermal solutions.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
Yok
Kaynakça
- Young SM, Pitawala A, Ishiga H, Geochmeical characteristics of streamsediments, sediment fractions, soils and basement rocks from the Mahaweli River and its catchment, Sri Lanka. Chem. Erde, 2013, (73): 357–371.
- Kirkwood C, Everett P, Ferreira A, and Lister B. Stream sediment geochemistry as a tool for enhancing geological understanding: An overview of new data from south-west England Journal of Geochemical Exploration, 2016, 163: 619 28-40
- Fletcher WK. Stream sediment geochemistry in today’s exploration World 614 In: AG Gubbins (ed), Proceeding of exploration 97: Fourth Decennial 615 International Conference on Mineral exploration, 1997, pp 249-260
- Mazzucchelli RH. Drainage geochemistry in arid regions In: Hale, M, and 621 Plant, JA, (eds), Drainage Geochemistry Handbook of Exploration 622 Geochemistry, 1994, 6: pp 379-414
- El-Kammar A, El-Wakil M, El-Rahman YA, Fathy M, Abdel-Azeem M. Stream sediment geochemical survey of rare elements in an arid region of the Hamadat area, central Eastern Desert, Egypt Ore Geology Reviews Volume (117), February 2020, 103287
- Calvert SE, Pedersen TF, Karlin RE. Geochemical and isotopic evidencefor post-glacial palaeoceanographic changes in Saanich Inlet, British Columbia Mar Geol 2021, (174): 287–305
- Glasby GP, Szefer P, Geldon J, Warzocha J. Heavy-metal pollution ofsediments from Szczecin Lagoon and the Gdansk Basin Poland Sci Total Environ 2004, (330): 249–269
- Naimo D, Adamo P, Imperato M, Stanzione D. Mineralogy andgeochemistry of a marine sequence, Gulf of Salerno, Italy Quatern 2005, Int140–141, 53–63National Meteorological Service, 2010 http://smncnagobmx/indexphp?option=com content&view=article&id=12&Itemid=77
- Wei G, Liu XH, Liu Y, Shao L, Liang X. Geochemical record of chemicalweathering and monsoon climate change since the early Miocene in the SouthChina Sea Paleoceanography, 2005, (21): 4214–4225
- Liu B, Wang Y, Su X, Zheng H. Elemental geochemistry of northern slopesediments from the South China Sea: implications for provenance and sourcearea weathering since Early Miocene Chem Erde, 2013, (73): 1–7
- Schneider S, Hornung J, Hinderer M, Garzanti E. Petrography andgeochemistry of modern river sediments in an equatorial environment (Rwenzori Mountains and Albertine rift: uganda) − implications forweathering and provenance Sed Geol 2016, (336): 106–119
- Shruti VC, Jonathan MP, Rodríguez-Espinosa PF, Nagarajan R, Escobedo-Urias DC, Morales-García SS, Martínez-Tavera E. Geochemical characteristics of stream sediments from anurban-volcanic zone, Central Mexico: Natural and man-made inputs Chemie der Erde, 2017; (77): 303–321
- Johnson CC, Flıght DMA, Ander EL, Lıster TR, Breward N, Fordyce FM, Nıce SE. The collection of drainage samples for environmental analyses from active stream channels In: DE VIVO, B, BELKIN, HE AND LIMA, A (editors) Environmental Geochemistry: site characterization, data analysis and case histories (London: Elsevier), 2008; 59-92
- Everett PA, Lister TR, Fordyce FM, Ferreira AMPJ, Donald AW, Gowing, CJB, Lawley RS. Stream sediment geochemical atlas of the United Kingdom Keyworth, Nottingham, British Geological Survey, 2019; 94pp (OR/18/048)
- Plant JA. Regional geochemical maps of the United Kingdom: environmental and economic applications Mercian Geologist, 1983; Vol 9 (2): 75-87
- Darnley AG, Byörklund A, Bølvıken B, Gustavsson N, Koval, PV, Plant JA, Steenfelt A, Tauchıd M, Xuejıng X, Garret RG, Hall, GEM. A global geochemical database for environmental and resource management: Final report of IGCP Project 259, Earth Sciences, 1995;19, (Paris: UNESCO Publishing)
- Bozan F. Büyükbostancı-Çiçekpınar (Balıkesir) Köyleri Civarındaki Hallaçlar Volkanitlerinin Petrografisi ve Petrolojisi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2019;107 sayfa, Balıkesir
- Koc A, Comakli B, Gokkus A, Tahtacioglu L. The effects of nitrogen, phosphorus and ungrazed on plant density of Guzelyurt village in Erzurum Proc Turkey Field Crops Congress, Vol: Forage and Grassland, Izmir, 1994; pp: 78± 82
- Erdem D. Şapçı (İbirler-Balıkesir) Volkaniti’nin Petrografisi, Jeokimyası ve Petrolojisi Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir, Yüksek Lisans Tezi, 2015; 63s (yayınlanmamış)
- Erdem D, Aslan Z. Petrography and Petrology of the Calc-alkaline Şapçı (Balıkesir) Volcanics: Volcanism Related to Collision in the Biga Peninsula (NW Turkey), Geological Bulletin of Turkey Cilt 58, Sayı 3, Ağustos 2015; Volume 58, Number 3
- Ercan T. Cenozoic volcanism in Central Anatolia Journal Publication of Mineral Research and Exploration Rules 1986; (107):119-140
- Ercan, T., Günay, E., Türkecan A., 1984. Edremit - Korucu yöresinin (Balıkesir) Tersiyer Stratigrafisi magmatik kayaçların petrolojisi ve kökensel yorumu. Türkiye JeolojiKurumu Bülteni, C. 27, 21 - 30
- General Directorate of Mineral Research and Exploration (MTA), 1/500000 Scale Geological Maps 2002, https://wwwmtagovtr/v30/sayfalar/hizmetler/doc/IZMIRpdf
- Kirat G, Aydin N. Investigation of Metal Pollution in Moryayla (Erzurum) and Surrounding Stream Sediments, Turkey International Journal of Environmental Science and Technology Int J Environ Sci Technol 2018; (15):2229–2240 https://doiorg/101007/s13762-017-1611-9
- Akçay M. Jeokimya Temel Kavramlar ve Uygulamaya Aktarımları KTÜ Matbaası, Trabzon, 2002; 506s
- Polat Y. Faktör analizi yöntemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve hayvancılık denemesine uygulanışı Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Zootekni Anabilim Dalı, 2012; 296 s.
- Kundi T, Kuluncak (Malatya) Çevresinin Dere Kumu Jeokimyası Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 2006
- Erler A. Jeokimya Ortamlar Türkiye Jeoloji Kurumu Yerbilimleri Eğitim Dizisi, 1986;353 s
- Senior A, Leake BE. Regional Matasomatism and Geochemistry of the Daldarian Metasedimans Of The Connemara Western Ireland, J Petrol, 1978; (19): 585-625
- Yeniçırak M. Menteşe (Soma-Manisa) Çevresi Dere Kumlarının Metal İçeriği ve Dağılımı, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2021; 98 sayfa, Balıkesir
- Horoz EM. Çıtak (Bigadiç-Balıkesir) Çevresi Dere Kumu ve Dere Sularının Metal içeriği ve Dağılımı, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Maden Yatakları-Jeokimya Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2018; 119s
- Smedley PL, Kinniburgh DG. A Review of the Source Behavior and Distribution of Arsenic In Natural Waters Appl Geochem, 2002, (17): 517–568
- Bölücek C, Kalender L. Distribution of Cu, Pb, Zn, As and Cd in stream sediments north of Elazığ Geosound, 2005; (47): 91 -101
- Çağatay MN. Selective extraction techniques in exploration for volcano-genetic sulphide deposits, Eastern Black Sea Region, Turkey Journal of Geochemical Exploration, 1984; (21): 273-290
- Alçiçek ÖN. Dadağı (Gülşehir-Nevşehir) Çevresinde Uranyum İçin Jeokimyasal Arama Çalışmaları, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi ,145 sayfa, Elazığ, 2016.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mühendislik |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | Yok |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Mayıs 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |