LOKAL ENDEMİK (SÜPHAN DAĞI (PATNOS-AĞRI)) RIBES ANATOLICA BEHÇET (GROSSULARIACEAE) MEYVELERİNİN BAZI FİZİKOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ, TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARI, ANTİOKSİDAN KAPASİTELERİ VE FENOLİK KOMPOZİSYONUNUN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 14, 277 - 282, 30.06.2021

Bayram Yurt

Öz

Bir ülkenin flora zenginliği o ülkede yetişen endemik bitki tür sayısı ile yakından ilgilidir. Türkiye sahip olduğu bitki çeşitliliği açısından Dünya’da önemli bir yer teşkil etmektedir. Türkiye’de bilinen yaklaşık 12 000 bitki taksonu vardır. Ribes türleri Ülkemizde doğal olarak yetişmektedir. Bu çalışmada, Doğu Anadolu bölgesinden yeni bir tür olan Ribes anatolica Behçet türünün yabani meyvelerinin nem miktarı % 74.69 ± 1.03, kuru madde miktarı % 25.31 ± 1.03, su aktivitesi(aw) 0.948 ± 0.001, Suda çözünen kuru madde miktarı (Briks) 17.96 ± 1.31, pH 4.120 ± 0.013, Titrasyon asitliği 0.94 ± 0.07 (g sitrik asit / 100g), Yüzey rengi değerleri L* 57.79 ± 0.85, a* 10.19 ± 1.70, b* 4.03 ± 1.34, C* 10.98 ± 2.03 ve h° 21.13 ± 3.80, Toplam fenolik madde miktarı 11.37 ± 0.88 (mg G.A.E./ 100g kuru ağırlık) ve Antioksidan kapasitelerini gösteren ABTS değerleri 314.85 ± 52.97 (µmol T.E. / 100g kuru ağırlık) ve DPPH değerleri 213.24 ± 20.32 (µmol T.E. / 100g kuru ağırlık), Gallic 3.51±1.86 (µg/g), Protocatechuic asit 22.80±5.88 (µg/g), 4-dihydroxy benzoic asit 19.17±4.89 (µg/g), Syringic asit 13.52±4.29 (µg/g), Trans-cinnamic asit 31.92±18.22 (µg/g), Chlorogenic asit 22.69 ±0.36 (µg/g), Rutin 152.47±17.32 (µg/g), Quercetin-3-O-glucoside 114.71±2.99 (µg/g) ve Kaempferol-3-O-glucoside 32.13 ±2.35(µg/g) olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ribes anatolica Behçet, Fizikokimyasal özellik, Antioksidan, Fenolik bileşikler

Destekleyen Kurum

Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

BAP-MMF.2017.00.004

Kaynakça

• [1] Tütenocaklı, T. Ayvacık (B1, Çanakkale) ve Çevresinin Etnobotaniği 2002. Yüksek Lisans Tezi, Danışman: İ. Uysal. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bil. Enst.
• [2] Heywood, V.H., Brummitt, R. K., Culham, A., Seberg, O. (2007). Flowering Plant Families of The World. Firefly Books pres, Ontario, Canada, p.: 160.
• [3] Karaer, F., Adak, Y. Turkiye florasında uzumsu meyve olarak kullanılan taksonların yayılış alanları ve ekolojik ozellikleri. 2006. II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Bildiriler: 36-43, 14-16 Eylul 2006 /Tokat.
• [4] Ames, B.N., Shigenaga, M.K., Hagen, M.T. Oxidants, antioxidants and the degenerative diseases of aging. 1993. Proc. Natl. Acad. Sci.,90: 7915-7922.
• [5] Kadiiska, M.B., Gladen, B.C., Baird, D., Graham, I., Parker, C. and Ames, B.. Biomarkers of oxidative stress study III. Effects of the nonsteroidal antiinflammatory agents indomethacin and meclofenamic acid on measurements of oxidative products of lipids in CCl4 poisining. 2005. Free Rad. Bio. Med., 38:711-718.
• [6] Mates, J.M., Sanchez-Jimenez, F.M. Role of oxygen species inapoptosis: implications for cancer therapy. 2000. International Journal of Biochemistry and Cell Biology, 32: 157–170.
• [7] Pellegrini, N., Miglio, C., Delrio, D. Effect of domestic cooking methods on the total antioxidant capacity of vegetables. 2009. International Journal of Food Sciences and Nutrition 60 (Suppl 2): 12–22.
• [8] Karakaya S, El S, Tas AA. Antioxidant activity of some foods containing phenolic compounds. 2001. International Journal of Food Sciences and Nutrition; 52: 501-508
• [9] Özgen, M., Serçe, S., Kaya, K. Phytochemical and antioxidant properties of anthocyanin-rich Morus Nigra and Morus Rubra fruits. 2009. Scientia horticulturae,119: 275-279.
• Eyduran, S. P., Ağaoğlu, Y. S. Ankara (Ayaş) koşullarında yetiştirilen frenk uzumu ceşitlerinin bazı pomolojik ve bitkisel ozellikleri. 2007. Ankara Universitesi Ziraat Fakultesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 13 (3): 293-298.
• Miller, N.J., Paganga, G. Structureantioxidant activity relationships of flavonoids and phenolic acids. 1996. Free Radical Biology & Medicine, 20: 933-956.
• Scheerens, J.C. Phytochemicals and the consumers: factors affecting fruit and vegetable consumption and the potential for increasing small fruit in the diet. 2001. Horttech, 11:547-556.
• Scheerens, J.C. Phytochemicals and the consumers: factors affecting fruit and vegetable consumption and the potential for increasing small fruit in the diet. 2001. Horttech, 11:547-556.
• Kendir, G. Türkiye’de doğal olarak yetişen Ribes L. Türleri Üzerinde farmasötik botanik yönünden Araştırmalar. 2012. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 359s. Ankara.
• Chamberlain D.F. Ribes L. In Davis P.H. (ed.) Flora of Turkey and The East Aegean Islands. 1972. Edinburgh Universty Press, vol. 4: 261-263.
• Behcet, L. A new species of Ribes L. (Grossulariaceae) from east Anatolia, Turkey. 2001. Turk. J. Botany., 25: 103-105.
• Kılıç, C. S., Koyuncu, M., Ozek, T., Başer, K. H. C. (2008). Essential oil of the leaves of Ribes nigrum L. from Turkey. Journal of Essential Oil Research, 20(6): 512-514.
• AOAC. 1990. Official Method 979.23: Saccharides (major) in corn syrup.
• Karabulut, İ., Bilenler, T., Sislioglu, K., Gökbulut, İ., Özdemir,İ.S., Seyhan, F., Özturk, K. Chemical composition of apricots affected by fruit size and drying methods, Drying Technology, 2018. 36:16, 1937-1948.
• Cemeroğlu, B. Gıda analizleri. 2010. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları, No:34. 657s.
• Singleton, V.L., Orthofer, R., Lamuela-raventós, R.M. Analysis of total phenols and other oxidation substrates and antioxidants by means of Folin-Ciocalteu reagent. 1999. Methods in Enzymology, 299: 152-178.
• Kendir, G., Koroğlu, A. In vitro antioxidant effect of the leaf and branch extracts of Ribes L. species in Turkey. 2015. Int. J. Pharma Sci. Res. 2, 108.
• Tabart, J., Franck, T., Kevers, C., Pincemail, J., Serteyn, D., Defraigne, J.-O., Dommes, J. 2012. Antioxidant and anti-inflammatory activities of Ribes nigrum extracts. Food Chem. 131, 1116–1122.
• Sasaki, T., Li, W., Zaike, S., Asada, Y., Li, Q., Ma, F., Zhang, Q., Koike, K., 2013. Antioxidant lignoids from leaves of Ribes nigrum. Phytochemistry 95, 333–340.
• Cyboran, S., Bonarska-Kujawa, D., Pruchnik, H., Zyłka, R., Oszmianski, J., Kleszczynska, H., 2014. Phenolic content and biological activity of extracts of blackcurrant fruit and leaves. Food Res. Int. 65, 47–58.
• Kendir, G., Süntar İ., Çeribaşı, A. O., Köroğlu, A. Activity evaluation on Ribes species, traditionally used to speed up healing of wounds: With special focus on Ribes nigrum. 2019. Journal of Ethnopharmacology 237: 141–148.